آجندای انرژی تورکیه- فضای مدیترانه شرقی در حال گرم شدن است

مدیترانه شرقی اخیرا با کشف منابع انرژی توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. ما این وضعیت را در "برنامه انرژی" مورد بحث قرار خواهیم داد. در حالی که ادعاهایی مبنی بر موجودیت ذخایر هایدروکاربنی در مدیترانه شرقی در اوایل دهه 2000 شروع شد، اما تحول بسیار مهمی درتاریخ 26 جنوری 2007 رخ داد که باعث شعله ور شدن یک بحران جهانی شد. دولت یونانی قبرس، در شرق مدیترانه، به طور یکجانبه منطقه اقتصادی انحصاری را اعلام کرد. دولت یونانی قبرس اعلام کرد که فعالیت های اکتشاف هایدروکاربن را در 13 قطعه که تقریباً همه آنها بحث برانگیز است، آغاز می کند.بر اساس داده های سازمان زمین شناسی آمریکا، ذخایر هایدروکاربنی معادل 30 میلیارد بشکه نفت در شرق مدیترانه با ارزش مجموعی وجود دارد. حدود 1.5 تریلیون دالر بخش عمده ای از این گاز طبیعی است... فعالیت های اکتشاف هایدروکاربن که توسط کشورهای همسایه مدیترانه و بازیگران بین المللی در منطقه انجام می شود، منجر به ظهور تعادل های جدید در معادله انرژی مدیترانه شرقی می شود. اداره یونانی قبرس جنوبی توافقی را با مصر و یونان برای تقویت ادعاهای این کشور نیز امضا کرد. اما این اقدام بی پاسخ نماند. انقره به «این تصمیم یکجانبه» واکنش تندی نشان داد. دکترین وطن آبی پذیرفته شد. تورکیه با انتشار یک کشتیتکس برای عموم مردم بین المللی اعلام کرد که از حقوق خود در منطقه و حوزه های صلاحیت بحری خود صرف نظر نخواهد کرد و انقره برخلاف تهدیدات اتحادیه اروپا اقداماتی را برای توسعه ادعاهای خود انجام داد. قرارداد صلاحیت بحری با لیبیا امضا شد. در این روند اتحادیه اروپا و ایالات متحده در کنار طرف یونانی قبرس قرار گرفتند. پروژه EastMed (ایست مید) با هدف انتقال گاز در مدیترانه شرقی به اروپا و کنار گذاشتن تورکیه اعلام شد و بر اساس این پروژه قرار بود گازطبیعی استخراج شده از شرق مدیترانه از طریق یونان به ایتالیا وسپس به اروپا ارسال شود. ایالات متحده در ابتدای سال 2022 حمایت خود را از این پروژه که پیش بینی می شد 30 میلیارد یورو هزینه داشته باشد، لغو کرد.

با این حال علاوه بر منابع هایدروکاربنی، از یکسوپرابلم جنگ داخلی در سوریه و نیزمسئله فلسطین و اسرائیل، مدیترانه شرقی را به عرصه جنگ قدرت برای بازیگران بین المللی تبدیل می کند. بسیاری از کشورهای دارای نیروی نظامی در آب های بین المللی مدیترانه شرقی هستند. آمریکاییها 7 فروند کشتی جنگی و 2 فروندتحت البحری مجهز به تفنگ های متوسط ​​به نام کشتی شکن را در بحیره ای  مدیترانه جابجا کردند. کشتیهای جنگی کشتی شکن دارای 400 فروند راکت تاماهاوک هستند. علاوه بر این، بمب افکن های B-2 حامل راکت های کروز و راکت های حساس و کشتی جنگی یو اس اس هری اس ترومن که صدها راکت تاماهاوک را حمل می کند نیز اغلب بیرق های منطقه را به نمایش می گذارند. ایالات متحده همچنین به طور مداوم کشتی های کوچک یو اس اس پیتر USS Porter ویو اس اس دونالدکوک USS DonaldCook را از جزیره قبرس در منطقه عبور میدهد.بریتانیا یک پایگاه نظامی مهم در جزیره قبرس دارد. طیارات تورنادو با ویژگی های تهاجمی و شناسایی و 6 فروند طیاره ای جنگی ملی تایفون وجود دارد. علاوه بر این، کشتی جنگی اچ ام اس دانکن با تحت البحری های تهاجمی و هوشمند خود که مکان آن مخفی نگه داشته میشود نیز در بحیره ای مدیترانه موجوداست... از سوی دیگر فرانسه بارها کشتی طیاره بردار شارل دوگل و گروه ضربتی آن را به شرق می فرستد. مدیترانه روسیه حضور نظامی خود را در پایگاه هیمیمیم در لاذقیه سوریه برای مدت طولانی حفظ کرده است.

مسکودارای کشتی های کوچک آدمیرال گریگوریویچ Admiral Grigorovich وآدمیرال ایسن Admiral Essen در شرق مدیترانه با حمل راکتهای ضد تحت البحری با برد هزاران کیلومتربوده است. در جون 2022، در چارچوب مجمع گاز مدیترانه شرقی، یک توافقنامه سه جانبه بین مصر، اسرائیل و اتحادیه اروپا در پایتخت قاهره برای حمل و نقل و صادرات گاز طبیعی امضا شد. به منظور گسترش بیشتر این توافق، اسرائیل اعلام کرد که افزایش صادرات گاز طبیعی به مصر از میدان تامار در بحیره ای مدیترانه را تایید کرده است. حملات اسرائیل به غزه چه تغییری بمیان آورد؟

انتظار می‌رود که جنگ غزه پیامدهای بلندمدتی بر توسعه آینده میدانهای گازی در شرق مدیترانه داشته باشد. حملات اسرائیل به غزه امنیت انرژی در شرق مدیترانه را تهدید می‌کند. اروپا باید امنیت انرژی را برای شرق مدیترانه تضمین کند زیرا یگانه پروژه برجسته ایست که انتظار می رود این مسیر گاز طبیعی را از طریق تورکیه به اروپا انتقال بدهد.

نویسنده: محمود گورر / ادیتور اخبار TRT