امروز در تاریخ

روز هفدهم فوریه 

روز هفدهم ماه فوریه سال ۱۹۲۶ مجلس ملی کبیر ترکیه قانون مدنی را مورد تصویب قرار داد. قانون مدنی ترکیه که در دوره عثمانی در حال اجرا بود، در پی بررسی ها و مطالعات طولانی از کشور سوئیس اقتباس گردید. قانون مدنی سوئیس که جدیدترین قانون تهیه شده در اروپا بوده و در عین حال قانونی بسیار مدرن و دموکراتیک بود و نیز بر اصل تساوی حقوق زن و مرد متکی بود، مهمترین علت انتخاب آن بعنوان قانون مدنی ترکیه بوده است. با قبول این قانون در ترکیه عقد رسمی و ازدواج تک همسری حالت اجباری بخود گرفته ، در زمینه قانون میراث تنظیمات جدیدی انجام گرفته، صلاحیت صدور حکم عدلی از سوی پاتریکخانه ها و کنسولگری ها به پایان رسیده و در کشور وحدت حقوقی تامین گردید.
روز هفدهم ماه فوریه سال ۱۹۵۹ هواپیمای حامل آدنان مندرس نخست وزیر وقت ترکیه در انگلستان سقوط کرد. این هواپیما که حامل هیئت ترک بوده و برای انجام مذاکرات قبرس راهی لندن بود، بعلت مه غلیظ به فرود اضطراری مجبور شده ولی در جنگلی در نزدیکی های فرودگاه سقوط کرد. آدنان مندرس از این سانحه جان سالم بدر برده ولی ۱۴ نفر دیگر همراه وی در هواپیما که شریف آرزق مدیر کل خبرگزاری آناطولی نیز در بین آنها قرار داشت ، جان باختند.
روز هفدهم فوریه سال ۲۰۰۹ غزنفر اوزجان هنرمند معروف تاتر و سینمای ترکیه بدرود حیات گفت . غزنفر اوزجان که بعلت بیماری ریوی مدت یک ماه و نیم در بیمارستان بستری شده بود، روز هفدهم فوریه سال ۲۰۰۹ دارفانی را وداع گفت. اوزجان که با بازیگری در فیلم داستان محله در سال ۱۹۵۵ به حیات حرفه ای تاتر آغاز کرده بود، تا اواخر سالهای ۱۹۵۰ الی ۱۹۶۰ در فلیم های بسیاری ایفای نقش نمود.

***

روز هجدهم فوریه 

روز هجدهم فوریه سال ۱۲۹۴ قوبلای خان، درگذشت. قوبلای خان، پنجمین خان بزرگ امپراتوری مغول، در سن ۷۸ سالگی درگذشت. قوبلای خان سلسله یوان را سال ۱۲۷۱ در چین تاسیس کرده و به مدت ۲۳ سال حکمدار این منطقه بود.
او پس از از میان بردند خاندان سونگ، همه دولت چین را به شکلی یکپارچه در اورده بود. در دوره این حکمدار که مرزهای امپراتوری اش را از منطقه جغتای تا ایران و در شمال، تا لهستان، گسترش داده بود، برای اولین بار استفاده از اسکناس در چین، آغاز گردید.
روز ۱۸ فوریه سال ۱۶۹۵، جزیره خیوس از ونیزیها گرفته شد. دولت عثمانی، سال ۱۶۸۳ طی جنگ بزرگ عثمانی و یا جنگ اتحاد مقدس، جزیره خیوس را از ونیزیها گرفت.
روز ۱۸ فوریه، "فرمان اصلاحات" در دولت عثمانی منتشر گردید. هدف از انتشار این فرمان که در دوره سلطان عبدالمجید منتشر گردید، تغییراتی اساسی در دولت برای تاسیس سازمانهای دولتی جدید و تنظیم حقوق شهروندان بود.
روز ۱۸ فوریه سال ۱۹۵۲ ترکیه به طور رسمی عضو سازمان دفاعی ناتو گردید. ترکیه در سازمان دفاعی ناتو که با رهبری ایالات متحده امریکا، از سوی کشورهای بلوک غرب تشکیل یافته بود، به طور رسمی عضو شد. شرکت ترکیه در جنگ کره و سیاستهای خشن روسیه، ایالات متحده امریکا را مجبور به قبول ترکیه و یونان در سازمان دفاعی ناتو، برای حفظ امنیت مدیترانه کرده بود.

***

روز نوزدهم فوریه

روز نوزدهم فوریه در ترکمنستان روز " پرچم" است. مردم ترکمنستان این روز را به عنوان روز ملی "پرچم"، گرامی میدارند. پرچم ترکمنستان در سال ۱۹۹۱ و پس از اعلام استقلال این کشور، به عنوان "پرچم ملی " مورد قبول قرار گرفت. عید پرچم که در این کشور همه ساله جشن گرفته میشود، پس از روز استقلال مهمترین روز ملی در اینکشور به شمار میرود.
روز نوزدهم فوریه سال ۱۸۷۸ حق اختراع فونوگراف به ثبت رسید. در این تاریخ توماس ادیسون مخترع آمریکایی حق اختراع فونوگراف را به نام خود به ثبت رساند. ادیسون که در سال ۱۸۷۷ برای اولین بار با ضبط صدا، موفق به اختراع گرامافون شده بود، توانست با اختراع فونوگراف نام خود را در عرصه های جهانی مطرح سازد. فونوگراف که پدر گرامافون و سرآغاز گسترش دستگاه های ضبط صوت به شمار میرود، در سال ۱۸۹۰ به امپراتوری عثمانی آورده شد و در سال ۱۹۰۰ به دستگاهی تبدیل شد که ثروتمندان از آن استفاده میکردند.
روز نوزدهم فوریه سال ۱۹۱۵ جنگ دریایی چاناک قلعه آغاز گردید. نبرد گالیپولی در جنگ جهانی اول با بمباران انگلیسی ها آغاز شد. انگلیسی ها پس از دفع حملات متفقین جنگ جهانی اول به بمباران تنگه استانبول ادامه دادند.
روز نوزدهم فوریه سال ۱۹۳۲، مراکز مردمی تاسیس شدند. این مراکز با درخواست مصطفی کمال آتاترک بنیان گذار جمهوری ترکیه تاسیس گردید. در این مراکز که جهت آموزش و ارائه خدمات به مردم تاسیس شده بودند، زمینه ارائه دروس زبان، ادبیات، هنرهای زیبا، تئاتر، ورزش و دیگر رشته ها به مردم را فراهم میکردند.
روز نوزدهم فوریه سال ۱۹۱۵ ، یامان اوکتای چشم از جهان فرو بست. یامان اوکتای یکی از بازیگران پیشکسوت سینما و تئاتر ترکیه، به دلیل ابتلا به بیماری سرطان پانکراس در سن ۴۲ سالگی چشم از جهان فرو بست. اوکتای با ایفای نقش در نمایشنامه های بیشماری، سالها در صحنه های تئاتر حضور یافت. این هنرمند در سال ۱۹۷۸ با بازی در فیلم "سورو" ساخته ییلماز گونی، پا به عرصه سینما گذاشت.

***

روز بیستم فوریه
 در ۲۰ ام فوریه سال ۱۹۱۴ اولین تراموای برقی استانبول راه اندازی گردید. اولین تراموا نیز که به عنوان وسیله نقلیه عمومی و در سال ۱۸۶۹ به استانبول آورده شده بود، بوسیله اسبها کشیده می شد. موسسه خصوصی بنام شرکت تراموای استانبول در نظر گرفته بود تا در راه اندازی تراموا از انرژی برق استفاده نماید که برای تحقق بخشیدن به این امر، مدت یکسال به فعالیت پرداخت. اولین سفر تراموا نیز در خط کاراکوی – اورتاکوی ترتیب یافت.
در ۲۰ ام فوریه سال ۱۹۵۷ صدری مقصودی آرسال، دولتمرد، اندیشمند و یکی از بنیانگذاران اولین دانشکده حقوق در ترکیه، در استانبول بدرود حیات گفت.
آرسال که در سال ۱۸۷۹ در منطقه تاتارستان امروزی روسیه به دنیا آمده بود، در خلال تحصیل در دانشگاه سوربون پاریس، در زمینه تاریخ ترکها فعالیتهای آکادمیک انجام داد. وی در سال ۱۹۲۵ با دعوت رهبر کبیر آتاترک به ترکیه آمده و با انجام فعالیتهای مصرانه در رشته های تاریخ، فلسفه، زبان شناسی، حقوق و جامعه شناسی به تحولات علمی یاری فراوانی کرد. آرسال در زمینه آموزش حقوق در ترکیه، نقش یک پیشگام را ایفا نمود.
در ۲۰ ام فوریه سال ۱۹۶۲ سفینه فضایی امریکا بنام فرند شیپ – ۷ با موفقیت در مدار زمین جای گرفت.
در این سفر فضایی که یکسال بعد از اتحاد جماهیر شوروی سابق تحقق یافت، فضانورد امریکایی جان گلن انجام وظیفه کرد.
سفینه فضایی امریکا ظرف ۴ ساعت و ۵۵ دقیقه مدار زمین را سه بار دور زده و سپس با چتر در اقیانوس اطلس فرود آمد.
و در ۲۰ ام فوریه سال ۱۹۷۰ طی مراسمی پایه های پل بغازایچی استانبول پی ریزی گردید. مناقصه پل در سال ۱۹۶۹ برگزار شده و شرکتی با شراکت آلمان و انگلستان در این مناقصه برنده شد. این پل که دو قاره آسیا و اروپا را به یکدیگر مرتبط ساخته و به رویای صدها ساله تحقق بخشید، سه سال بعد از پی ریزی مورد بهره برداری قرار گرفت. پل بغازایچی که فاصله بین دو پایه آن ۱۰۷۰ متر می باشد، در لیست پلهای معلق، سومین پل اروپا و هفتمین پل جهان می باشد.

***

روز بیست و یکم فوریه

در روز ۲۱ فوریه سال ۱۹۵۳ ساختار مولکولی "دی ان ای" به جهان معرفی شد. فرانسیز کریک به همراه جیمز واتسون انگلیسی موفق به کشف ساختار دی ان ای شدند.

در روز ۲۱ فوریه سال ۱۹۵۹ نخستین مسابقه حرفه ای لیگ برتر ترکیه با مسابقه دو تیم فوتیال ازمیر اسپور و بیکوز اغاز شد. در این مسابقه ازمیراسپور حریف خود را با نتیجه ۲ بر یک شکست داد. نخستین قهرمان لیگ فوتبال تاریخ ترکیه نیز تیم فنرباغچه است که موفق به شکست دادن تیم گالاتاسارای در بازی فینال شده بود.

در۲۱ فوریه سال ۱۹۶۵ مالکوم ایکس رهبر مسلمان سیاه پوستان آمریکا، در سالن یک ساختمان باله و در خلال سخنرانی اش هدف حمله مسلحانه قرار گرفت و کشته شد. وی که مبارزات خود را در سال ۱۹۵۲ آغاز کرده بود به دنبال تاسیس یک جمهوری مستقل برای سیاه پوستان آمریکا در این کشور بود. مالکوم ایکس با سفر به کشورهای مختلف جهان، به مبارزه خود ابعادی بین المللی بخشیده بود.

و در ۲۱ فوریه سال ۱۹۸۸ ثریا دورو کارگردان و تهیه کننده شهیر ترک درگذشت. وی در خلال فیلمبرداری فیلم جزیره در اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت. دورو، با اتمام دانشکده حقوق دانشگاه استانبول در سال ۱۹۵۵ وارد صحنه سینما شده بود. معروفترین فیلم وی "عشق در استانبول معنی دیگری دارد" می باشد.

***

 روز بیست و دوم  فوریه

۲۲ فوریه ۱۸۴۸ مصادف با قیام کارگران در پاریس است. "انقلاب ۱۸۴۸"که از فرانسه آغاز شده و در کوتاه مدت تمام اروپا را فرا گرفت، با واکنش کارگران آغاز شد و کشورهای فرانسه، آلمان، ایتالیا، اتریش، مجارستان، لهستان و رومانی را تحت تاثیر قرار داد. این انقلاب که در برخی کشورها سبب ایجاد تغییراتی در حکومت ها نیز گردید، در فرانسه باعث خلع سلطنت از سوی "پادشاه لوئیس فیلیپ" و تاسیس "جمهوری دوم" در این کشور شد. در خلال انقلاب جنبش های استقلال طلب در مجارستان تبدیل به جنگ شده و حکومت تاسیس شده در بوداپست استقلال خود ار اتریش را اعلام کرد.

۲۲ فوریه ۱۸۶۹، تاریخ تولد "جلیل محمدقلی زاده" است. جلیل محمدقلی زاده نویسنده، محقق و چهره معروف ادبیات آذربایجان و موسس مکتب ادبی "ملا نصرالدین" در ۲۲ فوریه ۱۸۶۹ در نخجوان چشم به جهان گشود. محمدقلی زاده که با آثار ارزشمندش نقش مهمی در رشد ادبیات آذربایجان داشته است، در چهارم ژانویه ۱۹۳۲ در باکو درگذشت.

۲۲ فوریه ۱۹۹۴ واحد نظامی ترکیه از سومالی بازگشت. واحد نظامی ترکیه که در سومالی انجام وظیفه می کرد به کشور بازگشت. به دنبال آغاز جنگ داخلی در سال ۱۹۹۳ در سومالی، سازمان ملل متحد با مداخله در حادثه، با هدف پایان بخشی جنگ داخلی و انجام کمک های انسانی "عملیات امید" را آغاز کرده بود. اولین وظیفه نیروهای مسلح در کشور محافظت و دفاع از فرودگاه موگادیشو بود.

۲۲ فوریه ۲۰۰۵ "نرمی اویغور" فیلسوف نامی درگذشت. پروفسور "نرمی عبدالرحام اویغور" فیلسوف و نویسنده در ۸۰ سالگی چشم از جهان فرو بست. این نویسنده نامی در سال ۱۹۲۵ در استانبول به دنیا آمده و پس از فارغ التحصیلی از رشته فلسفه دانشکده ادبیات دانشگاه استانبول، در فرانسه، بلژیک و آلمان تحقیقاتی در زمینه فنومنولوژی انجام داده بود.

***

روز بیست و سوم فوریه

 در ۲۳ فوریه سال ۶۳۲، روز جهانی اسلام است. حضرت محمد در میانه وادی عرفات و در مقابل بیش از ۱۲۰ هزار مسلمان، خطبه وداع خود را ایراد کرده و اظهار داشت که آخرین حج خود را بجای آورده است. از این رو این حج به حجه الوداع نیز معروف شد. این روز با هدف یادآوری ارزشهای جهانی که در خطبه حجه الوداع مورد تاکید قرار گرفته بود، در سال ۲۰۰۹ "روز جهانی اسلام" نامگذاری گردید.
در ۲۳ فوریه ۱۹۴۱، عنصر پلوتونیوم کشف شد. دکتر گلین سیبورگ و ادوین مک میلان شیمی دان سوئیسی عنصر پلوتونیوم را کشف کردند. این دو موفق به تجزیه و تولید پلوتونیوم که شمار اتمی آن ۹۴ می باشد، گردیدند. بدین دلیل نیز جایزه نوبل ۱۹۵۱ به این دو فرد تعلق گرفت. یک ماه پس از این کشف، فیزیکدانان آمریکایی کشف کردند که عنصر پلوتونیوم نیز همانند اورانیوم قابل تجزیه است و می تواند در ساخت بمب هسته ای مورد استفاده قرار گیرد. این افراد فعالیتهای خود رد جهت ساخت بمب اتمی با استفاده از عنصر پلوتونیوم را آغاز کردند.
در ۲۳ فوریه ۱۹۴۴، ۵۰۰ هزار چچن تبعید شدند. نزدیک به ۵۰۰ هزار چچن، تاتار و اینگوش از سوی حکومت اتحاد جماهیر شوروی سابق از زادگاههای خود تبعید شدند. نزدیک به یک پنجم این افراد که در واگن های باری سوار گردیده و به آسیای میانه و بویژه سیبری و قزاقستان تبعید شدند، بدلیل گرسنگی و بیماری جان خود را از دست دادند.
در ۲۳ فوریه ۱۹۴۵، ترکیه با آلمان و ژاپن وارد جنگ شد. در حالی که پایان جنگ جهانی دوم نزدیک بود، مجلس ملی ترکیه علیه آلمان و ژاپن اعلام جنگ نمود. دلیل اتخاذ این تصمیم در مجلس ملی ترکیه این بود که در کنفرانس یالتا که ۱۹۴۵ برگزار شد، اعلام گردید که آندسته از کشورهایی که تا اول مارس ۱۹۴۵ علیه آلمان اعلام جنگ نمایند، خواهند توانست در سازمان ملل متحد عضو شوند.
در ۲۳ فوریه ۱۹۹۷، دالی اولین گوسفند کلون شده در انستیتوی روسلین اسکاتلند پا به عرصه حیات گذاشت. دالی که از طریق کپی برداری از ژنهای یک گوسفند بالغ کلون شده بود، تا ۶ سالگی زندگی کرد.

***

روز بیست و چهارم فوریه

روز ۲۴ فوریه سال ۱۷۹۳، تاسیس نظام جدید آغاز گردید. در دوره سلطان سلیم سوم، تاسیس ارتش نظام جدید عثمانی، آغاز شد. بر اساس تصمیم سلطان سلیم سوم مبنی بر اینکه مسئول شکست ارتش عثمانی در مقابل ارتش روسیه، یئنی چریها بوده و نیاز به ارتشی منظم همانند ارتش اروپاییان میباشد، ارتش نظام جدید، پایه ریزی گردید. ولی در دوره سلطان سلیم سوم، اصلاخات انجام شده در بخش نظامی و بخش علمی فرهنگی، نتیجه بخش نبوده و در نتیجه شورش "کاباکچی مصطفی" که از سوی یئنی چریها و مخالفان پادشاه، در سال ۱۸۰۷ به میان آمد، ارتش نظام جدید نیز از میان برداشته شد.

روز ۲۴ فوریه سال ۱۹۱۰، عثمان حمدی بیگ درگذشت. نقاش مشهور عثمان حمدی بیگ، در سن ۶۸ سالگی و در استانبول جان به جان آفرین تسلیم کرد. عثمان حمدی بیگ که موسس آکادمی هنرهای زیبا و موزه باستان شناسی استانبول میباشد، در فرانسه رشته حقوق را به پایان رسانده و سپس به هنر نقاشی روی آورده بود. وی سال ۱۸۸۱ به موزه امپراتوری منتقل شده بود. عثمان حمدی بیگ که باستانشناس بسیار خوبی نیز بود، حفرهای بسیار مهمی در کوه نمرود و لاگینا انجام داده بود. عثمان حمدی بیگ که در نتیجه حفاریهایش، تابوت اسکندر که از مهمترین آثار جهان میباشد را نیز یافته بود دو تابلوی بسیار مشهور و ارزشمند با نامهای "مربی لاکپشت" و "اسب سفید جنگی" دارد.

۲۴ فوریه سال ۱۹۱۸، شهر ترابزون ترکیه از اشغال دشمن نجات یافت. این شهر سال ۱۹۱۶ در حین جنگ جهانی اول، تحت اشغال روسیه درآمد. گرچه مردم این شهر برای مدتی تلاش کرده و به مبارزه پرداختند، ولی در نتیجه، شهر تسلیم شد. ترابزون، پس از ۲ سال اشغال، با عقب نشینی روسها، از اشغال آزاد شد.

۲۴ فوریه سال ۱۹۵۴، قطعه های یخی که از دریای سیاه آمده بودند، ترافیک در تنگه بسفر را زیر و رو کرد. قطعات یخ کوچک و بزرگ که از رودخانه تونا به سمت دریای سیاه آمده بود، با ورود به تنگه استانبول، ترافیک تنگه را زیر و رو کرده بود.

***

روز بیست و پنجم فوریه

تفلیس روز ۲۵ ام فوریه سال ۱۹۲۱ بعنوان پایتخت جمهوری فدرال ماورا قفقاز شوری سوسیالیستی اعلام گردید. تفلیس که پس از قرن شانزدهم در وسط درگیری های عثمانی و صفوی مانده و در دوره های متفاوت تحت حاکمیت ترکها و ایران قرار گرفت، در تاریخ مذکور از سوی ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی پیشین اشغال شده و بعنوان جمهوری فدرال ماورا قفقاز شوروی سوسیالیستی اعلام گردید. در این شهر که سه بار شاهد تظاهرات بزرگ استقلال طلبانه در دوره حاکمیت حکومت مسکو در آن بود، قیام های سال ۱۹۵۶ و ۱۹۸۹ از سوی حکومت مسکو بشکلی خونین سرکوب شد. تفلیس که حدود یک و نیم میلیون انسان در آن زندگی می کند، در پی تجزیه اتحاد جماهیر شوروی سابق بعنوان پایتخت گرجستان مستقل اعلام گردید.
روز ۲۵ ام فوریه سال ۱۹۳۸ روند محاکمه ساکن سیفولین نویسنده و متفکر بزرگ قزاقی که اساس ادبیات اتحاد جماهیر شوروی پیشین را پی ریزی کرد، آغاز گردید. سیفولین که بعلت داشتن افکار مخالف با حکومت مسکو در سال ۱۹۳۷ دستگیر شده بود، در سال ۱۹۵۷ تبرئه شده و آزاد گذاشته شد.
روز ۲۵ ام فوریه سال ۱۹۴۳ پیکر طلعت پاشا یکی از سیاستمداران معروف و مهم عثمانی با تصمیم هیئت وزیران به ترکیه انتقال داده شد. طلعت پاشا که از بنیانگذاران جمعیت اتحاد و ترقی بود، روز پانزدهم ماه مارس سال ۱۹۲۱ در نتیجه سوقصد یک مهاجم ارمنی در برلن جان باخته بود.
۲۵ ام فوریه سال ۱۹۶۴ محمد علی کلی در سن ۲۲ سالگی صاحب عنوان قهرمان جهان شد. محمد علی کلی بهترین بوکسور جهان درسن ۲۲ سالگی با مغلوب ساختن رقیب خود سانی لیستون در ایالت فلوریدا صاحب مقام قهرمانی بوکس در سبک سنگین وزن در جهان شد.

***

روز بیست و ششم فوریه

در ۲۶ ام فوریه سال ۱۹۵۲ وینستون چرچیل یکی زا نخست وزیران اسبق انگلستان به تمامی جهان اعلام نمود که این کشور صاحب بمب اتمی می باشد. بمب اتمی که در سالهای جنگ جهانی دوم بعنوان پروژه مشترک امریکا و انگلستان طراحی شده بود، در نتیجه تغییر سیاست امریکا در سالهای ۱۹۴۰ و عدم تقسیم اسرار بمب اتمی با انگلستان، این کشور را به انجام فعالیتهایی در این زمینه سوق داد. این وضعیت نامطلوب بین دو کشور، با انجام اولین آزمایش هسته ای از سوی انگلستان در ماه اکتبر سال ۱۹۵۲ در مونته بللو پایان یافت.
در ۲۶ ام فوریه سال ۱۹۹۱ صدام حسین رهبر مخلوع عراق از کویت عقب نشینی کرد. صدام طی سخنانی در رادیو بغداد، عقب نشینی نیروهای عراق از کویت را اعلام نمود. ارتش عراق در سال ۱۹۹۰ کویت را اشغال کرده، فقط نیروهای ائتلاف سازمان ملل وارد عمل شده و برای خارج ساختن ارتش عراق از کویت، جنگ خلیج را آغاز کرده بود. در پایان این جنگ نیز که حدود یک ماه و نیم طول کشید، ارتش عراق مجبور به عقب نشینی از کویت گردید.
در ۲۶ ام فوریه سال ۱۹۹۲ در نتیجه حمله نیروهای ارمنی در منطقه قره باغ کوهستانی، حدود هزار آذربایجانی جان خود را از دست داده و قریب همین تعداد نیز مجروح شدند. این حوادث که در تاریخ بعنوان " قتل عام خوجالی " ثبت شده است، با اعلان استقلال قره باغ کوهستانی اکثرا ارمنی نشین و عقب نشینی نیروهای روس از منطقه در سال ۱۹۹۲ آغاز گردید. نیروهای ارمنی که با حمایت واحدهای روس تسلیح شده بودند، خوجالی را که حدود ۳ هزار آذربایجانی در آنجا زندگی می کردند، مورد حمله قرار دادند. در پی اینکه ترکیه اعلام داشت، در چهارچوب احکام قرارداد قارص، بمنظور دفاع از منطقه دست به مداخله نظامی خواهد زد و همچنین با حمله نیروهای ارمنی به منطقه کلبجر، سازمان ملل وارد عمل شده و از نیروهای ارمنی خواست تا از مناطق تحت اشغال خود عقب نشینی نمایند. علیرغم تامین آتش بس در منطقه با میانجیگری سازمان ملل در سال ۱۹۹۴ ، بلبشوی حق و حقوق در منطقه هنوز هم ادامه دارد.
و تارک بوغرا یکی از نویسندگان نامی دوره جمهوریت در ۲۶ ام سال ۱۹۹۴ بدرود حیات گفت. بوغرا با نشر روزنامه ملا نصرالدین در سال ۱۹۴۷ کار روزنامه نگاری را آغاز کرده و در سالهای بعد نیز در بسیاری از روزنامه ها و مجلات قلم فرسایی کرد.

***

 روز بیست و هفتم فوریه

روز بیست و هفتم فوریه ۱۸٦۳ اولین نمایشگاه رسمی عثمانی با حضور سلطان عبدالعزیز طی مراسمی در میدان سلطان احمد استانبول گشتایش یافت. در این نمایشگاه که در آن صنایع دستی و محصولات کشاورزی متعدد به معرض نمایش گذاشته میشد، علاوه بر کشورهای تحت حاکمیت عثمانی، برخی از کشورهای اروپایی نیز شرکت میکردند. نقاشان قرن نوزدهم عثمانی از اشخاصی بوددند که در مدارس نظامی و غیرنظامی پرورش یافته و معمولا ریشه نظامی داشتند. در سالهای دهه ۱۸٦۰ یعنی در دوره تنظیمات، نقاشان ترک جهت تحصیل در رشته نقاشی به فرانسه اعزام شدند. با تاسیس مدرسه ای به نام "مکتب سلطانی " نیز زمینه توسعه هنر نقاشی در امپراتوری عثمانی فراهم گردید.
روز بیست و هفتم فوریه ۱۸۷۹، قند مصنوعی کشف گردید. کنستانتین فالبرگ شیمیدان آلمانی قند مصنوعی "ساخارین" را کشف کرد. طی جنگ جهانی دوم به دليل كوپنی شدن شكر ميزان مصرف ساخارين افزايش پيدا كرد و تا سال ۱۹٦۰ ساخارين در صنایع به طوری گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت. این قند مصنوعی كه به طور تصادفی كشف شد از جمله موادی است که بیش از همه مورد ترجیح افراد مبتلا به دیابت و چاقی مفرط قرار میگیرد.
روز بیست و هفتم فوریه ۱۹۱٤ ، خلبانان نیروهای هوایی ترکیه شهید شدند. هواپیمای "معاونت ملییه" حامل فتحی و صادق بیگ خلبانان نیروهای هوایی به دلیل وزش شدید باد در نزدیکی های طبریه به صخره ای اصابت کرده و سقوط کرد. در این سانحه فتحی و صادق بیگ خلبانان این هواپیما شهید شدند. به دنبال شکست عثمانی در جنگ بالکان، تصمیمی در جهت ترتیب چنین پروازی جهت تقویت روحیه مردم گرفته شد. در سال ۱۹۱۳ نیز پرواز قاهره توسط یک خلبان فرانسوی مورد آزمون قرار گرفته ولی این پرواز نیز با شکست مواجه شد.
روز بیست و هفتم فوریه ۱۹٤۷، جمال نادر گولر درگذشت. جمال نادر گولر از پیشکسوتان صنعت کاریکاتور در ترکیه در سن ٤٥ سالگی در استانبول بدرود حیات گفت. اولین اثر وی در سال ۱۹۲۰ در مجله "دیکَن" منتشر شد . به دنبال استقبال وسیع مردم از آثار جمال نادر گولر ، این هنرمند به استانبول نقل مکان کرده و به همکاری با روزنامه ها و مجلات متعدد پرداخت. جمال نادر گولر با خلق شخصیتهای مردمی و محلی و با سبک طنز منحصر به فرد خود به عنوان یکی از هنرمندان پیشرو در عرصه کاریکاتور ترکیه به شمار میرود. "عمو بیگ"، "افروز بیگ"، "دالکاووک"، "آکلا کارا" و "ینی زنگین" از جمله شخصیتهای معروف کاریکاتوری جمال نادر گولر به شمار میرود.

***

روز بیست و هشتم فوریه 

در روز ۲۸ فوریه سال ۱۹۲۲ مصر، از پادشاهی متحده بریتانیا اعلام استقلال نمود. کشور مصر که در ابتدای قرن ۱۶ وارد قلمروی امپراطوری عثمانی قرار گرفته بود و به مدت ۴۰۰ سال تحت اداره مدبرانه ترکها قرار داشت در سال ۱۸۸۲ از عثمانی جدا شد و تحت الحمایه بریتانیا قرار گرفت. اگرچه مصر در ۲۸ فوریه سال ۱۹۲۲ از بریتانیا جدا شد اما دست کم به مدت ۳۰ سال تحت نفوذ سیاسی انگلستان قرار داشت که این نفوذ با کودتای جنبش افسران آزاد در سال ۱۹۵۲ به پایان رسید و در این کشور جمهوری اعلام گردید.

در ۲۸ فوریه سال ۱۹۴۵ اعلامیه سازمان ملل متحد منتشر گردید. اورحان ائرول مصلحت گذار ترکیه در آمریکا این اعلامیه را امضا کرد که با این امضا، ترکیه هشت ماه بعد به عضویت سازمان ملل درامد. در واقع به دنبال تصمیم سران کشورهای آمریکا، شوروی و بریتانیا در کنفرانس یالتا، ترکیه علیه کشورهای آلمان و ژاپن اعلان جنگ نمود که متعاقب این تصمیم، دیگر هیچ مانعی در برابر عضویت ترکیه در سازمان ملل متحد وجود نداشت. به این ترتیب ترکیه نه تنها عضو سازمان ملل گردید بلکه به عنوان یکی از کشوهای موسس این سازمان نیز شناخته شد.

در روز ۲۸ فوریه سال ۱۹۴۷ در تایوان یک شورش فراگیر مردمی آغاز شد. شورش تایوان به صورت بسیار خونینی سرکوب شد. قیام مردم علیه رژیم گومینگ دانگ منجر به کشته شدن بیش از ۳۰ هزار شورشی شد. در واقع پس از تسلیم ژاپن در فردای جنگ جهانی دوم، این جزیره که در اشغال دولت توکیو قرار داشت به چین ملحق شد. سیاستهای حکومت دیکتاتوری گومنیگ دانگ در پکن، خشم عمومی اهالی تایوان را برانگیخته بود. همین امر سبب شد تا میان ملت تایوان و دولت وقت چین شکاف بزرگی بروز کند و مردم به سوی شورش حرکت نمایند.

در روز ۲۸ فوریه سال ۱۹۵۲ ائلدار منصوراف موسیقیدان آذربایجانی در باکو متولد شد. منصوراف در خلال سالهای ۱۹۷۴ الی ۱۹۷۹ در کنسرواتوار عزیر حاجی بیگ اف، کنسرواتوار دولتی آذربایجان، در مکتب درس جئودت حاجی اف درس موسیقی فرار گرفته بود. از مشهورترین اثار وی می توان اوپرای هفت زیباروی، باله کلئوپاترا و سنفونی پنج گانه را نام برد. وی همچنین موسیقی دهها فیلم و تئاتر را تنظیم کرده بیش از ۳ هزار ترانه و یا قطعه موسیقی تهیه نموده است.

در ۲۸ فوریه سال ۱۹۵۸ عثمان ذکی اونگؤر، نخستین رهبر ارکسترای سنفوی ریاست جمهوری ترکیه و موزیسین مارش استقلال ترکیه دار فانی را وداع گفت. وی در یازده سالگی وارد ارکسترای قصر عثمانی شده و استاد بلامنازع کمان گردید. وی کمان نواز گروه کنسر عبدالحمید دوم بود. اونگؤر در خلال سالهای جنگ جهانی اول به عنوان رهبر ارکستر در شهرهای برلین، مونیخ، بوداپست و وین حضور داشت. وی پس از اعلام جمهوری در ترکیه، وارد ارکسترای سنفوی جمهوری در ترکیه شد و برای مدتی طولانی استاد مکتب موسیقی غازی گردید.

 ***

 روز اول ماه مارس

اول مارس ۱۴۳۰، حاکمیت ترک که ۵۰۰ سال طول خواهد کشید در سلانیک آغاز شد. سلانیک از سوی ارتش عثمانی به رهبری سلطان مراد دوم فتح شد. از این تاریخ به بعد در طول حاکمیت ۵۰۰ ساله ترک ها در این شهر یهودیانی که در سال ۱۴۹۲ از اسپانیا رانده شده بودند اسکان داده شدند. در کوتاه مدت سلانیک تبدیل به شهری با ترکیب مسلمان، یهودی و مسیحی شد. این شهر دومین شهر بزرگ دولت عثمانی پس از استانبول بود. این شهر در جنگ های بالکان بسال ۱۹۱۲ با ترک شهر از سوی عثمانیان بدون هیچ جنگی، بدست یونان افتاد و از این تاریخ به بعد به عنوان شهری متعلق به یونان می باشد.

اول مارس ۱۸۹۶ رادیو اکتیو کشف شد. "هنری بکورل" فیزیکدان فرانسوی با بررسی بر روی رادیو اکتیویته موجود در اورانیوم، رادیواکتیو را کشف نمود.

اول مارس ۱۹۱۲ اولین پرش با چتر از هواپیما تحقق یافت. سرگرد "آلبرت بری" فرمانده نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا اولین فردی است که با چتر از هواپیمای در حال پرواز پرید. اولین آزمایش جدی پرش با چتر که به طور همزمان به بالن کشف شده، متعلق به "آندره گارنرین" فرانسوی می باشد.

اول مارس ۱۹۶۶ دوران حکومت بعثی در سوریه آغاز شد. حزب بعث که در سال ۱۹۵۳ تاسیس شده ساختاری ملی گرا با هدف تاسیس تنها دولت عربی در خاورمیانه داشت. بعد از سالهای ۱۹۷۰ خصوصا در دوران جنگ سرد بر قدرت و نفوذ این حزب افزوده شده و به دنبال جنگ اول خلیج که پس از اشغال کویت از سوی صدام حسین آغاز شد، تصعیف گردید.

اول مارس ۲۰۰۲، ایالات متحده آمریکا وارد افغانستان گردید. از عملیات آمریکا که علیه رژیم طالبان و سازمان القاعده به عنوان مسئول حمله تروریستی ۲۰۰۱ آمریکا صورت گرفت، نتیجه مورد انتظار حاصل نشده و نیروی ناتو در منطقه مداخله نمود.

***

 روز دوم ماه مارس

روز دوم مارس سال ۱۸۸۸ مابین ترکیه، روسیه، آلمان، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا قرار داد استانبول با امضا رسید. بدست گیری کنترل کانال سوئز از سوی انگلستان با تصرف مصر از سوی این کشور موجب ناخشنودی و نارضایتی اروپا شده بود. در پی تغییر موقعیت این کانال که تا اشغال آن از سوی انگلستان بر روی تمامی دول باز بود، کشورهای ذی ربط گردهم آمده و پای قرار داد استانبول را که آزادی عبور تمامی کشورها از کانال سوئز را مورد تایید قرار می داد، امضا نهادند.
دوم ماه مارس ۱۹۵۶ مراکش از فرانسه اعلام استقلال کرد. مراکش که در سال ۱۹۱۲ از سوی فرانسوی ها اشغال شده و به زمره کشورهای مستعمره فرانسه پیوست، در خلال جنگ جهانی دوم از سوی نیروهای هم پیمام بعنوان یک پایگاه مورد استفاده قرار گرفته و برای اعلان استقلال از فرانسه در مراکش یک جبهه مردمی بزرگ تشکیل یافت.
دوم مارس ۱۹۵۷ سلیم سری تارجان بدرود حیات گفت . سلیم سری تارجان که یکی از مربی های بزرگ ورزش ترک بود، در اثر سکته قلبی جان باخت. وی بنیانگذار اولین کمیته ملی المپیک در دوره مشروطیت دوم بود. تارجان ضمن شرکت در بیش از ۱ هزار و ۵۰۰ سمینار و کنفرانس ورزشی نام خود را با حروف زرین در تاریخ ورزش ترک حک نمود.
دوم مارس ۱۹۸۸ بعلت گسترش دامنه درگیری ها مابین آذری ها و ارامنه در آذربایجان و تبدیل آن به یک جنگ منطقه ای ارتش اتحاد جماهیر شوروی پیشین در اوضاع مداخله کرد. ارتش شوروی سابق به آذربایجان نیروی نظامی اعزام کرده و برای مدتی مقررات منع عبور و مرور اعلام کرد. تا سال ۱۹۹۴ که مابین دو طرف آتش بس اعلام شد ۲۰ درصد خاکهای آذربایجان که شامل منطقه قره باغ نیز می باشد، از سوی ارمنستان اشغال شد .
دوم مارس ۱۹۹۲ مجمع عمومی سازمان ملل با درخواست عضویت ازبکستان موافقت کرد. ازبکستان ماه اوت ۱۹۹۱ از اتحاد جماهیر شوروی سابق اعلان استقلال کرده بود.

***

روز سوم ماه مارس

در سوم مارس سال ۱۸۷۸ قرارداد Ayastefanos بین دولت عثمانی و روسیه در ناحیه یشیل کوی استانبول به امضا رسید. براساس شرایط این قرارداد که در پی شکست دولت عثمانی در جنگهای عثمانی – روس معروف به جنگ ۹۳ و درخواست صلح به امضا رسید، مونته نگرو، صربستان و رومانی از دولت عثمانی جدا شده، به بلغارستان خودمختاری داده شده و بعنوان غرامت جنگی، قارص، ارداهان، باطوم و دوغو بایزید به روسیه واگذار شده بود. تقویت روسیه در شبه جزیره بالکان و منطقه در چهارچوب این قرارداد، موجب نگرانی دول اروپایی شده و دولت عثمانی در مقابل حاکمیت انگلستان بر جزیره قبرس، با جلب حمایت غرب، قرارداد دیگری موسوم به قرارداد برلن با روسیه منعقد کرده و قرارداد Ayastefanos را از اعتبار ساقط کرد.
در سوم مارس سال ۱۹۲۴ مجلس ملی کبیر جمهوری ترکیه قانون توحید تدریسات را قبول نمود. در چهارچوب این قانون سیستم آموزشی ترکیه مجددا تنظیم شده و مدارس دینی بسته شدند. با قانون توحید تدریسات که مرحله مهمی در حیات فرهنگی ترکیه محسوب می شود، برخی از نهادهای دینی بسته شده و بجای آنها دانشکده الهیات و مدارس امام خطیب گشایش یافتند.
و تایفور سوکمن رئیس جمهور اسبق ختای در سوم مارس سال ۱۹۸۰ در استانبول دار فانی را وداع گفت. سوکمن که در سال ۱۹۳۵ بعنوان نماینده مستقل از آنتالیا وارد مجلس ملی کبیر ترکیه شده بود، با حل مسئله ختای در نزد سازمان ملل و تاسیس جمهوری ختای در سال ۱۹۳۷ ، بر مسند اولین و تنها رئیس جمهور جمهوری جدیدالتاسیس تکیه زد. ماموریت سوکمن بعنوان رئیس جمهور، در پی الحاق ختای به ترکیه در چهارچوب تصمیم متخذه از سوی مجلس ملی کبیر به پایان رسید. وی از این تاریخ به بعد بعنوان نماینده آنتالیا و ختای انجام وظیفه کرده و در سال ۱۹۷۵ از سیاست کنار رفت.

 ***

روز چهارم ماه مارس

روز چهارم ماه مارس ۱۱۹۳ صلاح الدین ایوبی دار فانی را وداع گفت. صلاح الدین ایوبی موسس و اولین حکمدار دولت ایوبیان بود. وی در دمشق درگذشت . ایوبی در سن ۱۷ سالگی وارد تشکیلات دولتی در قصر شده و در زمینه اداره حکومت آموزش دید. وی در سن ۳۱ سالگی به فرماندهی واحدهای نظامی در سوریه منصوب شد. صلاح الدین ایوبی که علاوه بر دولتمردی در زمینه فرماندهی نیز تبحر داشت، در سال ۱۱۸۷ با باز پس گرفتن بیت المقدس از صلیبیون به حاکمیت فرانک پایان بخشید.
روز چهار ماه مارس ۱۶۵۶ Vaka-i Vakvakiye آغاز شد. در این سال در امپراتوری عثمانی شورش نظامی که به " Vaka-i Vakvakiye" موسوم بود، آغاز گردید. در دوره سلطان محمت چهارم با بر هم خوردن سیستم اقتصادی و خالی شدن خزانه دولتی، پرداخت حقوق ماهیانه سربازان نیز با مشکل مواجه گردید. هزینه های غیر ضروری برخی از ارکان دربار و عدم پرداخت ماهیانه بسیاری از سربازان ارتش، باعث شد تا ینی چری ها و سپاهیان فهرستی از موارد نقض قوانین در مورد برخی از سران دولتی را به پادشاه ارائه کرده و خواستار تحویل آنان شدند. با بی نتیجه ماندن تلاش پادشاه برای متقاعد ساختن سربازان، چند از تن ارکان حکومتی که به عنوان مسئول این حوادث معرفی شده بودند، در میدان سلطان احمد به دار آویخته شدند.
روز چهار ماه مارس ۱۷۷۴، صورت فلکی "شکارچی" برای اولین بار رصد شد. صورت فلکی اوریون برای اولین بار توسط ویلیام هرشل ستاره شناس آلمانی رصد گردید. این صورت فلکی که در فاصله ۱۳۵۰ سال نوری از کره زمین قرار دارد، یکی ازصورتهای فلکی است که نیمی از آن در نیم‌کره جنوبی و نیم دیگر آن در نیم‌کره شمالی قرار دارد.
روز چهار ماه مارس ۱۹۲۳، کنگره اقتصاد ازمیر به کار خود پایان داد. در این کنگره که همزمان با کنفرانس لوزان برگزار شد، تصمیم بر آن گرفته شد که کاپیتولاسیون هایی که هیات ترک در زمینه ادامه آن تحت فشار قرار گرفته بود، به هیچ وجه مورد قبول واقع نشود.

***

روز پنجم ماه مارس

بالن های هوایی روز پنجم مارس سال ۱۹۱۲ برای نخستین بار در جنگ طرابلس مورد استفاده قرار گرفت. ارتش ایتالیا صاحب عنوان اولین ارتش در جهان است که برای اولین بار در تاریخ از بالن های هوایی با اهداف نظامی استفاده کرده است. این بالن ها در سالهای ۱۹۱۱ و ۱۹۱۲ در خلال نبرد ترابلس بین دولت عثمانی و ایتالیا با هدف اکتشافی در پشت جبهه مورد استفاده قرار گرفته و موفق به برداشتن عکس های جالب و مهمی گردیدند.
صدای دوم : پنجم مارس سال ۱۹۲۰ در ترکیه جمعیت هلال احمر تشکیل یافت. با همت پرفسور دکتر مظهر عثمان بیگ و دوستانش شیخ الاسلام ابراهیم افندی از جمله روشنفکران میهن دوست ترکیه برای اتخاذ تدابیر لازمه در قبال مصرف الکل و سیگار که در پی جنگ جهانی اول در کشور رو به فزونی نهاده بود، جمعیت هلال احمر تشکیل یافت.
پنجم مارس سال ۱۹۳۳ صحنه بزرگترین بحران مالی جهانی گردید. در ادامه بحران بزرگ که بزرگترین بحران مالی جهانی بود، فرانکلین روزولت رئیس جمهور وقت آمریکا اعلام کرد تمامی بانک های موجود در کشور را بسته و امور مالی را متوقف کرده است. در نتیجه این بحران بزرگ تاریخی که در نتیجه آن ۵۰ میلیون انسان بیکار مانده و تولید و تجارت جهانی در ارقام ۶۰ درصد متوقف شد،روی در هزاران بانک قفل زده شد. رژیم توتالیتر نازی که در پی بحران بزرگ جهانی بیش از پیش قدرت یافته بود، در بروز جنگ جهانی دوم در سالهای بعد آن نقش مهمی ایفا نمود.
 پنجم مارس سال ۱۹۵۳ ژوزف استالین رهبر اتحاد جماهیر شوروی پیشین در مسکو درگذشت. استالین که یکی از بزرگترین دیکتاتورهای تاریخ بشر تلقی می شود، در سالهای تحصیل با شرکت در جنبش های انقلابی در حزب کارگر سوسیال دموکرات روسیه بعنوان یکی از طرفداران بلشویک ایفای نقش نمود. استالین که پس از گذاراندن سالهای طولانی تبعید با انقلابات اکتبر به روسیه بازگشت، در حکومت اتحاد جماهیر شوروی پیشین به ریاست لنین بعنوان کمیسر مردمی خدمت کرده و پس از مرگ لنین بر سرکار آمده و در طول مبارزه ایدئولوژیکی خود موجب مرگ هزاران نفر و یا به تبعید فرستاده شدن عده کثیری از مردم روسیه گردید.

