نظری به آجندای ترکیه و جهان ۱۴۹

نظری به آجندای ترکیه وجهان
149
2015-09-19
مبارزه همزمان ترکیه با پ ک ک و داعش، مبتنی بر برخی دلایل استراتژیک میباشد
انفجار یک بمب مهیب در سوروچ از ولایت شانلی اورفا و همچنین وقوع چندین حمله تروریستی در شهرهای مختلف در روز ۲۰ جولای، در ترکیه به عنوان یک نقطه عطف محسوب می شود. در واقع این حملات که به ترتیب از سوی گروههای تروریستی داعش و پ ک ک صورت گرفت، تاثیرات ناخوشایندی بر روی امنیت ملی ترکیه برجای نهاد. به همین دلیل رویکرد ضد تروریستی ترکیه روز به روز توسعه یافت و عمیقتر شد. ترکیه با اتخاذ چنین سیاستی کوشید تا تروریستهای داعش و پ ک ک را که به ترتیب از منشای جهانی و یا منطقه ای برخوردار هستند از قدرت عمل ساقط کند. حال آنکه مبارزه سرسختانه ترکیه با تروریستها هم درداخل وهم درخارج با واکنشهای منفی متعددی روبرو شده است. درحالیکه مبارزه باتروریستها داعش از حمایت گسترده ای در میان کشورهای غربی برخوردار گردیده، اما مبارزه ترکیه با تروریستهای پ ک ک از سوی متفقینش اگرچه همانند مبارزه با داعش نبود اما در سطح قابل قبولی مورد حمایت قرار گرفت. بعبارتی دیگر نهادها و اعضای پیمان دفاعی ناتو، گشوده شدن پایگاه هوایی اینجیرلیک برای استفاده نیروهای ائتلاف ضد داعش را در چارچوب همکاری میان متفقین مورد ستایش و تحلیل قرار دادند. آنها همچنین نبرد ترکیه با تروریستهای پ ک ک را در قالب حق دفاع از خود به رسمیت شناختند. اما به رغم همه این حمایتها، مبارزه ترکیه با تروریستها هم در داخل و هم در خارج برخی اعتراضات را نیز با خود به همراه اورد. بعضیها در حالیکه مبارزه ترکیه با داعش را ناکافی می دانستند برخی دیگر نیز از افراط ترکیه در رویارویی با تروریستهای پ ک ک سخن گفتند! خصوصا شماری از دولتهای غربی، ادعا کردند که حملات نظامی ترکیه از اهداف خود فراتر رفته است. برخی دیگر از این دولتها نیز مدعی شدند که ترکیه بیش از آنچه که با تروریستهای داعش نبرد کند در حال مبارزه با تروریستهای پ ک ک است.
اکنون از شما دعوت می کنیم تا به ارزیابیهای پروفسور دوکتور رمضان گوزن استاد دانشکده علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه مرمره یی ترکیه توجه فرمایید...
برای فهمیدن میزان صحت و سقم این تحلیل و انتقادات موجود، نخست باید به صورتی واقع بینانه اقدام به بررسی اصل موضوع نماییم. ابتدا لازم است تا این موضوع را بررسی کنیم که چرا نبرد ترکیه علیه پ ک ک و داعش به صورت همزمان آغاز شده است. اول اینکه این رویداد، حادثه ای تصادفی و یا دلخواهانه نیست. انجام حملات مشترک علیه هر دوی این گروههای تروریستی هم بستگی به فعالیتهای تروریستی آنان دارد و هم در ارتباط با تلاشی است که این دو گروه تبهکار برای تغییر و یا ایجاد بی ثباتی در ژئوپلوتیک کشورهای عراق و سوریه در حال انجام هستند. این دو گروه اگرچه متفاوتند و از اهداف متخالفی برخوردارند اما هر دوی آنها در اصل دو گروره تروریستی مزدور و ضد انسانی ای هستند که به دلیل مبادرت به انجام حملات تروریستی، امنیت کشورهای منطقه را به صورت بارزی تهدید می کنند. به همان صورتی که داعش در وهله نخست امنیت کشورهای سوریه و عراق و بعبارتی دیگر امنیت تمامی منطقه را به مخاطره افکنده است، تروریستهای پ ک ک نیز نخست امنیت ترکیه، ترکها و کردها را در معرض تهدید قرار داده و در عین حال تمامیت ارضی و امنیت ملی کشورهای عراق و سوریه را نقض می کنند. تشکل غیر قانونی پ ک ک، در حال عرض اندام در برابر امنیت ملی عراق، سوریه و ترکیه است. این مسئله از سوی برخی از کشورها یا مورد توجه قرار نمی گیرد و یا اینکه جدی گرفته نمی شود. مبارزه سرسختانه ترکیه با پ ک ک هم به معنای تلاش ترکیه برای دفاع از امنیت و منافع ملی خود است و هم کاملا در انطباق با حقوق بین المللی است. مبارزه همزمان ترکیه با پ ک ک و داعش، مبتنی بر برخی از دلایل استراتژیک نیز هست. ترکیه اگر قصد دارد تا همانند متفقین غربی خود با تروریستهای داعش مبارزه ای طولانی را آغاز کند شرط اول آن مهار کامل پ ک ک می باشد. در واقع هیچ کشوری در یک زمان قادر و یا مایل به مبارزه با دو گروه تروریستی بزرگ نیست. اگر تروریستهای پ ک ک از دور خارج شوند ترکیه با قدرت بیشتر و موثرتری با تروریستهای داعش مبارزه خواهد کرد و انها را منکوب خواهد نمود.
به این ترتیب ترکیه خواهد توانست تا هم در مقابل داعش و هم در مقابل پ ک ک موفقیتهای بزرگی کسب کند و از سوی دیگر قادر خواهد گردید تا در راستای تامین امنیت منطقه نقش بزرگتری ایفاء نماید. به همین دلیل در این راستا، ادامه حمایتهای متفقین ترکیه در ناتو از حکومت آنکارا امری مهم است. از سوی دیگر لازم است تا بعضی از انتقادات به عمل امده از ترکیه به خوبی مورد ارزیابی قرار گیرد. در انتقادات مذکور گفته می شود که ترکیه در مقابله با تروریستهای پ ک ک نباید از شیوه های نظامی استفاده کند و بهتر است تا دوباره به روند صلح متمایل شود. بی تردید تلاشهای معطوف به صلح بسیار مهم و ضروری هستند و همانند دیگر گروههای تروریستی در سطح جهان این مذاکرات سیاسی است که نهایتا می تواند منجر به خاتمه بخشیدن به عمر این گروه گردد.
اما نباید فراموش کنیم که گروه تروریستی پ ک ک در خلال روند صلح، نه تنها اسلحه را بر زمین نگذاشت بلکه تبدیل به یک تهدید بزرگتری گردید. در طی این مدت تروریستهای پ ک ک در شهرها و مناطق روستایی تشکیلات خود را گسترش دادند و علیه اقتدار دولت مرکزی مسلحتر شدند. بی شک هیچ دولتی علیه گروههای مسلح مخل امنیت ملی خود، سکوت نمی کند. نهایت اینکه تروریستهای پ ک ک و داعش درحالی که در شمال عراق با یکدیگر می جنگند صرفا تهدید کننده امنیت عراق نیستند بلکه به صورت جدی ای امنیت سوریه و ترکیه را نیز تهدید می کنند. هیچ فرقی میان این دو گروه نیست، هر کدام از این دو موفق شود سعی خواهد کرد تا تمامیت ارضی کشورهای مذکور را تحت خطر قرار دهد. هر دو گروه شرور هستند و هیچ تمایزی میان آنان وجود ندارد و مبارزه همزمان با همه انان امری ضروری است. در پرتوی همین حقیقت است که علاوه بر ترکیه باید تمامی کشورهای منطقه مبارزه سرسختانه و لاینفکی را بصورت همزمان علیه تروریستهای داعش و پ ک ک آغاز کنند.