Turk iqtisodiyoti ishsizlikni kamaytirgandan keyin rivojlaishga boshladi.
Turk iqtisodiyoti ishsizlikni kamaytirgandan keyin rivojlaishga boshladi.
Turk iqtisodiyoti o’sishga davom etmoqda. Uchinchi choyrak bilan bog’liq ma’lumotlar Turk iqtisodiyotining jadal o’sishga davom atganini yana bir bor ispotladi. Bu davr 11.1 % o’sib yillik ko'lamda 6.5-7.5 % rivojlanishi kutilgan Turk iqtisodiyotining ish imkoni yaratishi ham kutilmoqda. So’ngi bir yilda 1.2 million kishi band bo’lgani inobatga olingan taqdirda, ish imkoni yaratish safarbarligi doirasidagi kirishuvning muvaffaqiyatli bo’lganini aytish joiz.
Bu nuqtai nazardan amalga oshirilgan o’zgarishlarning butunlay jamiyatga tarqalishining o’ta muhim bir masala bo’lganini aytish mumkin. Shunchaki ish imkonining ortishi, o’sishning har tomonlama ekanligini va xalqga bo’lgan ta’sirini ko’rsatmoqda.
Prezident Rejeb Toyyib Erdo’g’anning bandlik sho’rosida ish imkoniyatini orttirish uchun bildirgan rag’batlantirish jarayoni buni yan ham tezlashtirgandir. Bayonotlarda o’nga chiqgan mavzulardan biri +2 ish imkoniyati yaratish borasidagi muloqoti bo'lgandir. 2017 yili ilk oylari hayotga tatbiq etilgan +1 rag’batlantirish doirasida ish beruvchilarga, mavjud xizmatlariga qo’shimcha har +1 sug’urtali to’lovi va soliq mas’uliyatining davlat tomonidan qoniqtirilishidir.
Endi esa ayrim o’zgarishlar bilan bunga +2 tizimining kuchga kirishi nazarda tutilmoqda. +1 ish bilan ta’minlash va 2017-yili bu sohada qo’lga kiritilgan muvaffaqiyatning kelgusi yilda ikki barobarga chiqishi uchun strategik bir tashabbus bo’lganini aytish joiz.
Qolaversa savdogarlarga ham bu doirada ayrim imtiyozlar berilgandir. Kam kishi ishlagan bir muassasada har qo’shimcha ishchi uchun to’lovlar va soliqlarning birini davlat birini ish egasi to'lagan sistema kuchga kiradi. Shuning uchun kichik menejementlarning davlat dastagi bilan qayg’ulari bartaraf qilingan bo’ladi. Ustiga-ustak bu rag’batlantirish faqat umumiy emas ayrim xususiy yordamlarning ham kuchga kirishi bilan amalga oshiriladi. Misol ayollarga ish imkoni yaratish uchun ayrim kirishuvlar boshlatish rejasi tuzilgan. ISHKIRning “o’zing uchun o’zing ishchi tayyorla” dasturi doirasida sanoat sektorida malaka oshirish kurslariga ishtirok etgan ayollaring bolalari uchun 400 ming liralık moliyaviy yordam beriladi.
Turkiyadagi ishsizlikning asosiy sababi ayollarga ish imkoni yaratish sohasida amalga oshirilmagan ayrim dasturlardir. Turkiyada erkaklarning badlik nispati 73,1 % ekan ayollarning esa 34,5 % bo’lgani kuzatilmoqda. Ish imkoniyati nazarga olinganda 66,9 % atrofida kuzatilar ekan ayollarda bu nispat 29,4 % atrfida kuztilmoqda.
Ayollarning ish hayotidan uzoqlashishining asosiy sababi esa dunyoga kelgan farzandiga o’zining qarashidir. Shu bois bolalar bog’chasiga o’xshash ommaviy xizmatlar berish ayrim qiyinchiliklarni bartaraf qilib ish hayotiga kirishga jalb etadi.
Prezidet Erdo’g’anning maruzasida diqat qaratgan bir boshqa mavzu esa ISHKRning nogironlarga bergan 36 ming liragacha borib yetgan pul miqdorini 50 ming liragacha ko’targanini bildirishidir.
Hozirgi kunda Turkiya bo’ylab yangi bandlik strategiyasi bilan aloqali yo’l xaritasi chizilgan. Ish imkoniyati yaratish maqsadida berilgan ushbu qaror Turkiyada ish sohasidagi barcha to’siqlarni birma-bir bartaraf qilishi va bu yo’lda muvaffaqiyatli bo’lish uchun dadil qadamlar tashlab yo’l olishning bir timsolidiri.
