«سلاح شیمیایی یا غیر شیمیایی؛ مردم سوریه می‌میرند»

ابراهیم کالین، سخنگوی نهاد ریاست جمهوری ترکیه در مقاله خود که با عنوان «سلاح شیمیایی یا غیر شیمیایی، مردم سوریه می‌میرند» در روزنامه دیلی صباح منتشر شده، تصریح کرد: "بدون شک داعش گروهی تروریستی است که باید با آن مبارزه و نابودش کرد اما نادیده گرفتن اسد و جرائمی که از سوی رژیم اسد انجام می‌شود یک رسوایی اخلاقی و فاجعه‌ای سیاسی است".

ادامه نوشته سخنگوی نهاد ریاست‌جمهوری ترکیه به شرح زیر است:

رژیم اسد مقابل چشم مردم تمام دنیا نه تنها با استفاده از سلاح شیمیایی، بلکه با استفاده از سلاح متعارف نیز قتل‌عام می‌کند. باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا طی سخنانی در سال 2012 به رژیم اسد هشدار داد که "تمام دنیا شما را نظاره می‌کند." رژیم اسد نیز با دانستن این نکته که دنیا فقط نظاره می‌کند، به وحشی‌گیری خود ادامه می‌دهد. به این ترتیب رژیم اسد نیز در 21 اوت سال 2013 در شهر غوطه شرقی استان دمشق اقدام به استفاده از اسلحه شیمیایی کرد که در نتیجه ان بیش از 1500 تن از انسانها و عمدتا از زنان و کودکان بطرز وحشتناکی جان باختند.  

بر اساس گزارش سازمان عفو بین الملل، منتشره در ماه فوریه گذشته؛ از ابتدای شروع جنگ داخلی تا پایان سال 2016 حداقل 300 هزار نفر از مردم سوریه جان خود را از دست دادند که البته شمار واقعی کسانی که توسط رژیم اسد و شبه نظامیان طرفدار وی کشته شده‌اند تقریبا در حدود 600 هزار نفر است.

واکنشی که آمریکا به حمله شیمیایی رژیم اسد از خود نشان داد، گامی درست بوده است. اما این اقدام در مقایسه با جرایمی که با سلاح های متعارف صورت می گیرد و بزرگی و گستردگی بحران انسانی، برای محافظت از مردم سوریه کافی نیست.

میلیونها نفر پس از مواجهه با سلاح های شیمیایی، بمبهای خوشه ای و گلوله های خمپاره، برای زنده ماندن مجبور به ترک کشور خود و پذیرش آوارگی شدند.

در گزارش سازمان عفو بین الملل براساس آمار ارایه شده از سوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد تا پایان سال 2016 بیش از 4 میلیون و 800 هزار نفر از سوریه آواره شده اند . به دنبال اقدامات این رژیم تنها در سال 2016 بیش از 200 هزار نفر از شهروندان سوریه مجبور به ترک خانه های خود در درون کشور شده اند.

 در ادامه این گزارش آمده است که مطابق تحقیقات دفتر کمکهای انسانی سازمان ملل متحد در خلال 6 سال نزدیک به 6 میلیون نفر صرفا در درون سوریه مجبور به جابجایی شده اند. این در حالی است که در محموع می توان گفت که نصف مردم سوریه مبجور به ترک خانه و کاشانه خود گردیده اند. فراموش نکنیم که در طی این مدتها هزاران سوری در ابهای دریای اژه و دریای مدیترانه نیز غرق شده اند.

یونیسف همچنین اعلام کرده که در حال حاضر 10 میلیون کودک و بخصوص 8 میلیون کودک سوری نیازمند دریافت کمکهای اضطراری هستند.

واکنش ایالات متحده آمریکا به حمله شیمیایی خان شیخون گامی درست در راستای بحران سوریه است و نشان دهنده هشدار امریکا به حکومت اسد و بیان این است که این اخطارها صرفا هشدارهای کلامی نیستند. البته به نظر میرسد که رژیم اسد با مشاهده پاسخ ایالات متحده از این پس احتمالا اقدام به استفاده از سلاح های شیمیایی نخواهد کرد.

 با این حال، تمرکز بر روی سلاح های شیمیایی در واقع یک موهبت برای رژیم اسد است چراکه این رژیم این موضوع را چنین درک خواهد کرد: همچنان می توان با استفاده از سلاح های متعارف مرتکب جرائم جنگی و جنایت علیه بشریت شد. زیرا که جهان صرفا هنگام استفاده شدن از اسلحه شیمیایی وارد عمل می شود!

این وضعیت انسانی بی سابقه سبب بروز کاستی بزرگی در سیاست و امنیت شده است. در تاریخ اخیر هیچ بحرانی همانند بحران سوریه سبب بروز بی ثباتی تا این حد بزرگی در جهان نشده است.