***

 روز ششم ماه مارس

در روز ششم ماه مارس سال ۱۹۲۰ عمر سیف الدین خواننده شهیر اترک دار فانی را وداع گفت. وی از پیشکسوتان ترانه خوان معاصر و از موسسین جریان ادبیات ملی است. عمر سیف الدین دوران تحصیل خود را در مکتب حربیه استانبول به پایان رساند و با رتبه ستوان دومی وارد ارتش شد و در جریان جنگ بالکان شرکت کرد و در خلال این جنگ اسیر یونانیها گردید. عمر سیف الدین در سال ۱۹۱۴ به استانبول بازگشت و در دبیرستان ادبیات کاباتاش تا آخر عمر به تدریس پرداخت. عمر سیف الدین همراه با ضیاء گوگ آلپ، یکی از پیشروترین نمایندگان جریان ادبیات معاصر ملی است. از میان اثار ادبی مهم وی می توان جوانمرد تنها، افروز بیگ، حرم، لاله سفید، اصیل زادگان و آرمانگرایان ترک را نام برد.

در ششم ماه مارس سال ۱۹۴۸ کمال الدین کامو درگذشت. این شاعر و سیاستمدار بزرگ ترک در اثر بروز سکته قلبی به دیار باقی شتافت. کامو در سال ۱۹۰۱ در شهر بایبورت به دنیا امد و در دانشکده تربیت معلم استانبول تحصیل نمود اما به هنگام اشغال شهر از سوی متجاوزین مجبور به ادامه تحصیل در آناتولی گردید. کامو سپس وارد آژانس خبری اناتولی شد و به پاریس رفت و در این شهر به تحصیل در رشته علوم سیاسی پرداخت.

در روز ششم ماه مارس سال ۱۹۵۷ کشور افریقایی غنا که از قرن ۱۵ تحت استعمار پرتغالیها و انگلیسیها بود، اعلام استقلال نمود و نظام جمهوری را برگزید.

 ***

روز هشتم ماه مارس

در ۸ مارس ۱۴۰۳ سلطان ییلدیریم بایزید چهارمین پادشاه عثمانی که در جنگ آنکارا بسال ۱۴۰۲ در برابر تیمور شکست خورده و به اسارت گرفته شده بود درگذشت. ییلدیریم بایزید که با چهار بار محاصره استانبول برخی امتیازات از بیزانس گرفته بود، در خلال آخرین محاصره به دنبال حمله تیمور به عثمانی محاصره را شکسته بود.
هشتم مارس روز جهانی زن است. در هشتم مارس ۱۸۵۷ ۴۰ هزار کارگر زن در آمریکا با اعتراض به شرایط محیط کار دست به راهپیمایی زدند. به علت اهمال کاری پلیس در خلال راهپیمایی آتش سوزی رخ داده و ۱۳۰ کارگر که اکثرا زن بودند جان خود را از دست دادند. کنگره زنان که در سال ۱۹۱۰ در کپنهاگ تشکیل جلسه داد، برای یاداوری این فاجعه روز هشتم مارس را به عنوان روز زنان شاغل اعلام کرد. و این حرکت در تمامی جهان رواج یافت. گرامیداشت "روز زن" که در خلال جنگ جهانی اول و دوم در بسیاری از کشورها ممنوع شد، با تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۹۷۵ به عنوان روز جهانی زن اعلام گردید.
در هشتم مارس ۱۹۱۷ مردم روسیه برای اولین بار در اعتراض به حکومت تزار در پتروگرات قیام کردند. نیکولای تزار دوم تدابیر شدیدی در برابر این قیام اتخاذ کرد ولی ناموفق مانده و از تخت کناره گیری کرد. این راهپیمایی اعتراض آمیز که در شهر پتروگرات با نام کنونی سنت پترزبورگ آغاز شد، به دیگر شهرها سرایت کرده و تبدیل به انقلاب بلشویکی و سرنگونی رژیم تزار روسیه شد. با ترک تخت سلطنت از سوی نیکولای دوم سیستم سلطنتی هزار ساله در روسیه پایان یافت.
هشتم مارس ۱۹۴۸ پروفسور دکتر خلوصی بهجت دار فانی را وداع گفت. پرفسور خلوصی بهجت دانشمند دنیای طب که برای اولین بار به بیماری پوستی بهجت جلب دقت کرد، در ۵۹ سالگی در استانبول درگذشت. وی پس از تحصیل در آکادمی پزشکی گولخانه، تحقیقاتی بر روی بیماری های بهجت، جوش، اگزاما و برنگی انجام داد. پروفسور بهجت بیماری بهجت را برای اولین بار در سال ۱۹۳۷ کشف کرده و عنوان اولین پزشک محقق در این زمینه را داراست.

***

روز نهم ماه مارس

در ۹ مارس سال ۱۷۶۴، مسجد لاله لی افتتاح شد. معمار این مسجد که به دستور مصطفی سوم پادشاه عثمانی ساخته شده است، محمد طاهر آغا می باشد. نام این مسجد برگرفته از نام درویشی به نام لاله لی بابا می باشد که ساکن آن منطقه بوده است. این مسجد که بدلیل سبک معماری آن اهمیتی خاص دارد، دارای ۱۰۵ پنجره می باشد. ساخت این مسجد که از آثار بی نظیر قرن ۱۸ می باشد، ۴ سال طول کشید. سبک معماری مسجد، سبک باروک می باشد.
در ۹ مارس ۱۹۲۰، جنگیز داغجی رمان نویس تاتار متولد شد. این نویسنده تاتار در جنگ جهانی دوم به دست آلمان اسیر شد. با شکست آلمان در جنگ از اسارت آزاد گردید و در سال ۱۹۴۶ در لندن اقامت گزید. جنگیز داغجی علیرغم عدم سفر به ترکیه، کلیه آثار خود را به زبان ترکی استانبولی به قلم گرفته و زمینه شناخته شدن ترک های تاتار در میان ترکان آناتولی را فراهم کرده است. داغجی در کتاب های خود ظلم و ستم روسها بر ترکهای تاتار را به قلم گرفته است. از مهمترین آثار وی می توان "آنها نیز انسان هستند"، سالهای وحشتناک"، روزهای مرگ و ترس" را نام برد.
در ۹ مارس ۱۹۵۶، اسقف اعظم ماکارویس سوم رهبر روم های قبرس به اتهام دعوت مردم به قیام علیه انگلستان، از سوی این کشور به مدت ۳ سال جزایر سیشل تبعید شد. ماکارویس سوم از رهبران جنبش انوسسیس است که با نادیده گرفتن جمعیت ترک قبرس، خواهان پیوستن جزیره به یونان می باشد. ماکارویس سوم در سال ۱۹۵۹ از الحاق به یونان صرفنظر کرده و اولین رئیس جمهور قبرس مستقل شد. ماکارویس سوم سپس توسط حکومت کودتای یونان از ریاست جمهوری ساقط شد. وی ابتدا به مالت و از آنجا نیز لندن فرار کرد. با سقوط حکومت کودتا در یونان و مداخله نظامی ترکیه در قبرس، ماکارویس سوم در سال ۱۹۷۴ به قبرس بازگشت و در ۱۹۷۷ وفات نمود.
در ۹ مارس ۱۹۹۴، چارلز بوکوفسکی شاعر و نویسنده مشهور روس در ۷۳ سالگی و در شهر کالیفرنیا بدورد حیات گفت. چارلز بوکوفسکی در ۲ سالگی به همراه خانواده به آمریکا مهاجرت کرده بود و در دانشگاه لس آنجلس رشته ادبیات و روزنامه نگاری را به پایان برده بود. کار نویسندگی را در ۲۴ سالگی و با نوشتن قصه های کوتاه آغاز کرد. چارلز بوکوفسکی با ادبیات خاص خود، سبک جدیدی را در ادبیات آمریکا بوجود آورده است. آثار وی مشتمل بر ۴۵ جلد می باشد که به زبانهای مختلف دنیا ترجمه شده است. از مهمترین آثار وی می توان کتابهای "لقمه"، فاکتوتوم"، "پالپ"، "شکسپیر به هیچ وجه این کار را انجام نمی داد"، قصه محبوب عشق"، "یادداشت های یک پیر" و "زنان" را نام برد.

***

روز دهم ماه مارس

دهم مارس ۱۵۳۵ جزایر Galapagos کشف شد. Fray Tumas de Barlanga عالم دینی اسپانیایی در حال سفر به پرو به طور تصادفی این جزایر را در اقیانوس کبیر کشف کرد. از آن تاریخ به بعد این جزیره جزو مستعمرات اسپانیا بود. بشقاب و کاسه ها، نقاشی ها و نوشته های متعلق به اینکاها که در این جزیره کشف شد نشانگر این بود که بومی های آمریکای جنوبی قبلا به این جزیره سفر کرده اند.

دهم مارس ۱۸۷۶ اولین مکالمه تلفنی در تاریخ صورت گرفت. الکساندر گراهام بل مخترع آمریکایی تلفن اولین مکالمه تلفنی تاریخ را انجام داد. گراهام بل با هدف اختراع دستگاهی برای نامزد ناشنوایش مهمترین اختراع قرن نوزدهم را تحقق بخشید. گراهام بل بخش اعظم درآمدش حاصل از فعالیت هایش را وقف انجمن ناشنوایان کرد.

دهم مارس ۱۹۱۹ حکومت داماد فرید تاسیس شد. حکومت عثمانی احمد وفیق پاشا سرنگون شده و حکومت داماه فرید پاشا جای ان را گرفت. داماد فرید در دوران یکسال صدر اعظمی اش به کشوری که بالفعل به پایان رسیده بود حکومت کرد. داماد فرید با موضعی که د خلال اشغال کشور در پیش گرفته بود سبب واکنش مردم عثمانی شده و حکومت داماد فرید در ازمیر سیاست تسلیم در برابر یونانیان در پیش گرفته بود.

دهم مارس ۱۹۱۹ علی فتحی اوکیار به مالت تبعید شد. این دولتمرد ترک به اتهام عضویت در گروهی سری مخالف با نیروهای اشغالی از سوی انگلیسی ها دستگیر و به مالت تبعید شد. اوک یار که زمانی مقام نخست وزیری در ترکیه را بر عهده داشت، از جمله دولتمردان قدرتمند در دوران تاسیس جمهوری به شمار می رفت. مدتی به عنوان سفیر ترکیه در پاریس و لندن حضور داشت. اوک یار نقش مهمی در امضای قرارداد مونترو بر عهده داشت. اوک یار در سال ۱۹۴۳ در استانبول درگذشت.

***

روز یازدهم ماه مارس

روز یازده مارس ۱۸۳۶، "رئیس الکتاب" در دوره عثمانی حذف و به جای آن "نظارت خارجیه" تاسیس گردید. رئیس الکتاب که در دوره سلطان محمد فاتح تاسیس شده بود، به مدت ۱۸۶ سال نقش وزارت امور خارجه در امپراتوری عثمانی را ایفا نمود. وظیفه دیگر این مرجع، ثبت و بایگانی مکاتبات دولتی بود .
روز یازده مارس۱۹۱۷، بغداد از سوی انگلیسی ها اشغال شد. بغداد در جنگ جهانی اول از سوی ارتش انگلیس به فرماندهی ژنرال Mande اشغال گردید. انگلیسی ها که از لحاظ تعداد سربازان از ارتش عثمانی قوی تر بودند، با استقرار ۱۵۰ هزار سرباز دیگری که از هندوستان به منطقه اعزام کرده بودند، به قدرت بیشتری دست یافته و به بغداد حمله کردند. شهر بغداد پس از فتح توسط سلطان مراد چهارم، به مدت ۳۰۰ سال تحت حاکمیت ترکها قرار داشت.
روز یازده مارس ۱۹۶۷، یوسف ضیاء اورتاچ نویسنده، روزنامه نگار و سیاستمدار معروف ترک چشم از جهان فرو بست. اورتاچ در سال ۱۹۱۵ پس از اتمام تحصیلاتش در دارالفنون عثمانی و یا همان دانشگاه استانبول امروزی، به عنوان دبیر ادبیات آغاز به کار کرد. او به همراه اورهان صیفی ارهون مجله "آکبابا" را منتشر ساخته و در آن لطایفی که با مزاح سیاسی به قلم گرفته بود را به چاپ رساند.
روز یازده مارس ۱۹۹۰، دیکتاتوری ۱۷ ساله آگوستو پینوشه در شیلی به پایان رسید. پینوشه از نظامیان شیلی بود که در کودتای ۱۹۷۳ شیلی، دولت سوسیالیست سالوادور آلنده را سرنگون کرد و به مدت ۱۷ سال ریاست جمهوری شیلی را تا سال ۱۹۹۰ بر عهده داشت. پینوشه که به عنوان موسس یکی از سرکوبگرترین رژیمهای دیکتاتوری در تاریخ ثبت شده است، در سال ۲۰۰۶ چشم از جهان فرو بست.
روز یازده مارس ۲۰۰۳، دیوان کیفری بین‌المللی به عنوان اولین دادگاه دائمی بین‌المللی برای رسیدگی به جرایم نسل‌کشی، جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی و جنایت تجاوز آغاز به کار کرد. این دیوان در حین داشتن نقش بازدارندگی بین المللی در مورد این جرایم، از صلاحیت کشاندن مجرمین این جرایم به دادگاه و وارد عمل ساختن دادستانان ملی برخوردار است. مقر این دیوان در شهر لاهه هلند قرار دارد.

***

روز دوازدهم ماه مارس

در ۱۲ ام ماه مارس سال ۱۹۲۱ مارش استقلال ( سرود ملی ) جمهوری ترکیه از سوی مجلس ملی کبیر مورد قبول واقع گردید. مارش استقلال که از سوی محمد آکیف ارسوی بقلم گرفته شده و در مسابقه ای از بین ۷۲۴ قطعه شعر انتخاب گردید، برای اولین بار در مجلس ملی کبیر ترکیه و از سوی سوپهی تانری وردی وزیر آموزش ملی وقت خوانده شده بود.
یوسف آکچورا نویسنده ترک تاتار تبار، یکی از اندیشمندان و مورخین سرشناس جنبش ترک گرایی در ۱۲ ام مارس ۱۹۳۵ در نتیجه سکته قلبی، در استانبول بدرود حیات گفت. آکچورا در خلال آموزش در مکتب حربیه بدلیل افکارش به فیزان تبعید شد. وی که در نتیجه بروز مشکلات مالی در راه فیزان، برای مجازات به ترابلس غرب انتقال داده شد، از اینجا بهمراه احمد فریک بیگ به فرانسه فرار کرده و در پاریس وارد مدرسه علوم سیاسی گردید.
در ۱۲ ام مارس سال ۱۹۳۸ آلمان یکسال قبل از آغاز جنگ جهانی دوم، در چهارچوب سیاست توسعه اتریش را اشغال کرد. با آغاز اقتدار نازیها در آلمان و توافق با ایتالیا در سال ۱۹۳۷ ، فشار علیه اتریش افزایش یافته و این کشور اشغال شده بود. اشغال اتریش را اشغال چکسلاواکی و لهستان دنبال کرده و بدین ترتیب در نتیجه توسعه آلمان و آغاز حاکمیتش در اروپای شرقی، جنگ جهانی دوم آغاز گردید.
در ۱۲ ام ماه مارس سال ۱۹۹۹ لهستان، جمهوری چک و مجارستان از اعضای سابق پیمان ورشو به ناتو ملحق شدند. علت تاسیس پیمان ورشو را که با اشتراک ۸ کشور سوسیالیست تحقق یافت، هدف ناتو در راستای توسعه تسلیحات با توسل به افزایش نفوذ نظامی و سیاسی تشکیل داده بود. بلوک شرق مذکور که در مقابل بلوک غرب تشکیل یافته بود، با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق در پی جنگ سرد، از نظر سیاسی از میان برداشته شده و سازمان یابی نظامی دو قطبی در اروپا به پایان رسیده بود.

***

روز سیزدهم ماه مارس

۱۴ مارس ۱۸۲۷ روز پزشکی و تاسیس مکتب تربیه شاهانه. اولین مدرسه پزشکی در دوره عثمانی که به شکل غربی آموزش می داد تحت عنوان مکتب تربیه شاهانه در ساختمان "تولومباجی باشی" واقع در محله "شهزاده باشی" استانبول تاسیس شد. در دولت عثمانی که در مقابل تحولات و اکتشافات جدید بوقوع پیوسته در دنیای پزشکی تحت تاثیر رنسانس اروپا بی توجه مانده بود، مدارس پزشکی اهمیت سابق خود را از دست داده و در تطابق با معیارهای مدرن ناموفق مانده بود. پزشکان ترک همچون "شانی زاده محمد عطالله" و "محمد بهجت افندی" که به سبک غربی آموزش دیده بودند جهت پیدا کردن راه حل برای وضعیت موجود طرفدار آموزش به شیوه غربی بودند. در دوره سلطان محمود دوم در امپراطوری عثمانی مکتب تربیه شاهانه به عنوان نتیجه فعالیتهای تجدد خواهانه در سال ۱۹۱۹ در استانبول تحت اشغال از سوی دانشجویان پزشکی تاسیس شد. بدین ترتیب روز ۱۴ مارس در ترکیه روز پزشکی نامگذاری شد.
۱۴ مارس ۱۹۲۳ باشگاه ورزشی "گنچلر بیرلیگی" در آنکارا تاسیس شد. گنچلر بیرلیگی توسط جوانانی تاسیس شد که به هنگام تاسیس تیم "آنکارا سولطانیسی" که از اولین تیمهای انکارا می باشد، توسط "اکرم بی" معلم تربیت بدنی به این تیم پذیرفته نشده بودند. "گنچلر بیرلیگی" در اولین مسابقه خود با "آنکارا سولطانیسی" توانست این تیم را با نتیجه ۳ بر ۰ شکست دهد. اولین رئیس "گنچلر بیرلیگی" که به دلیل هم زمان شدن آن با تاسیس سال جمهوریت نام "تیم جمهوریت" را نیز به خود گرفته بود "مونیف کامل" بود. این باشگاه که ورزشکاران بسیاری را تربیت کرده بین سالهای ۱۹۴۱ الی ۱۹۴۶ که دوره لیگ ملی بود، دو مقام قهرمانی را از آن خود کرده و همچنین دو جام ترکیه را نیز به خانه برده بود.
۱۴ مارس ۱۹۶۵ بین آلمان و اسرائیل روابط دیپلماتیک تاسیس شد. به دلیل ارتکاب جرایم بشری علیه یهودیان از سوی آلمان نازی در جریان جنگ جهانی دوم، پس از پایان جنگ و نیز در دوره جنگ سرد بین دو کشور هیچگونه روابط دیپلماتیک وجود نداشت. در سال ۱۹۶۰ در نیویورک دو کشور با میانجیگری آمریکا برای اولین بار و در سطح نخست وزیری بطور رسمی دیدار کردند. اولین روابط دیپلماتیک در سال ۱۹۶۵ با به رسمیت شناخته شدن اسرائیل از سوی آلمان اغاز گردید. در همین تاریخ بین آلمان و اسرائیل روابط تجاری، علمی و فرهنگی توسعه یافت و آلمان تبدیل به بزرگترین حامی اسرائیل پس از امریکا شد.
۱۴ مارس ۱۹۷۷ "حکمت اونات" از نقاشان مشهور ترکیه در استانبول بدرود حیات گفت. اونات که از مکتب بحریه "هیبله آدا" فارغ التحصیل شده و تحصیلات خود را در رشته نقاشی در هنرستان صنایع نفیس ادامه داده و سپس در پاریس به ادامه تحصیل پرداخته بود در نقاشی ترک با نقاشیهای منظره مشهور است. با بروز جنگ جهانی اول اونات به کشور بازگشته و تا سال ۱۹۴۹ در آکادمی هنرهای زیبا در استانبول به تدریس پرداخت. اونات که بیشتر تصاویر استانبول را نقاشی کرده به نقاش استانبول مشهور است.

***

روز چهاردهم ماه مارس
در روز ۱۳ مارس سال ۶۲۴ میلادی جنگ بدر اتفاق افتاد. جنگ بدر در ماه رمضان سال دوم هجری بین مسلمانان و مشرکان مکه در سرزمین بدر رخ داد. دلیل اصلی این جنگ آن بود که مشرکان مکه اموال مسلمانان مهاجر را مصادره کرده بودند و مسلمین مهاجر در شهر مدینه در تنگدستی و فقر به سر می‌بردند. از این رو وقتی رسول خدا خبر یافت کاروان تجاری قریش به سرپرستی ابوسفیان بن حرب از شام به مکه باز می‌گردد، تصمیم گرفت با سپاه مسلمین به کاروان حمله ببرد و به تلافی اموال مصادره‌شده‌ی مسلمانان مهاجر، اموال و کالاهای بازرگانان قریش را مصادره کند تا بنیه مالی مسلمانان تقویت شود. رسول خدا در دوازدهم ماه مبارک رمضان به همراه ۳۱۳ تن از یاران خویش از مدینه بیرون رفت. سپاه اندک مسلمانان با ۲۰ شمشیر و هفتاد شتر و اسب در هفدهم ماه رمضان در بدر فرود آمدند. پرچم سپاه مسلمین را نیز علی ابن ابیطالب علیه السلام بر دوش داشت. از سوی دیگر ابوسفیان وقتی از حرکت مسلمانان آگاه شد، پیکی را به مکه فرستاد و کمک خواست. سران قریش هم بی‌درنگ با سپاهی نهصد و پنجاه نفری عازم بدر شدند. ابوسفیان با کشاندن کاروان به بیراهه، آنان را از خطر رهانید و به قریش پیام داد که به مکه بازگردند اما ابوجهل با آگاهی از تعداد اندک مسلمانان و عدم آمادگی آنان برای این رویایی بزرگ، قریشیان را به نبرد تشویق کرد. سرانجام جنگ درگرفت و مسلمانان با وجود تعداد اندک‌شان، هفتاد تن از آنان را کشتند و هفتاد تن را به اسارت گرفتند. ابوجهل و حنظله پسر ابوسفیان نیز در میان کشتگان بودند. این نخستین جنگ مسلمانان علیه مشرکین بود که با پیروزی مسلمانان به پایان رسید. به فرمان پیغمبر اسلام، هر اسیر باسوادی که می توانست به مسلمانان خواندن و نوشتن بیاموزد آزاد می گردید.
روز ۱۳ مارس سال ۱۷۸۱ اورانوس کشف شد. این سیاره هفتمین سیاره از نظر نزدیکی به خورشید وچهارمین سیاره از نظر اندازه و سومین سیاره از نظر جرم در منظومه شمسی است. اورانوس هر ۸۴ سال و ۷ روز یک بار به دور خورشید می‌گردد. همچنین هر ۱۰ ساعت و ۴۸ دقیقه یک دور به دور خودش می‌چرخد. اورانوس دارای ۵ ماه به نام‌های میراندا، آریل، آمبریل، تیتانیا و ابرون است. این سیاره را ویلیام هرشل در سال ۱۷۸۱ میلادی کشف کرد. اورانوس یکی از سیارات هشت‌گانه منظومه شمسی که از لحاظ بعد فاصله اش نسبت به خورشید در ردیف هفتم پس از زحل قرار گرفته‌است. فاصله متوسط این سیاره تا خورشید۲٬۸۶۹٬۶۰۰٬۰۰۰ کیلومتر بوده و۶۳ بار از کره زمین بزرگ‌تر است. اورانوس ۲۷ ماه طبیعی دارد. این سیاره با چشم غیرمسلح دیده می‌شود. محور حرکت وضعی این سیاره کاملاً با مدار حرکت انتقالیش منطبق است. سفرهای اکتشافی به این سیاره کمتر از ده ماموریت بوده که شاخصترینش ماموریت ویجر ۲ بود که این فضاپیما در ژانویه ۱۹۸۶ به آن رسید.
در ۱۳ مارس سال ۱۹۷۰ خانم عدالت جیموز درگذشت. وی استاد دوبله و ترجمه بود که در ۶۰ سالگی دار فانی را در استانبول وداع گفت. وی دوران تحصیلات ابتدایی خود را همراه با خانواده اش در آلمان به پایان رساند. جیموز پس از بازگشت از آلمان، اقدام ترجمه و نوشتن اثار ادبی در نشریات و مجلات متعدد کرد. از ترجمه های مهم وی می توان آثار برشت، بوشنر و کافکا را نام برد. نخستین صداگذاری وی بر روی بازیگر نقش اصلی خانم در فیلم "کینگ کنگ" صورت گرفت. در میان هنرمندان مطرح سینمای ترک که خان جیمبور اقدام به صداگذاری صدای انان کرده است افرادی چون تورکان شورای، بیلگین دوروک، فاطما گیریک، فیلیز آکین و محترم نور وجود دارند.
در روز ۱۳ ماه مارس سال ۱۹۹۶ برای اولین بار جام قهرمانی بازیهای اروپایی کوراچ را تیم بسکتبال ترکیه تصاحب کرد. در بازی فینا، تیم بسکتبال پیلسن افس، حریف خود تیم استفانل میلانو، از ایتالیایی را شکست داد.
***

روز پانزدهم ماه مارس

روز ۱۵ مارس ۴۴ سال پیش از میلاد مسیح، ژولیوس سزار رهبر نامدار سیاسی و نظامی روم به قتل رسید. سزار که به عنوان یکی از مهمترین رهبران تاریخ محسوب میگردد، پس از فتح سرزمین گل، و اشغال خاکهای بریتانیا، امپراتوری روم را به شکل سرزمینی که تا اقیانوس اطلس وسعت داشت درآورده بود. مارکوس بروتوس یکی از اعضای سنا و نزدیکترین دوست سزار، روزی او را به ساختمان سنا برای انجام دیداری دعوت کرده بود در حین ورود سزار به ساختمان سنا، مورد حمله دهها تن قرار گرفته و به ضرب چاقو کشته شده بود. آخرین سخنان این رهبر که با ضربه های چاقو در خون غوطه ور شده بود، خطاب به بهترین دوستش بارتوس بود. وی گفت: "تو هم بارتوس؟"

روز ۱۵ مارس سال ۴۵۳، آتیلا رهبر امپراتوری هون درگذشت. آتیلا در شب زفاف آخرین ازدواجش در بسترش فوت کرد. این فوت که تاریخدانان به شکلی قطعی از آن اطلاع ندارند، بر اساس برخی تاریخدانان، ترور بوده است. آتیلا که با هجوم به روم شرقی و غربی، مالیاتهای گزاف دریافت میکرد، حکمداری بزرگ بود که تقریبا تمامی قاره اروپا را فتح کرده بود. پیش از آخرین سفر آتیلا به روم غربی، پاپ میانجیگری کرده و با طلب عفو از آتیلا، از اشغال روم غربی از سوی هونها، جلوگیری کرده بود. آتیلا روم را فتح کرده ولی مالیاتی از آنها دریافت نکرده بود.

۱۵ مارس ۱۸۹۲ پله برقی اختراع شد. جِس رِنو مخترع امریکایی، اختراع پله برقی را ثبت نمود. این اختراع که در اولین سالها، به دلیل هزینه بالایش مورد توجه واقع نشده بود، سال ۱۸۹۵ برای اولین بار در یک مرکز تفریحی واقع در نیویورک، مورد استفاده قرار گرفت.

روز ۱۵ مارس ۱۹۸۹ تیم فوتبال گالاتاسارای به مرحله نیمه نهایی "جام قهرمانی اروپا" راه یافت. تیم گالاتاسارای با تیم موناکو در استادیوم مونگرسدورف کلن به رقابت پرداخته و با نتیجه ۱ بر ۱ به مرحله نیمه نهایی جام ملتهای اروپا به عنوان اولین تیم از ترکیه راه یافت.

***

روز شانزدهم ماه مارس

روز شانزدهم ماه مارس ۱۸۷۰ اولین تائتر به زبان ترکی در امپراطوری عثمانی بر روی صحنه رفت. گولوو آگوپ بازیگر ارمنی موفق شد تا برای اولین بار از سلطان عبدالعزیز اول اجازه اجرای تائتر ترکی در امپراطوری عثمانی را بگیرد. در دهه ۱۸۶۰ در امپراطوری عثمانی نمایشنامه های تاتر بطور غیر حرفه ای از سوی ارامنه بر روی صحنه می رفت. با اقدامات گولوو آگوپ دربار عثمانی اجازه اجرای نمایشنامه های تاتر به زبان ترکی را صادر کرده و برای اولین بار بازیگران مسلمان نیز از فرصت اجرای هنر های خود بر روی صحنه برخوردار شدند.
روز شانزدهم مارس ۱۹۲۰ استانبول تحت اشغال دول ائتلاف قرار گرفت . در این تاریخ دول ائتلافی رسما استانبول را اشغال کردند. هم پیمانان که از آغاز مبارزات رهایی بخش ملی به رهبری مصطفی کمال آتاترک ناخشنود بودند، به انتظار نابودسازی نیروهای مقاومت در آناطولی از سوی حکومت استانبول نشستند. ولی در پی عدم تحقق انتظارات شان از سوی مجلس استانبول به اشغال شهر آغاز نمودند. نیروهای متفق ضمن حمله به مجلس برخی از نمایندگان مجلس را در مالت به تبعید فرستادند. بسیاری از فرماندهان، روزنامه نگاران، روشنفکران و نمایندگان مجلس که موفق به فرار از شهر شدند، برای شرکت در مبارزات رهایی بخش ملی راهی آناطولی شده و برای گشایش مجلس ملی کبیر ترکیه در آنکارا شرایط لازمه را فراهم ساختند.
شانزدهم مارس ۱۹۲۱ مابین روسیه و مجلس ملی کبیر ترکیه قرار داد مسکو امضا شد. با این قرار داد که اتحاد جماهیر شوروی پیشین و مجلس ملی کبیر ترکیه موجودیت همدیگر را به رسیمت شناختند، مرز شرقی ترکیه تحت تضمین قرار گرفته و در عین حال امکانات کمک مالی و تسلیحاتی از سوی روسیه در خلال جنگ رهایی بخش ملی نیز تامین گردید.
شانزدهم مارس ۱۹۸۸ قتل عام حلبچه وقوع یافت. بدستور صدام حسین رهبر مخلوع عراق به منطقه حلبچه در شمال عراق با استفاده از گازهای زهر آگین حمله شد. در این حمله وحشیانه که از سوی ۸ بمب افکن حامل مواد شیمایی ترتیب یافت بیش از ۵ هزار نفر جان باختند.

