دومین ماه در حملات اسرائیل و بازتاب‌های منطقه‌ای آن

حدود 2 ماه از آغاز عملیات برق‌آسای گردان‌های عزت‌الدین قسام وابسته به حماس و دیگر ساختارهای مقاومت بزرگ و کوچک محلی علیه اسرائیل در 7 اکتبر گذشته است. اسرائیل ابتدا غزه را که به شدت از هوا بمباران می‌کند، به شمال و جنوب تقسیم کرده و منطقه شمال را از زمین اشغال کرد. در حالی که مقاومت و ایستادگی جنبش مقاومت در برابر ارتش اسرائیل ادامه داشت، براساس اظهارات مقامات اسرائیلی، به جنوب نیز حمله زمینی ترتیب خواهد یافت. هدف نهایی اسرائیل خالی کردن غزه از سکنه و غیرقابل سکونت کردن آن است.

حدود 2 ماه از آغاز عملیات برق‌آسای ساختارهای مقاومت کوچک و بزرگ محلی به همراه گردان‌های قسام وابسته به حماس در 7 اکتبر علیه اسرائیل می‌گذرد. ​​در حالیکه این حمله موسوم به "طوفان الاقصی" شامل دکترین‌های نظامی جدید است، استفاده از امکانات فنی مانند کوادکوپترها و پاراموتورها ارتش اسرائیل را شوکه کرد. پایگاه‌های نظامی واقع در اطراف غزه به تصرف فلسطینی‌ها درآمده و منطقه اشغال/ شهرک‌سازی نیز که از غزه بزرگتر است، تحت کنترل درآمد.

اسرائیل پس از یک فلج کوتاه مدت، پاسخ بسیار تندی به این حمله داد. با حملات هوایی غیرنظامیان را بطور مستقیم مورد هدف قرار داده و قتل عام را آغاز کرد. مناطق شمالی و جنوبی را از یکدیگر جدا کرده و شمال را از زمین اشغال کرد. در نهایت، اگرچه ادعا خواهد کرد که حماس را هدف قرار داده است، اما طرز عملیات نظامی آن، هدف قرار دادن غیرنظامیان و سازه‌های روبنایی، تشدید محاصره و محدود کردن حتی دسترسی به آب و غذا، نشان می‌دهد که اسرائیل با غیرقابل زندگی کردن غزه، به دنبال نسل‌کشی گسترده در منطقه است. تلاش برای حمله به سمت جنوب پس از منطقه‌ای در شمال، این وضعیت را تقویت خواهد کرد. در حالی که حملات اسرائیل در منطقه غزه ادامه دارد، بازتاب‌های ژئوپلیتیکی و منطقه‌ای درگیری نیز در حال ادامه است.

در حالی که در دوره اول درگیری‌ها، گشایش و یا عدم گشایش جبهه جدیدی توسط حزب الله و تبدیل و یا عدم تبدیل جنگ به یک ویژگی منطقه‌ای نامعلوم بود، مشاهده شد که حزب الله و سایر مولفه‌های تحت نفوذ ایران، در حال حاضر در بنیه چنین طرز عملیاتی  جای نخواهند گرفت. فقط، آنگاژمان‌های نظامی مختلفی در یک چهارچوب کنترل شده و با مرزی‌های مشخص، علیه اسرائیل و آمریکا در میان گذاشته‌اند. در حالی که حزب الله اسرائیل را با شدت کم در امتداد مرز این کشور و لبنان هدف قرار می‌دهد، ساختارهای شبه‌نظامی شیعه در عراق و سوریه نیز پایگاه‌های آمریکایی را مورد حمله قرار می‌دهند. فقط، حملات غافلگیرکننده اصلی از سوی جنبش انصارالله در یمن صورت گرفت. حوثی‌ها اعلام کردند که در حال اعلان جنگ مستقیم به اسرائیل هستند. سپس حمله به کشتی‌های اسرائیلی در دریای سرخ را آغاز کردند. در حالی که آنها تهدید جدی برای امنیت دریانوردی در منطقه به شمار می‌روند، کشتی‌های جنگی نیروی دریایی آمریکا تلاش می‌کنند در این شرایط مداخله کنند.

می‌توان گفت ایران با استفاده از عناصر نیابتی خود به تدریج موقعیت خود را با منطق نردبان تشدید تقویت می‌کند، ولی برخلاف شعارهایی که قبلا مطرح کرده‌اند، به نظر می‌رسد وارد درگیری کامل نخواهند شد.

با اشغال جنوب غزه توسط اسرائیل و تهجیر غیرنظامیان به صحرای سینا، ممکن است مصر وارد عمل شده و بلوک عربی را مجبور به اقدام علیه اسرائیل کند، در این معادله نیز می‌تواند بیش از آنگاژمان‌های نظامی، تحریم‌های مختلف سیاسی و اقتصادی مورد بحث باشد.

نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه