Арстандардын саны акыркы 20 жылда 43 пайызга кыскарды

Дүйнөдөгү арстандардын саны акыркы 20 жылда жашаган жерлеринин кыскарышы жана браконьерлик сыяктуу факторлордон улам 43 пайызга кыскарганы маалымдалды.

Жыл сайын 10-август Бүткүл дүйнөлүк арстандардын күнү катары белгиленип, 2014-жылы Эл аралык жаратылышты коргоо союзу (IUCN) тарабынан «Коркунуч алдында турган пародалардын Кызыл тизмесине» киргизилген арстандардын саны азайып баратканына көңүл бурулат.

Дүйнөлүк Арстан күнүнө карата билдирүү жасаган Жаратылышты коргоо борборунун биологиялык ар түрдүүлүк боюнча адиси доктор Мустафа Дурмуш Түштүк Африка Республикасы, Танзания, Кения, Ботсвана жана Зимбабвенин арстан саны эң көп өлкөлөр экенин айтты.

Дурмуш арстандардын Африка континентинин тышындагы Индиядагы Гир Токой улуттук паркында гана жашаганын билдирди.

Экологиялык тең салмактуулуктагы эң маанилүү карым-катнаштардын биринин жырткыч-жемчилик байланышы экенин айткан Дурмуш: «Экологиялык мамилелердеги жаракалар тең салмактуулукту бузуп жатат. Арстандардын санынын азайышын эске алсак, эң начар сценарийди эске алсак, арстандын жок болушу экосистеманын түп тамырынан бери өзгөрүшүнө алып келет. Жогорку деңгээлдеги жырткычтардын жок болушу, мисалы арстандар чөп жеген жандыктарга көзөмөлдү жоготот. Чөп жеүүчү жаныбарлардын санынын көбөйүшү өсүмдүктөргө басым жасоодо. Бул чынжырлуу реакция узак мөөнөттө созулушу мүмкүн, экосистеманын структурасы толугу менен өзгөрүшү мүмкүн. Узак мөөнөттүү келечекте тең салмактуулукту өзгөрткөн кырдаал табият анын кесепеттери жагынан сансыз жаңы өзгөрүүлөрдү жаратат»,-деп өз баасын берди.

Дүйнөдө арстан популяциясында олуттуу азайганын белгилеген Дурмуш: «Акыркы 20 жылда арстандардын саны 43 пайызга кыскарды. Учурда дүйнөдө арстандардын жалпы саны өтө олуттуу кыскаруу менен 20 миңден 39 миңге чейин деп болжолдонууда. Алардын санынын тарышы жашоо чөйрөлөрү жана браконьерлик сыяктуу факторлор бул төмөндөөнүн негизги себептеринин бири»,-деп маалымат берди.