چشمان متجسس- یخچال های طبیعی تورکیه به دلیل گرم شدن زمین درخطرانقراض هستند
کارشناسان هشدارمی دهند که ذوب شدن یخ های قطبی به دلیل تغییرات آب وهوایی باعث افزایش بیشتر گرمایش جهانی میشودورویدادهای شدید آب وهوایی وخشکسالی باعث آتش سوزی بیشتر جنگل ها می شود
برنامه ای چشمان متجسس-چهارشنبه ۲ آگست سال ۲۰۲۳ میلادی
درودهای گرم ازانقره به شنونده گان محترم رادیو صدای تورکیه! دربرنامه این هفته چشمان متجسس مان در مورد تاثیر گرمایش زمین بریخچال های طبیعی تورکیه صحبت خواهیم کرد. موجودیت یخچالهای طبیعی در قطبها که با انعکاس نورهای خورشیدی از گرم شدن بیش از حد جهان جلوگیری میکند، از دهه 1970 تقریباً به نصف کاهش یافته است. این تلفات ناشی از تاثیر تغییرات آب و هوایی تنها به یخ های قطبی محدود نمیشود. یخچال های موجود درخشکه واقع در کوه ها که از نظر منابع آبی محیط را تغذیه می کنند نیز در حال ذوب شدن هستند.
پروفسور دکتور محمد عاکیف ساری قیه استاد علوم زمین شناسی جامد موسسه علوم زمین شناسی اوراسیای دانشگاه تخنیک استانبول (ITU)اظهارداشت، یخچال های قطبی در مقایسه با یخچال های طبیعی کوهی بزرگ بوده و یخچال های طبیعی کوهی کوچکتر هستند.
ساری قیه با یادآوری اینکه هر دو نوع یخچالهای طبیعی در حال از دست دادن جرم خود بوده و با بحران آب و هوا دارند ذوب میشوند، گفت: " نظربه این، نمیتوان بین این دو تمایز قائل شد. از آنجایی که یخچالهای قطبی بسیار بزرگتر هستند، ذوب شدن آنها به سرعت یخچالهای طبیعی نیست. ذوب یخچالهای طبیعی در مناطقی از عرض جغرافیایی اوسط مانند کشورما بسیار سریعتر اتفاق میافتد."
ساری قیه با بیان اینکه افزایش دما پس از صنعتی شدن باعث کاهش موجودیت یخچالهای طبیعی در تورکیه و همچنین در سایر نقاط جهان شده است، تاکید کرد: یخچالهای موجود درخشکه منبع اصلی آب هستند و ذوب شدن این یخچالها به معنای کاهش منابع آبی بوده است.
ساری قیه با اشاره به اینکه یخچال های طبیعی در آناتولی نسبت به سایر نقاط جهان بسیار بزرگ نبوده وبه ذوب شدن یخچال های موجود تأثیر قابل توجهی نخواهد داشت، اطلاعات زیر را به اشتراک گذاشت:
51 منطقه یخچالی در 12 نقطه در تورکیه وجود دارد و مساحت کلی آنها 10 کیلومتر مربع است. بزرگترین یخچال طبیعی ما در قله کوه آرارات از حدود 8 کیلومتر مربع در سال 1976 به 5 کیلومتر مربع امروز کاهش یافته است. کاهش 30 تا 35 فیصدی در همه یخچالهای ما قابل ملاحظه است. یخچالهای طبیعی کوههای حکاری جیلوی تورکیه در 100 سال گذشته 50 تا 60 فیصد کوچک شدهاند. طبق مطالعات پیشبینی شده، در صورتیکه گرمایش با این سرعت ادامه یابد، یخچال های طبیعی درارجییس Erciyes به طور کامل ناپدید خواهند شد. ریکاردهای دما در سراسر جهان همراه با فعالیت های انسانی باعث تسریع ذوب یخچال ها میشود. فعالیت های انسانی وابسته با گردشگری منطقه جیلو در تورکیه نمونه ای از این موارد است. زیرا باعث سرعت ذوب شدن یخچال هاشده و بر منابع آب تأثیر منفی می گذارد.»
