نظری به آجندای ترکیه جهان 134

نظری به آجندای ترکیه جهان
ترکیه متعاقب عیدسعیدفطردرروز۲۰ جولای با یک حمله بزرگ تروریستی رودبرو شد.
در این حمله تروریستی انتحاری که در شهر سوروچ از توابع ولایت شانلی اورفا به وقوع پیوست ۳۱ جوان کشته و بیش از ۱۰۰ تن مجروح شدند. گفته میشود که این جوانان قصدداشتنددرقالب یک گروه نوعدوست، به منظوربازسازی شهرعین العرب یا کوبانی در شمال سوریه به این شهرسفر کنند. اما احمد داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشته است که به احتمال قوی این حمله تروریستی از سوی گروه تروریستی داعش صورت گرفته است. این در حالی است که رسانه های گروهی ترکیه نیزانگشت اتهام خودرامتوجه تروریستهای داعش کرده اند. برخی از ناظران مسائل منطقه بر این باورند که انفجار تروریستی اخیر انعکاسی از فعالیتهای برخی از جوانان و بازتاب درگیری میان دو گروه پی وای دی و داعش در شمال سوریه به قلمرو ترکیه میباشد. چراکه گروه تروریستی داعش از یک سال پیش حملات گسترده ای را علیه مناطق ترکمن نشین، کردنشین و عرب نشین در شمال سوریه آغاز کرده است. حتی داعش در برهه کوتاهی از زمان موفق به تصرف کوبانی شده بود. همین وضعیت سبب شده تا نبرد گسترده ای میان پی وای دی و داعش در منطقه رخ دهد. این درگیریها بصورت اجتناب ناپذیری سبب شده تا مرزهای ترکیه نیز تحت تاثیر قرار گیرند.

اکنون از شما عزیزان دعوت می کنیم به ارزیابیهای پروفسور دوکتور رمضان گوزن استاد دانشکده علوم سیاسی و روابط بین المللی دانشگاه مرمره یی ترکیه توجه فرمایید...
حادثه تروریستی سوروچ مبین تغییر شکل جنگ داخلی سوریه و انعکاس آن به ترکیه است. به نظر میرسد که گروه تروریستی داعش را نمیتوان صرفا با بمباران هوایی نابود کرد. لازم است که در این راستا همکاری نزدیکی میان گروههای محلی و بازیگران بین المللی صورت پذیرد. اگرچه میتوان صورتهای مختلفی برای این همکاری در نظر گرفت اما به نظر میرسد مهمترین شکل این همکاری میتواند بصورت مبارزه مشترک ترکیه، کردها، ترکمنها، عربها و حتی مسیحیان تجلی یابد. در واقع برای جلوگیری از تکرار شدن اقدامات تروریستی مشابه سوروچ، ادامه همکاری میان ترکیه و آمریکا و دیگر نیروهای موثر در منطقه امری ضروری است. بعبارتی دیگر باید گفتگوی میان ترکیه و کردها تقویت شود که این امر از سال ۲۰۱۰ با اجرای پروژه راه حل سیاسی مسئله تروریزم در ترکیه در حال انجام است. این روند اگرچه با هدف خاتمه دادن به گروه تروریستی پ ک ک اغاز شد اما در سال گذشته با برخی از مشکلات روبرو گردید. اکنون لازم است تا این روند، کردهای سوریه را نیز در بر بگیرد و آنها را در برابر داعش تقویت کند. درین خصوص ۳ پیش شرط وجوددارد.
نخست اینکه کردهای سوریه و ترکیه باید قطع ارتباط با هر گونه گروه تروریستی چون پ ک ک و پ ی د را بپذیرند. میدانیم که گروه پی وای دی ادامه پ ک ک است و همین گروه یکی از بزرگترین نگرانیهای ترکیه در منطقه است.
دوم اینکه ضروری است تا دیگر بازیگران سوریه نیز در این روند داخل شوند. به این ترتیب نه فقط کردها بلکه ترکمنها، اعراب و دیگر گروههای منطقه نیز باید به مبارزه مشترک با داعش برخیزند. به این ترتیب ضروری است تا به سیاست پاکسازی قومی اقوام غیر کرد منطقه نیز پایان داده شود و عملیاتهای انجام شده از سوی پ ک ک و پی وای دی در منطقه متوقف گردد. این درست نیست که ترکیه در حال مبارزه با گروه تروریستی داعش باشد اما از گروه های تروریستی پ ک ک و یا پی وای دی حمایت به عمل اید.
سئوال اصلی اینجا است که چگونه میتوان از طریق یک گروه تروریستی به نام پ ک ک اقدام به نابود کردن یک گروه تروریستی دیگری به داعش نمود؟!
و سوم اینکه مسئله داعش بیشتر در ذیل حل مسئله سوریه مورد توجه آکتورهای جهانی قرار دارد. مهمترین تحول در این رابطه استراتژی سال ۲۰۱۴ حکومت اوباما در آغاز نبرد علیه این گروه تروریستی است. ترکیه از همان ابتدا از این خط مشی حمایت کرده و در همین راستا با انعقاد یک قرار داد با آمریکا اقدام به مبادله اطلاعات کرده است.
نهایت اینکه حمله تروریستی داعش به سوروچ به معنای نقطه عطفی در روند مبارزه ترکیه با این گروه است. اگر این موضوع عمیقتر شود این احتمال وجود دارد که داعش در ترکیه نیز نفوذ کند. به نظر میرسد مهمترین راه حل مبارزه با این ریسک، همکاری میان اقوام محلی، نیروهای منطقه ای و قدرتهای جهانی است.