دیدگاه ترکیه نوین -۱۱- ۲۰۱۶/۰۳/۲۲

گروهی به بررسی و مباحثه این موضوع با طرز دید محتاطانه ایکه قاطعیت ندارد اعتراض میکنند. زیرا آزادی موضوع قابل مباحثه ای نیست که مشروط به برخی لازمه ها باشد. با عطف به موسولینی جمله معروفی ورد زبانهاست که می گوید : آیا نان می خواهید یا آزادی ؟ این عبارت ما را به ترجیح یکی از این موضوعات حیاتی محکوم میکند. به همین علت نیز یک ذهنیت فاشیستی را پایه گذاری میکند. این جمله شامل طرز برخوردی است که حکایت از تهدید امکانات آزادی همچنان خواستن آزادی و نیز خواست امنیتی را دارد. امروزه با امکاناتی که دموکراسی فراهم میکند، سعی میشود تا با توسل به خشونت و تروریزم در کشور جو ترس ووحشت ایجاد گردد. در اینجا این سوال مطرح می شود که آیا در این وضعیت بایستی دموکراسی را به تعلیق گرفت ؟ البته که وضعیتی برای اجرای این امر وجود نداشته و بایستی اجرای اصول دموکراسی فراهم شود. هر روز نیز این سوال مطرح می شود که چگونه بایستی عناصر خشونت و تروریستی را که جو دموکراتیک موجود را استثمار می کنند، تحت کنترل قرار داد؟ این مسئله در واقع یکی از قدیمی ترین مسائل جهانی است که همواره به بن بست می رسد. هم دادن امکان آزادی بیان و سازمان دهی به انسانها، گروهها و جوامع و هم کنترل سازماندهی ایدئولوژی های حاوی خشونت به گونه ای که به نظر می رسد آسان نمی باشد. موضوعی که لیبرال ها به آن تاکید می کنند، لزوم اتخاذ تدابیر لازمه از سوی دولت و تفکیک عناصری که به خشونت متوسل می شوند از دیگران است. هیچ شکی نیست که این طرز برخوردی منطقی و بجاست. به عبارتی دیگر در زمینه تصویب و تشویق آزادی بیان و رد و نفی خشونت و ترور هیچ مشکلی وجود ندارد. به نظر من مهمترین مسئله امروز در کنه محتویات و امکانات این دو واژه نهفته است. بایستی تصمیم گرفت که آزادی شامل چه عناصری بوده و یا آزادی یعنی چه؟ منطقی که در تعریف واژه آزادی بعنوان واژه ای تخیلی و فاقد محتوای واضح و روشن از آن پیروی می شود در اصل با منطق سازمانهایی که به خشونت و یا عناصر خشونت آمیز دید منفی نداشته و پتانسیل توسل به خشونت را احتوا می کنند، تفاوتی ندارد. در شرایطی که سازمان تروریستی " پ ک ک " از یک استراتژی خونین بر علیه تمامی بشریت و عناصر اجتماعی پیروی می کند، نمی توان در زمینه اینکه آزادی شامل چیست و محتویات آن چیست؟ کنجکاو شد. ترکیه در این زمینه نمی تواند با توجه به داده های هستی شناسی یک جامعه دیگر و یا داده های فرهنگی آن جامعه واژه آزادی را تعریف بکند. واژه آزادی که می گویند با توجه به معیارهای جهانی تعریف شده است چرا تاثیر نیروبخش در اصل و فرهنگ جامعه ما به همراه ندارد؟ زیرا با واژه ای که محتوای آن تماما با کدهای فرهنگی پی ریزی شده رو در رو هستیم.

ارزیابی هایپرفسور دکتر مظهر باغلی استاد رشته جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه یلدرم بایزید را به سمعتان می رسانیم.
ترکیه با یک شکل ترور جدید رو در روست. ترکیه برای حل این روش جدید خشونت آمیز تنها با توسعه روش های مبارزه نمی تواند کاری از پیش ببرد. زیرا در عین حال به یک طرز اندیشه جدید نیز نیازمند است. بویژه شرایط تاریخی و مسائل اجتماعی را که امروزه با آن مواجه است، بایستی بشکلی هماهنگ یا یکدیگر مورد ارزیابی قرار دهد. از این لحاظ واژه های جامعه شناسی را بایستی دوباره تعریف کرده و در ارزیابی و برداشت از آنها به نوآوری متوسل شود. شاید هم آنچه که باید انجام گیرد، تعریف دوباره مفهوم آزادی خواهد بود. شاید روشن ساختن معیارها و مرزهای واژه آزادی کار آسانی نباشد ولی معلق ماندن یک موضوع حیاتی هم امنیت فیزیکی و در عین حال سلامتی ذهنی را در معرض تهدید قرار می دهد. کذا زمانی که از نظر ذهنی و عقلی در امن و امان نیستیم، این ارزشهای عدالتی و حقوقی مان است که مورد آسیب قرار می گیرد. داستان حضرت داوود معروف است ، گویند : دو بردار که دچار اختلاف شده بودند، به نزد حضرت داوود آورده می شوند، یکی از برادران می گوید این بردار من 99 گوسنفد ماده دارد و من تنها صاحب یک گوسفند ماده هستم. بردارم از من خواست تا یک گوسفندم را هم با او بدهیم و در یک جرو بحث بر من فائق آمد. حضرت داوود پس از شنیدن این داستان متوجه شد که نه سیستم عدلی بنیانگذاری شده بلکه حس عدالت در وجدان ها خیلی مهم تر است. حقیقتا حتی اگر یک سیستم عدلی بی عیب و نقص هم تاسیس شود، اگردر وجدان انسانها نتواند جای بگیرد، نتیجه ای نخواهد داشت. ترکیه با حوادث تروریستی و خشونت باری که نتایج بسیار جدی به همراه دارد، مواجه است. برای برطرف کردن اینگونه حوادث نیز دارای امکانات بسیار جدی است. ولی تجربیات گذشته اش در این مورد موجب نگرانی می شود. البته این نگرانی ها و حساسیت ها که بسیار طبیعی است گاهی اوقات مورد استثمار قرار می گیرد. ترکیه می خواهد که از یکسو تدابیر امنیتی اتخاذ کند و از سوی دیگر از آزادی ها امتیازی ندهد. تنها راه دستیابی به این هدف تعریف دوباره واژه ها و الگوهای تاریخی و اجتماعی است. تروریسم دیگر تغییر شکل داده است پس برخوردهای امنیتی نیز بایستی تغییر یابد.