برنامه اقتصاد میان مدت، مسیر و اهداف سه سال آتی ترکیه

برنامه اقتصاد میان مدت 2018 – 2020 که تعیین کننده مسیر و اهداف سه سال آتی ترکیه می باشد، تشریح گردید. در چارچوب این برنامه، به منظور دستیابی به رشد اقتصادی پایدار، افزایش استخدام و توزیع عادلانه درآمد، پنج سیاست اساسی مشخص شده است.

این پنج سیاست اصلی عبارتند از ایجاد ثبات در اقتصاد کلان، افزایش کیفیت سرمایه و نیروی انسانی، گسترش تولید محصولات دارای ارزش افزوده بالا، بهبود محیط تجاری و سرمایه گذاری و افزایش کیفیت سازمانی در بخش دولتی.

اهدافی نظیر تعیین سیاست پولی متمرکز بر ثبات قیمت ها، توانمندسازی بخشهای تحقیق و توسعه و نوآوری، توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات از اهداف اصلی این پنج سیاست هستند.

در چارچوب این برنامه، هدف رشد برای اقتصاد ترکیه در سال 2017 رقم 5/5 درصد تعیین شده است. با توجه به رشد 5.2 درصدی و 5.1 درصدی در دو ربع اول سال، می توان گفت که دستیابی به اهداف نهایی 5.5 درصدی  زیاد دشوار نخواهد بود. عملکرد اقتصاد ترکیه در نیمه اول سال 2017، از لحاظ دستیابی به رشدی متوازن و پایدار در دوره های آینده بسیار امیدوار کننده است.

انتظار می رود میزان صادرات ترکیه که یکی از مهمترین منابع رشد اقتصادی است، در سال 2017 به میزان 156.5 میلیارد دلار تحقق یابد و این رقم در 2020، به 195 میلیارد دلار برسد. با توجه به این ارقام چنین انتظار می رود که بین سال های 2018-2020 نیز صادرات همچنان یکی از مهمترین منابع رشد اقتصادی باشد و سهم آن در رشد اقتصادی به تدریج افزایش می یابد.

در این راستا به ویژه افزایش صادرات محصولاتی که از ارزش افزوده بالایی برخوردار هستند، موجب فراهم شدن رشد اقتصادی پایدارتر و باثبات تر خواهد شد. البته نباید فراموش کرد، اقتصادهایی که قدرت رشد اقتصادی خود را از صادرات می گیرند، از جایگاه قویتری در بازار بین المللی برخوردار هستند.

البته وقتی حرف از رشد اقتصادی است، همه جانبه بودن نیز به اندازه پایداری و ثبات مهم می شود. برای این که رشد اقتصادی در تمام بخش های جامعه احساس می شود، باید همه جانبه و فراگیر باشد. در حال حاضر در ترکیه با افزایش کمک های اجتماعی، ایجاد بسیج اشتغال و دادن تشویق ها در جهت استخدام نیروی انسانی سعی می گردد تا رشد اقتصادی متمرکز بر استخدام افزایش یابد.

در چارچوب این برنامه 3 ساله میزان بیکاری نیز برآورد شده و چنین تخمین زده می شود که میزان بیکاری در سال 2017، به میزان 10.8 درصد خواهد بود. انتظار می رود که این رقم در سال 2019 به عدد یک رقم کاهش یابد و در سال 2020 نیز به 9.6 درصد کاهش یابد. راه کاهش بیکاری که یکی از مهمترین مشکلات برای بسیاری از کشورهای توسعه یافته، در حال توسعه و نیز اقتصاد ترکیه می باشد، توسعه سیاست های مبتنی بر رشد پایدار می باشد.  

یکی از مهمترین اقدامات ترکیه در این زمینه، آغاز بسیج اشتغال و استخدام است. همچنین می توانیم استراتژی اشتغال ملی 2017-2019 را که در ماههای گذشته منتشر شد، به عنوان یکی از اسناد مهم تهیه شده در این زمینه ارزیابی کنیم. در این سند بر مسائلی نظیر رابطه بین میزان تحصیلات و اشتغال، گروه های محروم، مشارکت زنان در کار تاکید شده و تعیین استراتژی های مهم در جهت نیل به این اهداف، نشانگر اهمیت موضوع استخدام و اشتغال است.

یکی دیگر از شاخص های اقتصاد کلان مورد بررسی در این برنامه، تورم است. نرخ تورم تعیین شده برای سال 2017 رقم 9.5 درصد می باشد و تخمین زده می شود که این میزان در پایان سالهای تعیین شده برای برنامه به 5 درصد کاهش یابد. انتظار می رود در این دوره تحولات بازارهای داخلی از یکسو و عوامل خارجی از سوی دیگر در جهت کاهش نرخ تورم تاثیر بگذارد.

یکی دیگر از مسائل مورد بررسی در این برنامه، افزایش میزان درآمد سرانه در سال 2020 می باشد. براساس پیش بینی ها، انتظار می رود تا سال 2020 درآمد سرانه در ترکیه به 13 هزار دلار برسد. با این افزایش درآمد ترکیه در رده اقتصادهایی با درآمد بالا قرار خواهد گرفت. بنابراین انتظار می رود، سال 2020 سالی باشد که ترکیه در این سال بتواند به رشد اقتصادی پایدار برسد و هم در سایه کاهش تورم و نرخ بیکاری در میان اقتصادهایی با درآمد بالا قرار بگیرد.