"پیش بینی می شود که تمام یخچال های طبیعی کوه ها و دره ها ظرف 50 سال ذوب خواهندشد."
ساری قیه با بیان اینکه افزایش دما پس از صنعتی شدن باعث کاهش موجودیت یخچالهای طبیعی درتورکیه و همچنین در سراسر جهان شده است، گفت: یخچالهای موجود درکوه ها منبع اصلی آب هستند و با ذوب شدن این یخچالها پیشبینی میشود که تمامی یخچالهای طبیعی کوهستانی و درهای ظرف 50 سال ذوب خواهندشد."
پروفیسوردکتورمراد تورکش عضو هیئت مدیره مرکز تحقیقات و برنامه های کاربردی و سیاست های تغییر اقلیم دانشگاه بوغازیچی نیز با بیان اینکه، «یخچال های طبیعی واقع درکوه ها در تورکیه و یخچال موجود در قله ای کوه آغری ظرف 50 سال اخیربه سرعت در حال ذوب شدن، عقب نشینی و کوچک شدن بوده اند» تاکیدمیکند: «اگر به همین منوال ادامه یابد، پیشبینی میشود تا 50 سال آینده تمام یخچالهای طبیعی کوه ها و دره های تورکیه به سرعت در حال ذوب شدن و ناپدید شدن خواهندبود.»
تورکش با اشاره به اینکه ، به همین منوال یخچال ها همراه با پوشش دائمی برف یکی از منابع آبی مهم منطقه بوده وجغرافیا، اکوسیستم، منابع آبی و حیات اطراف را تغذیه میکنند، گفت: "اگر برف بحدکافی ببارد و باقی بماند، تعادل ذوب و تغذیه مناسب بوده باشد، چرخه زنده گی به شکل نورمال ادامه خواهد یافت و اما اکنون این تعادل به هم خورده است زیرا یخچال های طبیعی به شکل بسیار سریع در حال آب شدن اند، بارش برف نیزبه تدریج کاهش یافته و حتی اگر برف بباردهم بطور سریع آب می شود و مانند گذشته ماندگار نمی باشد."
"تعادل ایزواستاتیک به هم خورده است"
تورکش با اشاره به اینکه با کم شدن یخچالها در اثرتشکیل اقلیم خاص در چارچوب اکوسیستم های اطراف آن با کاهش یخچال های طبیعی کوهستانی قبلی، دیگر منابع آبی کافی را که بطور کلی همه ای جغرافیا را تغذیه می کردند بمیان آورده نمیتوانند، سخنان خود را اینگونه به پایان رسانید: به ویژه در کوه هیمالیا و سلسله کوه های آند، ذوب ناگهانی برف و یخ هر از گاهی باعث جریان سیل رودخانه ها و لغزشهای زمین می شود.و اگر این به شکل طولانی ترادامه یابد، زمانی که یخچال های طبیعی ذوب می شوند، مناطق کوهستانی بیشتر فرسایش می یابند؛ بنابراین، ایزواستاتیک ما در پوسته زمین، البته یخچال ها به کندی هم که باشد، به طور کامل در طول زمان ناپدید میشوند، این امر منجر به کاهش منابع آب، خشک شدن مراتع آلپ در مرز بالای جنگل، وخامت زیستگاه در آنجا و اثرات منفی خواهد شد. به ادامه حیات عشایری که قرن هاست دام های خود را میچرانند و به دامداری می پردازند، تاثیرخیلیهای بدی میگذارد.»
دوستان عزیز رادیو صدای تورکیه، به پایان قسمت امروزی مان رسیدیم. میتوانید متن برنامه و پادکست و همچنین تحولات تورکیه و جهان را از طریق رادیو صدای تورکیه، ویب سایت www.trt.net.tr/dari به آن دسترسی داشته باشید. تاهفته آینده به امید دیدار مجدد با شما را در قسمت جدید مان، خداحافظ!
منبع : آژانس خبری آنادولو