عصای احلات از صنایع دستی شهر بیتلیس
تاریخ ثبت به عنوان نشان جغرافیایی: 26.12.2017
احلات، منطقه‌ای تاریخی در شهر بیتلیس است که در سواحل دریاچه وان در منطقه آناتولی شرقی ترکیه واقع شده است. این منطقه به ویژه از نظر تاریخ آناتولی و ترکیه از اهمیت حیاتی برخوردار است. آثار باستانی دوره اورارتو، سلجوقی، آق‌قویونلو و عثمانی یافت شده در این منطقه، حاوی سرنخ‌های مهمی از منطقه و ورود ترک ها به آناتولی است. این شهر با نوع خاصی از عصا به نام عصای احلات شهرت دارد. این عصا که از صنایع دستی با کیفیت بوده و کاربرد فراوانی در زندگی روزمره دارد، از ارزش هنری بسیاری نیز برخوردار است. است. عصای احلات که تاریخچه و نحوه ساخت آن به قرن‌ها قبل بازمی‌گردد، در سال 2017 با درخواست فرمانداری احلات در فهرست محصولات ثبت شده جغرافیایی ترکیه قرار گرفت. این عصا از درختان بومی گردوی پرورش یافته در این منطقه، تولید می‌شود. درختان گردو در احلات به طور سیستماتیک مورد مراقبت و آبیاری قرار می‌گیرند و به همین دلیل رگه بلندی داشته و تعداد گره‌های آن‌ها کم است. عصای احلات در دو نوع تولید می‌شود. علاوه بر عصای ضخیمی که برای استفاده روزانه افراد مسن و بیماران ساخته می‌شود، عصاهای تزئینی نیز با دقت و ظرافت خاصی توسط صنعتگران منطقه تولید می‌شود. مهمترین عنصر در تولید این عصاها این است که درخت گردوی مورد استفاده باید به مدت دو سال، به دور از نور خورشید نگهداری شده و به مدت یک سال نیز خشک شده باشد. این یک شرط بسیار مهم برای دوام عصا است. فرایند تولید عصا پس از شکل دهی به کمک ماشین آلات با هنر دست صنعتگران انجام می‌شود. عصاسازان بسته به نوع بدنه مشخص شده از یکی از تکنیک های خاتم کاری، کنده کاری، سوزاندن یا نقاشی استفاده می‌کنند. بدنه عصای احلات معمولا با استفاده از هنرهای ارزشمندی نظیر ابر و باد، تذهیب و ترسیم نقوش مینیاتوری توسط استادکاران تزئین می‌شود. دسته این عصاهای سنتی نیز با مجسمه‌های حیوانات و یا فلزات گرانبهایی مانند طلا و نقره تزئین می‌شود.
