Түрк илимпоздорунун ийгилиги

Түрк илимпоздору даталарды шифрлөө үчүн фотондорду колдонду.

Дүйнө жүзүндөгү изилдөөчүлөр 1980-жылдардан бери квантум криптографисы боюнча жаңы табылгаларын кошуп жатышты, бирок эң маанилүү бурулуш жер 2007-жылы жана 2013-жылы болду.

Фотондор нурду пайда кылуучу майда бөлүкчөлөр. Жөнөкөй көз менен көрүнбөгөн бөлүкчөлөр маалыматтарды шифрлөө үчүн колдонулат.

Поляризацияланбаган учурунда бул майда бөлүкчөлөр бир убакта тик, горизонталдык жана диагоналдык түрдө айлана алат. Фотондордун позициясын жана ылдамдыгын дароо билүү мүмкүн эмес, бул болсо коопсуз байланыш үчүн төңкөрүш мүнөзүндө болот.

Кантиппи? Жообу өтө оңой эмес бирок болушунча жеңилдетели: фотондор LED нурларды колдонуп бир учурда бирөө болуп жаратылат... Андан кийин фотон поляризация кылуучу фильтрден өткөрүлсө, фильтрдин түрүнө жараша нур бөлүкчөсү горизонталдык же диагоналдык түрдө айланат.

Бул фотон өткөрүлгөндө алуучу фотондун тик, горизонталдык же диагоналдык болооруна чечим чыгарыш үчүн колдонула турган фильтр фотонду кабылдай алсын.Фотондор чыныгы маалымат бериш үчүн эмес ачкыч бериш үчүн колдонулат. Фотонду кабылдаш үчүн жаңылыш фильтр колдонгон ар ким  негизинен фотондун абалын өзгөртө турганы үчүн алынган маалымат эч кандай ишке жарабайт.