تبصره ای برآجندای امروز– تعمیق بحران مشروعیت اسرائیل درزمینه قوانین بین‌المللی

درحالی که حملات اسرائیل به غزه بدون وقفه ادامه دارد، دولت نتانیاهووارد دوره جدیدی ازانزوا میشود که هرگزدرتاریخ خود ندیده است. به جزدولت بایدن وچند کشوراروپایی، کشوری باقی نمانده است که آشکارا ازسیاست‌های نسل‌کشی اسرائیل حمایت کند. اسرائیل درمقیاس جهانی ومنطقه‌ای به طورکامل درحال منزوی شدن بوده واین امراسرائیل را امن‌ترنمیکند. اسرائیل که با هدف به اصطلاح امنیت خود، از 7 اکتوبر بیش از 40 هزار نفر را که 70 فیصد آنها زن طفل بودند به قتل رسانده است، وارد روند جدیدی می‌شود که طی آن باید با عواقب آن روبرو شود. این روند رویارویی نه تنها از نظر دولت اسرائیل بلکه برای جامعه یهودی نیز به یک بحران امنیتی عمیق اشاره می‌کند. اگر دولت نتانیاهو به وحشی‌گری خود در غزه ادامه دهد، ترمیم بحران امنیتی اسرائیل امکان‌پذیر نشده و در مورد موجودیت کشور اسرائیل مشکل حیاتی ایجاد خواهد شد.

پس از 7 اکتوبر، زمینه مشروعیت اسرائیل بطور کلی ازبین رفته است. اسرائیل نه تنها یک قدرت اشغالگر، بلکه کشوری است که دردیوان بین‌المللی جزا به عنوان مظنون نسل‌کشی محاکمه شده، محکمه ای جزابین‌المللی حکم بازداشت مقامات کشوررا صادرکرده ودرنزدسازمان‌های بین‌المللی و دیپلماسی بین‌المللی درموقعیت یک دولت منزوی قرارگرفته است. دیپلماسی وانزوا دو نتیجه مهم به همراه دارد. ازدست دادن مشروعیت و تشدید بحران امنیتی.

اولین موضوعی که بحران امنیتی اسرائیل را عمیق‌تر کرده و آن را به نوعی به مشکل موجودیتی تبدیل می‌کند، اقدامات وحشیانه دولت نتانیاهوعلیه فلسطینی‌های ساکن غزه ازجمله نسل‌کشی، جرم جنگی و جرایم علیه بشریت است. یعنی، اسرائیل درغزه یک جنگ معمولی به پیش نمی‌برد. حتی نمی‌توان اقدامی را که اسرائیل از 7 اکتوبر درغزه انجام داده است، به عنوان جنگ تعریف کرد. زیرا هدف اردوی اسرائیل غیرنظامیان هستند که اکثریت آنها را زنان و اطفال تشکیل می‌دهند. تمام ابزارهایی که  به عنوان روش استفاده می‌کند، قبلاً ازخطوط سرخ حق دفاع ازخودعبورکرده و آگاهانه در خدمت به هدف تخریب برنامه‌ریزی شده یک جامعه قومی ومذهبی معین به کاررفته است. حمله اخیراسرائیل به پناهگاه‌های موقت مورد استفاده غیرنظامیان دررفح، که آن را "منطقه امن" توصیف میکند، ازنظر قوانین بین‌المللی یک اقدام عمدی است. دولت اسرائیل در چهارچوب به اصطلاح عملیات نظامی که از 7 اکتوبر پیش میبرد، اقدامات زیادی از جمله جرائم جنگی، نسل‌کشی و جرم علیه بشریت انجام داده است.

به دلیل این اقدامات، مشروعیت اسرائیل در جبهه حقوق بین‌المللی با بحران عمیقی مواجه شده است. ادعاهای مطرح شده در زمینه دوسیه ای نسل‌کشی آفریقای جنوبی علیه اسرائیل دردیوان بین‌المللی جزا، این کشور را در موقعیت یک کشور نسل‌کش قرار داده است. صرف نظر از نتیجه تصمیم محکمه، نسل‌کشی اسرائیل در غزه، روایت جهانی هویت دولتی را که از طریق حکایات تاریخی خود ساخته، مختل کرده است. علاوه بر دوسیه ای نسل‌کشی دیوان بین‌المللی جزا، بحث درباره تصمیم محکمه ای جزای بین‌المللی در مورد دستگیری و محاکمه در مورد مقامات اسرائیلی نیز چالش دیگری است که اسرائیل در جبهه حقوق بین‌المللی با آن مواجه است. با این همه تصامیم، اسرائیل هم در نزد سازمان ملل و هم در خارج از این سازمان به شکل بخشی از جریان محاکمه درآمده و بحران مشروعیت آن در زمینه قوانین بین‌المللی عمیق‌تر شده است.

بحران مشروعیت اسرائیل تنها به مواجه شدن با اتهام تبدیل به یک رژیم نامشروع نسل‌کش در نزد قوانین بین‌المللی به دلیل اقدامات خود محدود نیست. اسرائیل در مقیاس جهانی و منطقه‌ای، از نظر دیپلماتیک به یک دولت منزوی تبدیل شده است. اگرچه قبل از 7 اکتوبر سعی کرد با پیمان ابراهیم بر انزوای منطقوی خود غلبه کند، اما عادی‌سازی منطقوی پس از 7 اکتوبر پایان یافته و اسرائیل دوباره از نظر دیپلماتیک منزوی شد. در این دوره، بسیاری از کشورها در روابط خود با اسرائیل تجدید نظر کرده و شروع به حمایت از فلسطین و راه حل دو دولتی کردند. اخیرا، به رسمیت شناختن دولت فلسطین توسط اسپانیا، ایرلند و ناروی یکی از شاخص‌های آشکار در مورد شکست اسرائیل در جبهه دیپلماتیک است. بدین ترتیب تعداد کشورهایی که فلسطین را به رسمیت می‌شناسند به 142 کشور افزایش یافت.

یکی دیگر از زمینه‌های تنهایی اسرائیل در جبهه دیپلماسی، بعد سازمان‌های بین‌المللی است. اسرائیل به کشوری تبدیل شده است که بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی به ویژه سازمان ملل از اقدامات آن انتقاد می‌کنند. از این نظر، تصویب قطعنامه جدید مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای تغییر موقعیت ناظر فلسطین، یک گام انقلابی علیه سیاست‌های اسرائیل است. اگرچه این قطعنامه هنوز در شورای امنیت تصویب نشده است، اما به طور نمادین در نتیجه اقدامات نامشروع اسرائیل در غزه ظاهر شد. بسیاری از سازمان‌های منطقه‌ای نیز جرائم جنگی و نسل‌کشی‌های اسرائیل در غزه را محکوم می‌کنند.

نویسنده: پروفسور دکتر مراد یئشیل‌تاش مدیر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه