تورکیه نینگ سیلاوی حقیده
تحلیل و تیکشیروو
تحلیل تیکشیروو
تورکيه‌ده 1840 – ییلی باشلنگن و جمهوریت تاریخیده 19 نچیسی یعنی آخرگی محلي سیلاولر جاری ییل نینگ 31 مارچ کونی بولیب اوتدی. سیلاوده «جمهور اتفاقی» 51.6 فایز، «ملت اتفاقی» بلاگی ایسه، 37.5 فایز رای آلدی.
حزبلر نینگ اوشبو سیلاوده‌گی آلگن رای نسبتی 2014 ییلده‌گی محلي سیلاو نتیجه لری بیلن قیاسلنگنده، قوییده‌گیچه اوزگریشلر معلوم بوله‌دی؛ آق حزب 2014 ییلده‌گی 43.1 فایز رای نسبتینی اوشبو سیلاولرده 44.3 فایزگه چیقردی، بیراق مملکت مقیاسیده قولگه کیریتگن بلدیه سانی 48 دن 39 نفرگه کمه‌یدی. جمهوریت خلق حزبی رای نسبتینی 26.6 فایزدن 30.1 فایزگه چیقردی. مذکور حزب آلیب باره‌دیگن بلدیه سانینی 14 دن 21 تگه چیقردی. MHP نینگ رای نسبتی 17.8 فایزدن 7.3 فایزگه توشدی، بیراق آلیب باره دیگن بلدیه سانینی 8 دن 11 گه چیقردی. HDP نینگ ایسه، ایکّله سیلاوده هم رای نسبتی 4.2 فایزدن آشمه‌دی. لیکن بلدیه سانی کمه یگن دیر.
انقره ییلدیریم بایزیدعالی بیلیم یورتی سیاست علملر فاکولته سی باشلیغی پروفیسور قدرت بلبل نینگ موضوع بیلن تیگیشلی یازووینی تقدیم ایته میز.
تورکيه‌ده‌گی محلي سیلاو نتیجه‌لری نیمه‌نی انگله‌ته‌دی؟ دستوریمیز نینگ بوگونگی سانیده اوشبو سوالگه جواب قیدیره‌میز.
سیلاوده اصل مغلوب بولگنلر «تورکيه دیکتاتورلیکدیر» دیگن طبقه‌دیر
بو سیلاو عادي محلي سیلاو بولیشیگه قره‌مه‌ی، خلق‌ارا میدیا تورکيه‌ده‌گی سیلاولرگه کتّه اعتبار کورسه‌تدی. بو نینگ اینگ اساسي سببلریدن بیری آق حزب انقره، استانبول و ازمیر کبی ییریک شهرلر نینگ بلدیه لرینی قولدن بای بیرگنلیگیدیر.
خلق‌ارا میدیا و سیاستچیلر دیکتاتورلیکده عیبله‌گن بیر تورکيه کورینیشیگه اوزلرینی شونقه ایشانتیرگن ایکنکی، سیلاو نتیجه‌لریگه کوره، البته آسانلیک بیلن بعضی شهرلر نینگ قولدن بای بیریلگنلیگینی حیرت بیلن کوزه‌تیب بارماقده‌لر. کوپ ییللر مابینیده محلي سیلاولر اوتکزیب کیلینه‌یاتگن تورکيه‌ده بو وضعیت عادي حالدیک قبول قیلینر ایکن، تار پنجره‌دن تورکيه‌گه نگاه تشله‌گن بعضی غرب میدیا‌لری نتیجه‌لرنی انگله‌ی آلمه‌یاتیرلر. بو طبقه نینگ تورکيه‌گه نسبتاً تبلیغی فعالیتلری ینه بیر بار پوجگه چیقدی. بو جهتدن بلکه سیلاو نینگ اصل مغلوبی ایردوغا‌ننی دیکتاتورلیکده عیبله‌گن طبقه‌لردیر.
باشقه مملکتلرده کمونیست حزب بارمی؟ اگر بار بولسه، سیلاوده غالب بولگنلرمی؟ کیم بیله‌دی. اوشبو سیلاولرده تونجیلی ولایتیده تورکيه کمونیست حزبی کاندیدی غلبه قازاندی. همده پی کاکا ترور تشکیلاتی نینگ تهدیدیگه و HDP نینگ باسیملریگه قره‌مه‌ی. بو خام-حیال ایمس، بلکه حقیقتنی کورماقچی بولگنلر اوچون تورکيه‌ده دموکراسی بارلیگی نینگ ینه بیر اثباتیدیر.
آق حزب: موفقیت و آگاهلنتیریش…
آق حزب تشکیل تاپگن کوندن اعتباراً 15- مرته اشتراک ایتیب کیله‌یاتگن اوشبو سیلاوده 44،3% رای آلیب موفقیتنی ینه بیر بار قولگه کیریتدی. 2002 ییلدن اعتباراً حکومتنی باشقرگن اوشبو حزب، اقتصادي معمالرگه قره‌مه‌ی، اوّلگی سیلاولرگه نسبتاً 1 فایز کوپ رای آلدی. 2018 ییل نینگ 24 جون کونی اوتکزیلگن جمهور رئیسلیک سیلاویده آق حزب 52،3 فایز رای آلگن بولسه، بو سیلاو بیلن قیاسله‌گنده 0،7 فایزگه توشگن خلاص.
تورکيه مقیاسیده اوز حزبی نینگ رایلرینی آرتتیرگن آق حزب، اوشبو شهردارلر سیلاویده ییریک اوچته شهرنی قولدن بای بیردی. جمهور رئیس ایردوغان اوزی نینگ عنعنوي نطقیده، نیمه اوچون ییریک شهرلرنی قولدن بای بیرگنلیگی حقیده ملاحظه قیلگنلیگینی و بوندن کیینگی جریانده آق حزب اوز اوستیده ینه هم کوپراق ایشلشی کیره‌کلیگینی تاکیدلب اوتدی.
مخالفتده‌گی جمهوریت خلق حزبی، اوّلگی سیلاولرگه قره‌گنده اوزی نینگ رای نسبتینی آشیردی. لیکن، بو سفر اوّلگی جمهور رئیسلیک سیلاویده حزب نینگ نامزادی بولگن محرم اینجه قولگه کیریتگن 30،6 فایزدن هم آز رای آلدی. بیراق، جمهوریت خلق حزبی نینگ موفقیتیدیک کورسه‌تیله‌یاتگن کورسه‌تکیچ، حزب نینگ ییریک شهرلرده اوزی نینگ رایینی آرتتیرگنلیگی و بو ییرلرده‌گی شهردار سیلاویده غلبه‌نی قولگه کیریتگنلیگیدیر.
جمهوریت خلق حزبی نینگ انقره، استانبول و انتا‌ليا کبی شهرلر اوچون کورسه‌تگن نامزادلری اصلیده جمهوریت خلق حزبی نینگ آیدیولوژیسیده ییتیشگن نامزادلر ایمس.
1994 ییلگی سیلاولرده کولیب چیققن ایردوغان، اوشه سیلاودن کیین فاتحه سوره‌سینی اوقیگنلیگی اوچون جمهوریت خلق حزبی کتّه ناراضیچیلیک کورسه‌تگنلیگی حلی هم یادیمیزده. بو سفرگی سیلاولرده ایسده قالرلیک کورینیشلردن ینه بیری، جمهوریت خلق حزبی نینگ استانبول بویوک شهر بلدیه سی کاندیدی اکرم امام اوغلی نینگ قرآن اوقیگن آنلریدیر. اصلیده، تورکيه خلقی نینگ قدریتلریگه بویسینگن جمهوریت خلق حزبی نینگ تورکيه اوچون ثمره‌لی خدمت قیلیشی کوتیله‌دی. بو وضعیت ایسه جمهور رئیسلیک تیزیمی نینگ و حزبلرارا اتفاق نینگ طبيعي نتیجه‌سی بولیب حسابلنه‌دی. چونکه، جمهور رئیسلیک و حزبلرارا اتفاق سیستیمیده جمعیتنی بیر-بیریگه قَیرووچی، ضدیتلرنی کیلتیریب چیقرووچی سیاستچیلر ایمس، بلکه تینچلیک سیور نامزادلر ینه هم فایده آلیب کیله‌دی.
HDP حزبی گه بویین ایگمه‌ی "کُردستان" ایمس تورکيه نینگ برقرارلیگی اوچون رای بیرگن کرد خلقی
HDP حزبی هر سیلاوده بولگنیدیک، اوشبو محلي سیلاو آلدی کمپاینلریده هم ینه خلق ارا ضدیتلرنی کیلتیریب چیقرووچی، انسانلرنی بیر-بیریگه قَیرووچی سیاستینی دوام ایتتیردی.