***

روز هفدهم ماه مارس

ماموریت خطرناک کشتی مین گذاری نصرت روز ۱۷ مارس سال ۱۹۱۵ انجام گردید. کشتی مین گذاری نصرت در ساعات نیمه شب آغاز به مین گذاری در تنگه چاناک کاله که باعث تغییر سرنوشت جنگهای دریایی گردید، نمود. ناوگانی که برای گذر از تنگه از سوی دولتهای ائتلافی تشکیل یافته بود، در ساعات عصر روز ۱۷ مارس در تنگهT کنترل مین کرده و برای حمله بزرگ روز بعدی در حال آماده باش بود. ولی در ساعات دیر وقت شب به دستور فرمانده موقعیت مستحکم چاناک کاله، سرهنگ جودت چوبانلی، سرگرد نظمی بیگ با استفاده از مه موجود در شب به دور از چشم دشمنان ۲۶ مین ترک را در مناطق استراتژیکی تنگه، جاسازی نمود. بدین ترتیب تعداد مینها در تنگه به همراه مینهای آلمانی، به ۴۰۰ مین رسید. روز بعد، بزرگترین ناوهای زرهی انگلستان با نامهای "بووت"، "Irresistable" و “Ocean” به حرکت درآمده و با برخورد به مینها در مقابل چشمان حیرت زده دشمنان، در اعماق آبهای تنگه، فرورفتند. این نیز اولین گامهای پیروزی بزرگ بود.

روز ۱۷ مارس سال ۱۹۲۰، واحدهای انگلیس از آفیون و اسکی شهیر، عقب نشینی کردند. پس از توافقنامه آتش بس موندوروس، ایتالیا، فرانسه و انگلستان آغاز به اشغال نموده و انگلیسیها، آفیون و اسکی شهیر را اشغال نموده بودند. یک سال پس از اشغال، انگلیسیها از منطقه عقب نشینی کرده و منطقه آناتولی میانی را به نیروهای یونانی واگذار کردند. واگذاری منطقه به یونانیان، از جهت آینده جنگ رهایی بخش ملی نیز بسیار حائز اهمیت بود. دولتهای ائتلافی که به واحدهای یونانی بسیار اطمینان داشتند، خطا کرده و خاکهایی که حدود یک سال و یک ماه تحت اشغال قرار داشتند، درنتیجه جنگهای "این اونو"، "ساکاریا" و "دوملو پینار" از اشغال آزاد گردیدند.

روز ۱۷ مارس ۱۹۵۴، تیم ملی ترکیه برای اولین بار در جام جهانی شرکت نمود. تیم ملی فوتبال ترکیه در مرحله انتخابی، در نتیجه قرعه کشی با تیم اسپانیا، انتخاب شده و برای اولین بار قادر به شرکت در جام جهانی گردید.

***

روز هجدهم ماه مارس

در روز ۱۸ ماه مارس سال ۱۹۱۵ پیروزی عظیمی در جنگ دریایی چاناک قلعه نصیب ملت ترک شد. جنگ دریایی چاناک قلعه که از سوی متفقین و در خلال جنگ اول جهانی با هدف در اختیار گرفتن شهر تاریخی استانبول و تنگه های آن صورت گرفت با پیروزی امپراطوری عثمانی به پایان رسید. نخستین نبرد چاناک قلعه، با درگیری میان ناوهای جنگی انگلستان و فرانسه با نیروی دریایی و نیروی توپخانه عثمانی اتفاق افتاد و به مدت یک ماه ادامه یافت. نیروهای عثمانی که تحت فرماندهی "فوات پاشا"، سرهنگ "جودت بیگ" و "اوتتو لیمان فون ساندرز" قرار داشت شکست سختی به نیروهای دریایی انگلستان و فرانسه وارد کرد. در این نبرد تعداد زیادی از کشتیهای جنگی و زیردریاییهای دشمن غرق شد. به دنبال نبرد چاناک قلعه نیروهای دشمن با درک عدم امکان عبور از تنگه های استانبول، تصمیم به آغاز حملات زمینی گرفتند. به این ترتیب سربازانیکه از فرانسه، انگلستان، مصر و مالت به منطقه منتقل شده بودند در جزیره لیمنی پیاده شدند.

در روز ۱۸ مارس سال ۱۹۶۲ مردم الجزایر موفق شدند تا استقلال خود را از فرانسه کسب کنند. نبرد استقلال الجزایر که ۸ سال طول کشید یکی از خونینترین جنگهای ضد استعماری قرن بیستم است. در خلال این نبردها صدها هزار الجزایری و در حدود ۲۰ هزار فرانسوی کشته شدند. مردم الجزایر که در ماه جولای همان سال به پای صندوقهای رای رفتند با ۶ میلیون رای مثبت در مقابل تنها ۱۶ هزار رای منفی، استقلال خود را به دست اوردند.
در روز ۱۸ مارس سال ۱۹۵۶ انسان برای اولین بار موفق به راهپیمایی در فضا شد. آلکس لئونوف، فضانورد روس که همراه با سفینه فضایی وسخود-۲ به فضا رفته بود با خروج از سفینه حامل خود در ارتفاع ۲۱۷۷ متری زمین به مدت ۲۰ دقیقه در فضا حرکت کرد. وی که از طریق یک بند ارتباطی ویژه به سفینه متصل بود توانست تا ۴ و نیم متر از آن فاصله بگیرد.

در سال ۱۸ ماه مارس سال ۱۹۹۵ صدری آل ایشیک، یکی از چهره های مهم سینما و تئاتر ترک در استانبول دار فانی را وداع گفت. وی در قریب به ۲۰۰ فیلم بازی کرده بود. آخرین فیلم وی "سبد خرچنگها" بود که در سال ۱۹۹۴ تصویربرداری گردید. این فیلم جایزه پرتغال طلایی را در شاخه بهترین بازیگر مرد نصیب وی نمود.

***

روز نوزدهم ماه مارس

روز نوزدهم مارس ۱۴۰۶ ابن خلدون عالم و متفکر معروف جهان اسلام بدرود حیات گفت. ابن خلدون در تونس بدنیا آمده و در اینجا با ازبر کردن قرآن کریم از پدرش زبان عربی و حقوق اسلام را آموخت. وی که در طول سیاحت هایش نخست به الجزایر و از آنجا نیز به مراکش سفر کرد، با گرفتن دروس فقه، ادبیات و منطق در سنین جوانی وارد حیات سیاسی شد. ابن خلدون که بعنوان پایه گذاران علوم جامعه شناسی، معماری و تاریخ شناخته می شود، در مصر دار فانی را وداع گفته و در همانجا به خاک سپرده شد.
گچیش
صدای دوم : روز نوزدهم مارس سال ۱۸۷۷ مجلس عیان در دولت عثمانی آغاز بکار کرد. اعضای مجلس عیان که با توجه به قانون اساسی تشکیل یافته بود، از سوی پادشاه انتخاب شد و تعداد نمایندگان مجلس عیان نمی توانست بیش از یک سوم اعضای مجلس کشور باشد. بموجب قانون اساسی کشور چهره های شناخته شده کشور مانند فرمانده ارتش، وزیر، والی و سفیر می توانست عضو مجلس عیان باشد. رئیس اولین مجلس عیان که در کاخ دلماباغچه از سوی عبدالحمید دوم گشوده شد، سرور پاشا بود. مجلس عیان در پی تشکیل مجلس ملی کبیر ترکیه مرعیت خود را از دست داد.
گچیش
روز نوزدهم مارس سال ۱۸۸۳ در صنایع کفش کشف مهمی تحقق یافت. جان ارنست ماتزلیگر استاد کفش آمریکایی با کشف اولین دستگاه ساخت کفش آغاز گر انقلابی بزرگ در صنایع کفش جهان گردید. دستگاهی که وی کشف کرد می توانست در سه دقیقه یک کفش درست کند که این نیز هزینه کفش را کاهش داد.
گچیش
روز نوزدهم ماه مارس سال ۱۹۴۰ بسیم عمر آک آلن پزشک و سیاستمدار معروف در آنکارا بدرود حیات گفت. آک آلن که در دانشگاه علوم پزشکی ارتشی کوللی استانبول آموزش پزشکی دید با گشودن اولین مدرسه مامایی و زایشگاه بصورت یکی از پیشگامان زنان و زایمان معاصر در ترکیه در آمد. وی مدیر کل سازمان هلال احمر ترکیه در دوره جنگ چاناک کاله بوده و در سالهای بین ۱۹۳۵ الی ۱۹۴۰ نیز بعنوان نماینده مجلس انجام وظیفه کرده بود.

***
روز بیستم ماه مارس

تونس در ۲۰ مارس سال ۱۹۵۶ استقلال خود را اعلام کرده و از استعمار فرانسه رها شد. تونس که در سال ۱۵۷۴ تحت الحمایگی دولت عثمانی را پذیرفته و همواره در موقعیت یک منطقه مورد پسند دول اروپایی قرار داشت، در خلال جنگهای عثمانی – روس، بدلیل عدم توجه عثمانی ها به این منطقه، از سوی فرانسویان اشغال شده بود. تونس با امضای قرارداد مارسا که در سال ۱۸۸۳ به امضا رسیده و دولت عثمانی آنرا قبول نکرده بود، تحت حاکمیت فرانسه در آمده و مبارزه مردم آن در سالهای ۱۹۳۰ آغاز گردید.
فالیح ریفکی آتای سیاستمدار، روزنامه نگار و نویسنده نامی ترک در ۲۰ مارس سال ۱۹۷۱ در استانبول بدرود حیات گفت. آتای که صاحب آثار بسیاری در رشته های مختلف فرهنگ و ادب می باشد، بعد از فارغ التحصیل شدن از دانشکده ادبیات دارالفنون استانبول، در سال ۱۹۱۳ کار روزنامه نگاری را آغاز کرد. آتای در سالهای جنگ رهایی بخش ملی، نوشتجاتی در باب حمایت از مبارزه ملی بقلم گرفته و در سال ۱۹۲۳ بعنوان نماینده مجلس وارد حیات سیاسی گردید. آتای خاطرات خود با آتاترک را در کتابهای " چانکایا " ، " آتاترک که بود؟ " و " آموخته های آتاترک " جمع آوری کرده است.
اولین درگیریها در جنگ عراق که حکومتهای امریکا و انگلستان با ادعای وجود سلاحهای کشتار جمعی در این کشور آغاز کردند، در ۲۰ امرس سال ۲۰۰۳ شروع شد. جنگ عراق از یک سو موجب جنگ داخلی در این کشور گردیده و از طرف دیگر مرگ هزاران عراقی و سرباز نیروهای ائتلاف گردید. براساس گزارش سازمان ملل، جنگ عراق زیر ساخت این کشور را بطور کامل تخریب کرده و موجب آلودگی زیست محیطی خطرناکی گردیده است.

***
روز بیست و یکم ماه مارس

۲۱ مارس عید نوروز است. این روز اولین روز بهار در نیمکره شمالی بوده و در ترکیه، جمهوریهای ترک آسیای میانه و ایران بعنوان عید طبیعت جشن گرفته می شود. نوروز در ترکیه از سال ۱۹۹۵ بعنوان عید پذیرفته شد. نوروز که از سوی اقوام ترک از قرن ۸ قبل از میلاد تا به امروز جشن گرفته می شود، در امپراطوری سلجوقی و عثمانی نیز بعنوان عید ملی جشن گرفته می شد. نوروز در دیوان لغات الترک محمود کاشغری بعنوان آغاز بهار، در تقویم دوازده گانه ترک ها و نیز تقویم ملکشاه جلالی بعنوان آغاز سال شمسی تعریف شده است.
در ۲۱ مارس ۱۵۹۰ بین امپراطوری عثمانی و دولت صفوی در ایران، معاهده فرهاد پاشا به امضا رسید. امپراطوری عثمانی در لشکرکشی خود با هدف تصرف کامل قفقاز و جنگ با صفوی گاهی پیروز شده و گاهی نیز شکست می خورد و بدین دلیل نیز در این دوره بین عثمانی و صفوی قراردادها و معاهده های زیادی به امضا رسیده بود. بر اساس معاهده فرهاد پاشا، قره باغ، تبریز، گرجستان، داغستان و شیروان به امپراطوری عثمانی واگذار شد و بدین ترتیب امپراطوری عثمانی از قسمت شرق گسترش و وسعت بسیاری یافت.
در ۲۱ مارس ۱۹۶۳ آلکاتراس مشهورترین زندان آمریکا تعطیل شد. این زندان که در فاصله ۲.۵ کیلومتری ساحل و در جزیره آلکاتراس ساخته شده بود، در سال ۱۸۶۱ مورد بهره برداری قرار گرفته بود. در این زندان تنها زندانیان بسیار خطرناک نگهداری می شدند. در طول فعالیت ۲۹ ساله زندان تنها ۳۴ تن اقدام به فرار از آن کردند و فقط ۵ تن از این افراد دستگیر نشدند.
در ۲۱ مارس ۱۹۷۳ عاشق ویصل شاطراوغو از عاشقهای مشهور ترکیه در روستای سیوری آلان واقع در استان سیواس بدرود حیات گفت. عاشق ویصل شاطراوغو که یکی ا مشهورترین چهره های موسیقی فولکلوریک ترک در سده اخیر می باشد، در ۷ سالگی بدلیل ابتلاء به بیماری آبله، چشمان خود را از دست داده بود. وی با سازی که پدرش برای دل مشغولی وی خریده بود، وارد دنیای موسیقی شده بود.

***
روز بیست و دوم ماه مارس

روز بیست و دوم مارس ۱۸۸۸، زیردریایی های عبدالحمید و عبدالمجید به عنوان اولین زیردریایی های نیروی دریایی ترکیه، به ناو دریایی عثمانی پیوستند. پادشاه عبدالحمید دوم پس از شکست عثمانی در جنگ با روسها و خرید زیردریایی نوردِن فیلد -۱ از سوی یونان، وارد عمل شده و سفارش خرید زیردریایی های پیشرفته ترِ نوردن فیلد -۲ و نوردن فیلد -۳ را داد. این زیردریایی ها که پادشاه برای خرید هر یک از آنها ۱۱ هزار استرلینگ پرداخت کرده بود، در مقایسه با نوردن فیلد -۱ بزرگتر و سریعتر بودند. این زیردریایی ها برای اولین بار در خلیج فرورفتند و اولین اژدرهای خود را به سوی اسکودار پرتاب کردند.
روز بیست و دوم مارس ۱۹۴۵، حالیت ضیاء اوشاکلی گیل دار فانی را وداع گفت. اوشاکلی گیل از نویسندگان دوره "ثروت علوم" و جمهوریت در استانبول چشم از جهان فرو بست. از جمله آثار بینظیر این نویسنده معروف که با ارائه ده ها رمان و داستان زیبا جایگاه ویژه ای در ادبیات ترکیه را به خود اختصاص داده است، میتوانیم به "عشق ممنوع"، دفتر یک مرده" و "فردی و شرکای وی" اشاره کنیم.
روز بیست و دوم مارس ۱۹۴۵ کشورهای مصر، عربستان، اردن، عراق، سوریه و لبنان اتحادیه عرب را تشکیل دادند. کشورهای مصر و اسرائیل که در سالهای دهه ۱۹۵۰ رهبری این اتحادیه را بر عهده داشتند، پس از امضای پیمان "کمپ دیوید" از عضویت این اتحادیه که با هدف تقویت همکاری و تدوین سیاستهای منطقه ای تاسیس شده است، خارج شده و ده سال بعد یعنی در سال ۱۹۸۹ بعد مجددا به این اتحادیه پیوستند. مرکز این اتحادیه که هم اکنون ۲۲ عضو دارد در شهر قاهره میباشد. ترکیه به عنوان ناظر دائمی در این اتحادیه حضور دارد.
روز بیست و دوم مارس ۱۹۴۵ جلال بایار سومین رئیس جمهوری ترکیه از زندان آزاد شد. جلال بایار که در جریان رسیدگی به پرونده یاسی آدا از سوی دادگاه به حکم اعدام محکوم شده بود، به دلیل کهولت سن، مجازات وی به حبس ابد تغییر یافت سپس نیز به دلیل بیماری از زندان آزاد گردید. جلال بایار که در سال ۱۹۵۰ از سوی مجلس ملی کبیر ترکیه به پست ریاست جمهوری ترکیه منصوب و به مدت ده سال در این پست انجام وظیفه کرد، در سال ۱۹۸۶ و در سن ۱۰۳ سالگی در استانبول چشم از جهان فرو بست. جلال بایار در زادگاهش بورسا به خاک سپرده شد.
روز بیست و دوم مارس ۲۰۰۱، سبیحا گوکچن اولین زن خلبان جنگنده جهان در سن ۸۸ سالگی در زادگاهش آنکارا بدرود حیات گفت. سبیحا گوکچن در سال ۱۹۳۵ با هوانوردی آشنا شده و پس از تحصیل در رشته هوانوردی در خارج از کشور، وارد آکادمی هوانوردی نظامی در اسکی شهیر شده و خلبان شد. سبیحا گوکچن که از قابلیت هدایت ۲۲ بمب افکن سبک و پرواز های آکروباسی برخوردار بود، پس از دریافت عنوان "اولین خلبان جنگنده زن جهان" روزنه امیدی برای تمامی زنان خلبان جهان شد.