 آنهایی که فکر می کنند بحران سوریه محدود به سوریه و یا همسایگان نزدیک ان است کاملا در اشتباه هستند. این یک جنگی است که سیاست های منطقه ای را مسموم کرده و اساس توازن قدرت جهانی را نیز تضعیف کرده است.

 همچنین به نظر میرسد که جنگ سوریه بزرگترین جنگ نیابتی سالهای اخیر است. این جنگ که با حضور بازیگران غیر دولتی و در پی ایجاد یک أوضاع ملوک الطوایفی پدید امده، اقتدار ضعیف حکومتهای منطقه را بیش از پیش به چالش طلبیده است.

از عراق  تا به لبنان بر شدت درگیریهای مذهبی افزوده شده و سبب بروز بحران جهانی پناهندگان گردیده و از سوی دیگر زمینه های ظهور و گسترش نژادپرستی و بیگانه ستیزی و تشدید انرا در اروپا تدارک دیده است. این فضا به نفع تروریست های القاعده و داعش تمام شده و محیط مناسبی برای رشد افراط گرایان را فراهم کرده است. خاطرنشان می کنم که سه سال قبل در سوریه چیزی به نام داعش وجود نداشت. جنگ سوریه و بی ثباتی دائمی در عراق، داعش را تبدیل به جانور وحشی کنونی کرده است.

علاوه بر این، جنگ سوریه ادعاهای موجود در زمینه حفاظت جهان مدرن از انسانها و حقوق بشر را  نابود کرده است. تمامی اساس دموکراسی، آزادیها و کثرت گرایی گفتمان ها، در این جنگ دچار تزلزل شده است.

 به دنبال حمایت دولت باراک اوباما رییس جمهوری سابق امریکا از گروههای تروریستی PYD و YPG که ادامه گروه تروریستی پ.ک.ک در سوریه هستند تنش میان ترکیه و امریکا به عنوان دو کشور متفق ناتو اشکار شده است. به نظر میرسد که فهرست مسائل منطقه ای و ژئوپولتیکی که به دلیل بحریان سوریه پدیدار شده است در آینده طویلتر نیز خواهد شد.

با توجه به مرحله ای که بحران سوریه در آن نقطه قرار دارد می توان درستی عدم دسترسی به یک صلح اسان را متوجه شد. طبعا آنهایی که از رژیم سویه حمایت می کنند به دنبال حمله موشکی امریکا به سوریه، حمایت خود را از رژیم اسد متوقف نخواهند کرد.

 البته اسد نیز به فراخوان ناگهانی هفته گذشته مقتدی صدر یکی از رهبران شیعیان عراق،  برای کنار کشیدن از قدرت گوش فرانخواهد داد. چراکه اسد براساس محاسباتی که در حال انجام است بر این باور است که در حال دسترسی به پیروزی در جنگ داخلی سوریه است و این باور را هم نباید چندان مرتبط با کمکهای ایران، روسیه و حزب الله به وی دانست. چراکه اسد به خوبی می داند که در برابر وی یک ائتلاف ضعیف بین المللی قرار دارد. ضمن اینکه وی در تلاش است تا خود را در برابر داعش به عنوان یک گزینه بد در مقابل بدتر نشان دهد.

تشکیل منطقه امن در سوریه که از مدتها پیش توسط ترکیه پیشنهاد شده است می توانست جان هزاران تن از سوریها را نجات دهد و مانع از بروز حملات شیمیایی گردد. اما کشورهای هر دو سوی اقیانوس اطلس گوشهای خود را بر این پیشنهاد بستند. ترکیه در حال حاضر از نزدیک به 3 میلیون پناهجو در داخل کشورش پذیرایی می کند و از سوی دیگر در درون مرزهای سوریه نیز به ده ها هزار نفر دیگر در حال ارایه کمکهای انسانی است.

بی تردید باید علیه داعش مبارزه بی امانی صورت گیرد و این گروه تروریستی نابود گردد. این جانور وحشی موفق شده تا درد و رنج بسیاری را بر انسانها تحمیل کند.

در اینجا جانور وحشی دیگری وجود دارد که انهم رژیم اسد است. چشم پوشی بر جرايمی که رژیم اسد مرتکب می شود یک رسوایی اخلاقی و فاجعه انسانی است . در اجلاس گروه 7 که در روز 10 آوریل در ایتالیا برگزار شد کشورهای شرکت کننده به اتفاق آراء خواستار عدم حمایت روسیه از رژیم اسد شدند.

سوریه در حالیکه جهان نظاره گر اوضاع ان است دارد می میرد. همراه با کشته شدن مردم سوریه به دنبال استفاده کردن رژیم اسد از اسلحه شیمیایی و همچنین سلاحهای متعارف، انسانیت ما نیز در حال مرگ است.

ترجمه فرزاد صمدلی