HDP حزبی اوزی نینگ سیلاوچیلرینی "کردستا‌ن" اوچون رای بیرووچیلر دیب اته‌دی. لیکن، اوشبو سیلاوده HDP حزبی اوزی نینگ مستحکم قلعه‌لری بولگن 4 ته ییریک شهرنی قولدن بیردی. شیرناق، اغری، بیتلیس شهرلریده آق حزب نینگ نامزادلری موفقیتنی قولگه کیریتر ایکن، تونجیلی شهرینی تورکيه کمونیست حزبی نینگ کاندیدی قولگه کیریتدی. تورکيه نینگ شرقي و جَنوب-شرق منطقه‌سیده‌گی کرد خلقی گه منسوب سیلاوچیلر تورکيه نینگ عمومي جمعیتینی قولب-قوّتلشینی، HDP حزبی گه باغلیق ایمسلیگینی ینه بیر بار اثباتله‌دی. نتیجه‌ده کرد ملتی نینگ آق حزب و MHP حزبی بیلن بیرگه اتفاق قورگنلیگیگه قرشی ایمسلیگینی و حکومت تامانیدن شهر بلدیه لریگه تعیینلنگن باشقرووچیلردن ممنون ایکنلیگینی نمایان قیلدیلر، دیسه‌ک ینگلیشمه‌گن بوله‌میز.
سیلاوده رای بیرووچی سیلاوچیلرنینگ سانیده آزه‌ییش کوزه‌تیلدی، سببی نیمه دیر؟
محلي سیلاولرده رای بیریش اوچون بارگن انسانلر نینگ سانی، غرب دولتلریگه قره‌گنده جوده هم بلند بولیب حسابلنه‌دی. اوشبو محلي سیلاولرگه رای بیریش اوچون عمومي اهالی نینگ 84 فایزی قتنه‌شدی. بیراق، اوّلگی سیلاوده اهالی نینگ 89 فایزی قتنه‌شگنلیگینی اعتبارگه آله‌دیگن بولسه‌ک، سیلاولرده 5 فایزلیک آزه‌ییش نینگ گواهی بولماقده‌میز.
بو نینگ بیرینچی سببی، اوشبو سیلاوگه حزبلر یکّه حالده ایمس، بلکه باشقه حزبلر بیلن اتفاقداش بولیب سیلاوده بیللشگنلیگینی تأثیری بولیشی ممکن. چونکه، اوز حزبیگه باغلیق سیلاوچیلر، اوزاق ییللر دوامیده رای بیرگن اوز حزبیدن تشقری اولر نینگ اتفاقداش حزبلریگه هم رای بیریشنی اوزلری اوچون ناقوله‌ی دیب حسابله‌یدیلر. شو سببلی، بوندن کیینگی سیلاولرده هم حزبلرارا اتفاق تشکیل ایتیله‌دیگن بولسه، سیاسي حزبلر اوزلری نینگ آرمینی سیلاو کاغذلریده انیق قیلیب کورسه‌ته‌دیگن سیستیمنی اویلب تاپیشی کیره‌ک.
بولیب اوتگن محلي سیلاو نتیجه‌سی نینگ ینه بیر قیزیقرلی تامانی ایسه، MHP حزبی نینگ 2014 ییلده آلگن رایی 17.8 فایز ایکن، بو سفر 7.3 فایز رای آلدی. لیکن، قولگه کیریتگن بلدیه سانینی 8 دن 11 نفرگه چیقردی. عیناً 7.4 فایز رای آلگن یخشی (ای̇یی) حزب ایسه هیچ بیر شهر بلدیه سینی قولگه کیریتالمه‌دی. سعادت حزبی نینگ عمومي آلگن رایی ایسه 2.7 فایز نسبتیده قالدی.
نتیجه‌ده تورکيه‌ده‌گی سیلاولرده هر دایمگیدیک دموکراسی و تورکیه قازانگندیر. اوشبو نتیجه‌لر بیلن تورکيه نینگ دموکرا‌تیک توزیمیگه قرشی سلبي فکر بیلدیرووچی بعضی دولتلر اوچون کتّه سبق بولدی دیگن امیدده‌میز.
انقره ییلدیریم بایزید عالی بیلیم یورتی سیاست علملر فآقولته سی باشلیغی پروفیسور قدرت بلبل نینگ موضوع بیلن تیگیشلی یازووینی تقدیم ایتدیک.