***
روز بیست و سوم ماه مارس

۲۳ مارس ۱۴۸۱ عاشق پاشازاده درگذشت. عاشق پاشازاده یکی از مورخین معروف دوران عثمانی در ۸۱ سالگی در استانبول دار فانی را وداع گفت. این مورخ مشهور که نام اصلی اش احمد عاشقی است در عین حال به همراه ارتش عثمانی در بسیاری از جنگ ها در رومئلی و آناتولی شرکت کرده بود. عاشق پاشازاده در خلال سفر حج در قونیه علوم معنوی آموخته، در خلال فتح استانبول حضور داشته و از اینها در آثارش نیز یاد کرده است. عاشق پاشازاده در اثر تاریخی اش حوادث بین سالهای ۱۲۹۹ و ۱۴۷۸ را با زبانی ساده به قلم گرفته است. اثر وی یکی از ارزشمندترین و مهمترین آثار مربوط به دوران عثمانی است.

۲۳ مارس ۱۸۵۵ مسجد دولماباغچه برای عبادت افتتاح شد. کار ساخت مسجد دولماباغچه دو سال طول کشیده و به دنبال مراسمی روز جمعه برای عبادت گشوده شد. معماری این مسجد که ساخت آن به دستور والده سلطان بزم عالم مادر سلطان عبدالمجید آغاز شده ولی پس از مرگ وی پسرش عبدالمجید آن را به اتمام رساند متعلق به "گارابت بالیان" می باشد. معماری خاص این مسجد که در آن دوران نظیری نداشت، با پنجره های دایره ای شکل و با اسلوب باروق بود.

۲۳ مارس ۱۹۲۱ جنگ دوم اینونو آغاز شد. در جنگ استقلال بین یونانیان و نیروهای ترک جنگ دوم اینونو شروع شد. یونانیانی که در جنگ اول اینونو مغلوب شده بودند از دو جبهه به اسکی شهیر و آفیون حمله کردند ولی درگیری با پیروزی ارتش ترک به پایان رسید. مصطفی کمال پاشا با شنیدن خبر پیروزی در نامه ای به عصمت پاشا چنین تبریک گفت: "شما در آنجا نه تنها بر دشمن بلکه بر بخت برگشته ملت نیز غالب شدید." پس از جنگ دوم اینونو که ۴۱۴۸ سرباز یونانی و ۳۸۷۵ سرباز ترک کشته شدند، فرانسویان از زونگولداک و ایتالیایی ها از جنوب آناتولی سربازان خود را عقب کشیدند. موفقیت در این جنگ یکی از مهمترین گامها در راه تحقق استقلال ملی بود.

۲۳ مارس ۲۰۰۱ دوره خدمت "میر" به پایان رسید. با به پایان رسیدن دوره خدمت ایستگاه فضایی "میر" شوروی در جنوب اقیانوس کبیر سقوط کرد. هدف میر که اولین ایستگاه فضایی بود که بشر به راحتی می توانست به تحقیق بپردازد، تامین لابراتواری برای انسان در فضا بود. ایستگاه فضایی میر که اکثرا سه نفر خدمه داشت، از پایگاه فضایی بایکونور اتحاد جماهیر شوروی به فضا پرتاب شده بود. میر علاوه بر فضانوردان روسی و آمریکایی از دانشمندان مختلف از بسیاری از کشورها میزبانی کرده بود.

***
روز بیست و چهارم ماه مارس

روز بیست و چهارم مارس ۱۸۸۲، رابرت کُخ پزشک و دانشمند آلمانی باکتری عامل بیماری سل را کشف نمود. رابرت کُخ با کشف "میکوباکتریوم توبرکلوزیس" که شیوع آن تا اواسط قرن نوزدهم ادامه یافته و منجر به مرگ یک نفر از هر هفت نفر میشد، صفحه جدیدی را در تاریخ پزشکی جهان گشود. این کشف باعث شد تا نام رابرت کُخ همواره با نام لوییس پاستور یاد شود. این پزشک معروف که در سال ۱۹۰۵ جایزه پزشکی نوبل را از سوی آکادمی نوبل دریافت کرد، در سال ۱۸۸۳ نیز "باکتری ویبریو" را که عامل اصلی بیماری وبا می‌باشد، کشف نمود. رابرت کُخ یکی از دانشمندان بزرگ قرن بیستم میلادی در سال ۱۹۱۰ چشم از جهان فرو بست.

روز بیست و چهارم مارس ۱۹۰۵، ژول ورن درگذشت. ژول ورن نویسنده فرانسوی داستان های علمی تخیلی، در سن ۷۷ سالگی در فرانسه چشم از جهان فرو بست. ژول ورن در سال ۱۸۵۰ با نمایشنامه نویسی پا به عرصه ادبیات گذاشت و " پنج هفته در بالن " اولین رومانی بود که به قلم گرفت.

روز بیست و چهارم مارس ۱۹۳۲ مجله تایم عکس آتاترک را روی جلد این مجله به چاپ رساند. مجله تایم، تمایل ترکیه به غرب و مدرنیزه شدن به رهبری آتاترک را به عنوان هشتاد رویداد مهم جهان نشان داده و عکس آتاترک بنیان گذار جمهوری ترکیه را روی جلد خود منتشر ساخت.

روز بیست و چهارم مارس ۱۹۹۹، با شدید تر شدن حملات صربها در کوزووا، ناتو اولین حملات هوایی خود از طریق یوگوسلاوی را آغاز نمود. در نتیجه اعمال سیاستهای تجرید نیروهای صرب به فرماندهی سلوبودان میلوسویچ، در قبال آلبانیایی تباران و مسلمانان، هزاران نفر جان خود را از دست دادند. میلوسویچ رهبر صرب به جرم قتل عام و نقض حقوق بشر در دادگاه بین المللی لاهه مورد محاکمه قرار گرفت.

روز بیست و چهارم مارس ۲۰۰۵، مردم قرقیزستان انقلاب کردند. با ترک کشور قرقیزستان از سوی اصغر آقایف رئیس جمهور وقت، در این کشور انقلاب مردمی شد.

 ***
روز بیست و پنجم ماه مارس

یونان در ۲۵ ام مارس سال ۱۸۲۱ استقلال خود را کسب کرد. استقلال یونان از دولت عثمانی در نتیجه شورش یونان شکل گرفت. سرایت جنبشهای استقلال طلبانه که در پی انقلاب فرانسه به کشورهای بالکان نیز سرایت کرد و همچنین حمایت دول اروپایی از شورش در چهارچوب جانبداری از استقلال یونان، موجب تاسیس پادشاهی یونان گردید. به آتش کشیده شدن ناوگان عثمانی در جنگ دریایی ناوارین در سال ۱۸۲۷ با انگلستان، فرانسه و روسیه نیز شورشیان یونان را تقویت کرده و دولت عثمانی را در وضعیت سختی قرار داد. لشگریان عثمانی که مجبور به نبرد در جبهه های متعددی بود، با امضای قرارداد ادیرنه با روسیه در سال ۱۸۲۹ استقلال یونان را قبول کرد.
در ۲۵ ام مارس سال ۱۹۵۷ قرارداد رم امضا شد. این قرارداد بین فرانسه، آلمان غربی، ایتالیا، هلند، بلژیک و لوکزامبورگ به امضا رسید. قرارداد مذکور بهمراه تامین تاسیس کمیسیون انرژی اتمی اروپا، تشکیل جامعه اقتصادی اروپا بعنوان یک سازمان بین المللی مستقل را فراهم ساخت.
در ۲۵ ام مارس سال ۱۹۷۵ ملک فیصل بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی به قتل رسید. فیصل بن عبدالعزیز در نتیجه حمله مسلحانه برادرزاده اش فیصل بن موساد، در کاخ سلطنتی کشته شد. ملک فیصل بن عبدالعزیز در خلال ماموریت ۱۱ ساله اش بعنوان پادشاه عربستان سعودی، یکسری اصلاحات در این کشور انجام داده بود.

***
روز بیست و ششم ماه مارس

۲۶ مارس ۱۴۵۲ به دستور سلطان محمد فاتح کار ساخت حصار رومئلی آغاز شد. این حصار که به منظور جلوگیری از یاری هایی که ممکن بود به دنبال محاصره بیزانس از دریای سیاه وارد شهر شود، پس از فتح استانبول ساخته شد و در مدت ۴ ماه احداث آن به پایان رسید. حصار رومئلی در مقابل حصار آناتولی که به دستور سلطان ییلدیریم بایزید ساحته شده بود بنا گردید. در ساخت حصار رومئلی ۳۰۰ استادکار، ۸۰۰ کارگر و ۲۰۰ ارابه چی مشغول به کار بودند. حصار رومئلی به ارتفاه ۳۰ متر و عرض ۷ متر است. این حصار در زمین لرزه بزرگ استانبول به سال ۱۵۰۹ خسارت دیده و مرمت شد. این حصار پس از فتح استانبول اهمیت استراتژیک خود را از دست داده و بخشی از آن امروزه به عنوان موزه مورد استفاده قرار می گیرد. بخشی دیگر نیز به عنوان تئاتر هوای آزاد در فستیوال های استانبول مورد استفاده قرار می گیرد.
۳۶ مارس ۱۹۲۰ "خالد شازی کوسه میهال"یکی از دندانپزشکان معروف ترکیه در ۵۲ سالگی درگذشت. خالد شازی تحصیلات خود را در دانشکده پزشکی نظامی به پایان برده و در شهرهای مختلف به طبابت پرداخته بود. او با تلاش های خود تخصص کسب کرده و با سفر به اکثر شهرهای اروپایی در این زمینه تجارب زیادی بدست آورده بود.
۲۶ مارس ۱۹۹۵ "بلگین دوروک" دار فانی را وداع گفت. بلگین دوروک یکی از چهره های معروف و پرطرفدار سینمای ترک در استانبول به علت ایست قلبی درگذشت. دوروک که در مسابقه دختر شایسته ترکیه در سال ۱۹۵۳ مقام دوم را کسب کرده بود، وارد دنیای سینما شده و به عنوان یکی از بازیگران موفق زن در یئشیل چام به ایفای هنر پرداخت.

***
روز بیست و هفتم ماه مارس

۲۷ مارس سال ۴۲۵، اولین دانشگاه اروپا در استانبول تاسیس شد. در دوره تئودوسیوس دوم امپراطور روم شرقی، در استانبول اولین مدرسه عالی تاسیس شد. در این دانشگاه که به عنوان اولین دانشگاه اروپا پذیرفته می شود و "آودی توریم" نام دارد، علاوه بر تدریس گرامر لاتین در رشته های حقوق و فلسفه نیز آموزش داده شد. در این دانشگاه که ۳۱ پروفسور به تدریس در آن اشتغال داشتند، دانشمندان بزرگ تاریخ پرورش یافت. این دانشگاه که در داخل قصر "ماگناورا" تاسیس شده بود، شاخه های مختلف علم باهم تلفیق شده و سنت ارسطویی و افلاطونی فلسفه به طور مداوم زنده نگهه داشته شده بود.

روز ۲۷ مارس ۱۹۶۱ از سوی اتحادیه بین المللی تئاتر بعنوان روز تئاتر نامگذاری شد. در این روز با هدف تقویت پیوندهای دوستی بین همه انسانهای جهان و ترویج فعالیتهای هنری، فعالیتهای تئاتری مختلف در سطح ملی و بین المللی برگزار می گردد. یکی از مهمترین برنامه های برگزار شده در روز جهانی تئاتر، انتشار بیانیه به مناسبت این روز از سوی یکی از چهره های مشور تئاتر می باشد. اولین بیانیه روز جهانی تئاتر در سال ۱۹۶۲ از سوی ژان کوکتائو فرانسوی منتشر شد.

روز ۲۷ مارس ۱۹۶۸، یوری گاگارین فضانورد اتحاد جماهیر شوروی سابق، به هنگام انجام پرواز آزمایشی با هواپیمای مدل میگ ۱۵، دچار سانحه شده و جان خود را از دست داد. گاگارین بعنوان اولین فضانوردی که در سال ۱۹۶۱ توانسته بود با سفینه فضایی ووستوک -۱ به فضا پرواز نماید، در مدت کوتاهی از شهرت بسیاری برخوردار گشته و در سال ۱۹۶۲ در مرکز تربیت فضانوردان شروع به کار کرد. گاگارین که در ۱۹ سالگی خلبانی را شروع کرده بود، در ۲۳ سالگی نیز بعنوان خلبان پروازهای آزمایشی وارد ارتش سرخ شده بود. خاکستر وی که در سن ۳۴ سالگی بدورد حیات گفت، در کاح کرملین و در کنار سایر قهرمانان اتحاد جماهیر شوروی سابق دفن شد.

در ۲۷ مارس ۱۹۷۷، بزرگترین سانحه هوایی رخ داد. در فرودگاه تنریفه واقع در جزایر قناری، هواپیمای بوینگ ۷۴۷ خطوط هوایی هلند که آماده پرواز می گردید با هواپیما دیگری که از همین فرودگاه در حال بلند شدن بود، برخورد کرد. در نتیجه این سانحه که بعنوان بزرگترین سانحه هوایی در تاریخ ثبت گردید، ۵۸۳ تن کشته و ۷۰ تن مجروح شدند.

۲۷ مارس ۱۹۸۶، ایحاپ خلوصی گؤره ی موسس هنر گرافیک ترکیه درگذشت. این هنرمند که در سال ۱۸۹۸ در شهر قاهره مصر بدنیا آمده بود، تحصیلات ابتدایی خود را در مدارس انگلیس به پایان برده و در سال ۱۹۲۰ جهت ادامه تحصیلات به آلمان رفت. گؤره ی پس از بازگشت به استانبول به هنر گرافیک روی آورد و مدتی در وزارت أمور خارجه ترکیه به کار مشغول شد. در سال ۱۹۸۵ در استانبول اولین نمایشگاه آفیش را برپا گرد. در سال ۱۹۷۸ به عنوان عضو افتخاری انجمن صنفی گرافیک پذیرفته شد و در طول زندگی هنری خود نمایشگاههای هنری بسیاری را برپا کرد و برای بسیاری از شرکتها آفیش و پوستر طراحی کرد.

