Nämrut tawı / Нәмрут тавы

Kön’yaq-könçığış Anadoludağı Nämrut tawınıñ YUNESKOnıñ Bötendön’ya mirası isemlegendä urın aluın bela idegezme?

Vulkanik taw häm şul uq waqıtta tabiğıy häykäl bulğan Nämrut tawı 1987 yıldan birle YUNESKOnıñ Bötendön’ya mirası isemlegendä urın ala.

Kön’yaq-könçığış Anadolu töbägeneñ kul’t tawı Nämrut Adıyaman vilayäteneñ Kahta rayonı yanında urnaşqan. 2150 metr biyeklektäge taw b.ê. qadär 1nçe ğasırda Kommagen patşalığı tarafınnan serle häm zur häykällär belän tutırıldı. Patşalıqnıñ iñ tanılğan xökemdarı Antiox Teos isemennän tawğa urnaştırılğan 10 metrlık häykällär bügenge köndä Nämrut xäräbäläre bularaq belenä häm här yıl meñnärçä keşe tawnı qararğa kilä.

Xäräbälärne 1881dä töbäktä wazifalı injener Karl Sester taba. Alman arxeolog Otto Punşteyn häm ul waqıttağı tanılğan belgeç Osman Hamdi bäy töbäktä tikşerenülär ütkärep, şaqtıy qaldıq häm dokument taba. Tabıldıqlar arasındağı grek telendäge yazu yärdämendä töbäkneñ tarixı häm häykällär xaqında centekle mäğlümat alına. Tarixqa şahit bulğan häm ul waqıttağı täñrelärne simvollawçı bu zur häykällärneñ barlıq dinnär häm mädäniyätlärne ber bayraq astında cıyu maqsatı belän salınuı uylanıla.

Häykällär arqasında “Täñrelär tawı” dip tä ataluçı Nämrut tawındağı häykällärneñ niçek salınuı haman da bilgesez. Arxeologlar izvest’taştan yasalğan bloklarnıñ tawda uq şäkelländerelüen farazlıy. Bu tawğa qoyaş bayu häm çığuın qaraw öçen baruçılar äz tügel.