***
روز بیست و هشتم ماه مارس

روز ۲۸ مارس سال ۱۹۳۰ جمهوری ترکیه از کشورهای خارجی رسما درخواست کرد تا اسامی شهرهای ترکیه را براساس آنچه که مصوبه دولت بود ذکر و درج کنند. به دنبال این درخواست تمامی مراسلاتی که با نام "آنگورا" یا "کنستانتینوپولیس" به ترکیه ارسال شده بود به صاحبانشان تحویل داده نشد. به این ترتیب نام "آنکارا" و "استانبول" از آن تاریخ به بعد در جهان خارج به صورت امروزی مورد استفاده قرار گرفت.

در روز ۲۸ مارس سال ۱۹۳۹ جنگ داخلی بسیار خونین و ویرانگر اسپانیا با ورد ارتش فاشیست ژنرال فرانکو به مادرید، پس از سه سال با پیروزی ملی گرایان افراطی در برابر جمهوریخواهان به پایان رسید. حاکمیت فرانکو بر اسپانیا تا سال ۱۹۷۵ در قالب یک رژیم دیکتاتور و سرکوبگر ادامه یافت. با به قدرت رسیدن فرانکو در اسپانیا هیتلر موفق به تشکیل اتحاد پولادین در میان حکومتهای برلین، رم و مادرید گردید.

در روز ۲۸ مارس سال ۱۹۴۷ کمیسیون اقتصادی اروپا در بنیه سازمان ملل متحد تشکیل شد. این کمیسون که با هدف رفع مسائل اقتصادی در عرصه بین المللی تشکیل شده است در حال حاضر ۵۶ عضو دارد. در میان اعضای این کمیسون کشورهای ترکیه، قزاقستان، ترکمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان نیز حضور دارند.

در روز ۲۸ ماه مارس سال ۱۹۶۶ جودت سونای به مقام ریاست جمهوری ترکیه انتخاب شد. وی ۱۲ مین رییس ستاد مشترک ارتش ترکیه و ۵ مین رییس جمهوری این کشور بود که به جای جمال گورسل بر پست ریاست جمهوری ترکیه تکیه زد. وی از افسران پرتلاش امپراطوری عثمانی در دوران جنگ جهانی اول بود و حتی به اسارت نیز درآمد. سونای پس از ۷ سال ریاست جمهوری در تاریخ ۱۹۸۲ درگذشت.
در روز ۲۸ مارس سال ۲۰۰۵ رئوف اکه پارپی نویسنده ترک ازبک درگذشت. وی فارغ التحصیل دانشگاه تاشکنت بود و نخستین کتاب شعر وی در دهه ۱۹۵۰ منتشر شد. رئوف از سال ۱۹۶۰ به بعد شعر کلاسیک شوروی را به کناری نهاد و در راستای آزادی و کرامت انسانها اقدام به سرودن شعر کرد. وی پدر جریان شعر نوین ازبک تلقی می شود. از معروفترین اثار وی می توان راه کاروان، درخت صبر، خاطرات و تصویر را نام برد. وی مترجمی چیره دست بود و بسیاری از اثار نویسندگان ترک و از جمله ناظم حکمت را به ترکان ازبکستان معرفی کرد.

***
روز بیست و نهم  ماه مارس

روز ۲۹ ام ماه مارس سال ۱۵۸۲ اولین سفیر دایمی پادشاهی انگلستان وارد استانبول شد. در پی اعمال فشار تجار انگلیسی شاغل در امپراطوری عثمانی برای افزایش روابط تجاری با انگلستان، سلطان مراد سوم پادشاه وقت عثمانی از ملکه الیزابت اول خواستار اعزام سفیر به کشور عثمانی گردید. با آمدن اولین سفیر دایمی انگلستان به استانبول روابط ریشه دار بین دو کشور انگلستان و عثمانی تحکیم و تقویت یافت.
روز ۲۹ ام مارس ۱۸۲۷ جنازه لودوینگ وان بتهون آهنگساز معروف موسیقی کلاسیک آلمان در وین به خاک سپرده شد. در مراسم تشییع جنازه پر احتشامی که ترتیب یافت نزدیک به ۲۵ هزار نفر حضور یافته و آن روز تمامی مدارس در وین تعطیل شدند. بتهون که ده سال قبل از درگذشت اش قدرت شنوایی خود را کاملا از دست داد در این دوره نهمین سمفونی خود را به قلم گرفت. این اثر بتهون درحال حاضر بعنوان مارش اتحادیه اروپا تلقی می شود. آثار بتهون که بعنوان بزرگترین چهره موسیقی کلاسیک در پی موتزارت تلقی می شود، بسیاری از موزیسین ها را تا پایان قرن نوزدهم تحت تاثیر قرار داده است.
روز ۲۹ ام مارس ۱۹۵۶ فوآت اوزکنای اولین سینماگر ترک بدرود حیات گفت. وی که بعنوان اولین سینما گر ترک تلقی می شود، در استانبول درگذشت. با افزایش علاقه و توجه به هنر سینما در دوره مشروطیت دوم اوزکنای در مدرسه ای که مدیر آن بود به دادن دروس مربوط به سینما آغاز کرده و بدین ترتیب در راه هنر سینما برای اولین بار گام برداشت. وی با گرفتن درس از سیگموند وینبورگ به سینما علاقه بیشتری پیدا کرده و با گذشت زمان در سال ۱۹۱۴ برای گشوده شدن سینمای علی افندی اولین سینمای عثمانی فعالیت هایی بعمل آورد.
روز ۲۹ ام ماه مارس سال ۲۰۰۶ خورشید گرفتگی کامل صورت گرفت. خورشید گرفتگی کامل در کره زمین که در بسیاری از مناطق رویت گردید، از ترکیه نیز رویت شد. بسیاری از دانشمندان جهان برای تماشای خورشید گرفتگی به ترکیه روی آوردند.

***

روز سی ام ماه مارس

سی ام ماه مارس سال ۱۸۱۴ سال آغاز روندی است که با ورود نیروهای ائتلاف به پاریس در خلال جنگ های ناپلئون با یکی از خونین ترین نبرد های تاریخ به نتیجه رسید. در نتیجه جنگ های ناپلئون که حدود ۱۵ سال بطول انجامیده و تمامی اروپا ، اقیانوس آتلانتیک، اقیانوس هند و بخشی از آمریکای شمالی را در کام خود فرو برده و بسان یک جنگ جهانی ادامه یافت، نزدیک به ۵ میلیون سرباز و غیر نظامی جان باختند.
روز سی ام ماه مارس سال ۱۸۴۲ برای نخستین بار در عمل های جراحی از روش بیی حسی و یا آنستزی استفاده گردید. کراوفورد لونگ پزشک آمریکایی برای خارج ساختن غده از گلوی یک بیمار حوله آغشته به اتر، قوی ترین ماده بیهوشی را به صورت و گلوی بیمار مالیده و بدین ترتیب غده را بدون اینکه بیمار احساس درد بکند از گلویش خارج ساخت. ویلیام مورتون دندانپزشک معروف نیز در حین عمل کشیدن دندان از ماده بیحس کننده اتر استفاده کرد. بدین ترتیب موفقیت پزشک آمریکایی کراوفورد لونگ بعنوان سر آغاز جراحی با استفاده از روش بی حسی در جهان طب مورد قبول قرار گرفت.
روز سی ام مارس سال ۱۸۵۶ مابین دولت عثمانی، بریتانیای کبیر، فرانسه و روسیه که در جنگ کریمه شکست خورد، قرار داد پاریس امضا گردید. با امضای این قرار داد ضمن قبول اینکه دولت عثمانی عضو جامعه دول اروپایی است، تمامیت ارضی این دولت از سوی دول اروپایی تحت تضمین قرار گرفت. دریای سیاه بعنوان صاحه بی طرف اعلام شده و در زمینه عدم استقرار ناوگان هیچ کشوری در دریای سیاه تعهد داده شد. با امضای قرار داد پاریس تعادل قدرت در اروپا که روسیه آن را بر هم زده بود، دوباره برقرار شد. خطر روسیه برای دولت عثمانی نیز برای مدتی رفع گردید.
روز سی ام ماه مارس سال ۱۹۵۶ میتات جمال کونتای شاعر، نویسنده و حقوق دان ترک در استانبول بدرود حیات گفت . کونتای که برای نخستین بار در ترکیه صاحب عنوان دکترای حقوق گردید، در عین یکی از چهل شاعری بود که در خلال جنگ جهانی اول از سوی حکومت استانبول به جنگ چاناک کاله اعزام گردید.

***

روز سی و یکم ماه مارس

در ۳۱ ام مارس سال ۱۷۲۷ ، اسحاق نیوتن فیزیکدان، ریاضیدان، ستاره شناس و فیلسوف انگلیسی در لندن بدرود حیات گفت. نیوتن که از سنین کم به آزمایشات شیمی توجه و علاقه نشان می داد، در سال ۱۶۶۰ تحصیل در کالج ترینیتی را آغاز کرد. وی در پی شیوع بیماری وبا در لندن و بسته شدن دانشگاه، به مزرعه مادرش بازگشته و ظرف دوسال زندگی در مزرعه، قانون جاذبه و کائنات را که نیروی جاذبه زمین و نیروی جاذبه بین اجسام آسمانی را به ثبوت رساند، تهیه کرد.
روز ۳۱ ام مارس سال ۱۸۸۹ ، برج ایفل فرانسویان که شهرت جهانی دارد، در پی دو سال فعالیت افتتاح شد. این برج از سوی گوستاو ایفل و بمناسبت ۱۰۰ امین سالگرد انقلاب فرانسه طراحی شده و امروزه بصورت یکی از مشهورترین ابنیه های معماری جهان که بیشترین توریست را جذب می کند، در آمده است.
در ۳۱ ام ماه مارس سال ۱۹۰۹ ، شورشی که بعنوان واقعه ۳۱ مارس شناخته می شود، آغاز شد. در واقعه ۳۱ مارس که یکی از بزرگترین شورشهای تاریخ عثمانی می باشد، حکومت وقت انگلستان در پی عدم کسب امتیازات مورد انتظار خود از اتحادگرایان، به تحریک گروههای مخالف پرداخت. گروههای مخالف نیز با حمله به مجلس مبعوثان، قتل نمایندگان طرفدار اتحاد و افسران را آغاز کردند. در پی پایان اقتدار اتحاد و ترقی در استانبول، سلطان عبدالحمید دوم پادشاه عثمانی وارد عمل شده و سپاه سوم در سلانیک را به استانبول فراخواند. سپاه سوم با ورود به استانبول شورش را سرکوب کرده و سرکردگان شورش بعد از محاکمه در دیوان جنگ، اعدام شدند.
در ۳۱ ام مارس سال ۱۹۶۴ ارتش برزیل کودتا کرد. اقدامات Joao Goulart رئیس دولت برزیل از حزب کارگر در راستای تقویت روابط خود با کشورهای کمونیستی و اجرای محدودیتهایی علیه شرکتهای خارجی، واکنش امریکا را برانگیخته و ارتش برزیل با حمایت واشنگتن اقتدار را در دست گرفت. حکومت سرهنگان در برزیل که ۲۱ سال طول کشید، در سال ۱۹۸۵ پایان یافت.

 ***

 روز اول ماه آوریل 

روز اول آوریل ۱۵۶۴، در بسیاری از کشورها به عنوان یک روز ویژه با گفتن دروغ هایی به شوخی، در ۱ آوریل گرامی داشته می‌شود. گمانه‌زنی‌های مختلفی در مورد ریشه این رسم مطرح است. یکی از معروفترین آن‌ها پیدایش دروغ آوریل را به اقدام شارل نهم پادشاه فرانسه در سال ۱۵۶۴ نسبت می‌دهد که در هنگام اصلاح تقویم، جشن‌های سال نو را از اول آوریل به اول ژانویه منتقل کرد. پس از آن برخی فرانسوی ها در مخالفت از این اقدام همچنان در روز اول آوریل سال نو را جشن گرفتند و این امر مدتها در کشور فرانسه موضوع شوخی و تفریح شد. این افراد که بر برگزاری عید در روز اول آوریل اصرار داشتند، از سوی دوستان و آشنایانشان دست انداخته شده و سر کار گذاشته میشدند.
روز اول آوریل ۱۹۴۴ هاضم کورموکچو یکی از چهره های معروف و بنام سینما و تئاتر ترکیه، به دلیل ابتلا به بیماری ذات الریه در استانبول چشم از جهان فرو بست. این هنرمند در سال ۱۹۱۷ در اولین کنسرواتور عثمانی یعنی "دارالبدیعه" فعالیتهای هنری خود را آغاز کرد. این هنرمند در طول حیات هنری خود در اپرا و نمایشنامه های متعددی ایفای نقش نمود. هاضم کورموکچو در سال ۱۹۳۲ پا به عرصه سینما گذاشت و به ویژه در فیلمهای کمدی به ایفای نفش پرداخت.
روز اول آوریل ۱۹۴۹ ترکیه طی تصمیمی که با رای گیری در نشست مجلس ملی کبیر اتخاذ گردید، یک سال پس از تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل، در این پیمان حضور یافت.
روز اول آوریل ۱۹۵۵، سازمان مقاومت ترک در قبرس آغاز به فعالیت نمود. این سازمان با هدف مبارزه با گروه EOKA تاسیس گردید. EOKA یک سازمان مسلح یونانی نشین در قبرس بود که با هدف منزوی ساختن ترکهای قبرس تشکیل شد. سازمان مقاوت ترک به دنبال به آتش کشیده شدن روستاهای ترک نشین در جزیره و حمله به ترکهای قبرس از سوی این سازمان، وارد عمل شد. هدف اصلی این سازمان که سه سال پس از تاسیس از سوی ترکیه نیز مورد حمایت قرار گرفت، هراست از امنیت جانی و مالی ترکهای قبرس بود. این سازمان در دوره تاسیس خود از نوعی ویژگی مقاومت محلی برخوردار بوده و به مرور زمان به دستور عدنان مندرس نخست وزیر وقت ترکیه، چهرهایی چون فاتح رشدو زورلو وزیر امور خارجه، سپهبد دانیش کارابلن، رئوف دنکتاش و برهان نعلبنداوغلو در لفکوشه بدان پیوستند.
روز اول آوریل ۱۹۷۹ ، آیت الله خمینی رهبر روحانی انقلاب اسلامی ایران، جمهوری اسلامی ایران را اعلام نمود. آیت الله خمینی به دلیل موضع مخالف امیزش در قبال رژیم محمد رضا شاه، تبعید گردید. خمینی پس از ۱۵ سال تبعید به ایران بازگشته و انقلاب اسلامی ایران را رقم زد. انقلاب ۱۳۵۷ ایران در بهمن ماه سال ۱۳۵۷ هجری خورشیدی با مشارکت طبقات مختلف مردم، بازاریان، احزاب سیاسی مخالف حکومت پهلوی، روشنفکران، دانشجویان و روحانیون شیعه در ایران انجام پذیرفت، و نظام پادشاهی این کشور را سرنگون، و زمینهٔ روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی، به رهبری روح‌الله خمینی را فراهم کرد.

 ***

روز دوم ماه آوریل