Белгилүү теолог Кемал Полаттын кыргыз таанууга кошкон салымы

Ардактуу окурмандар! «Кыргыз таануу» программасынын бүгүнкү чыгарылышында түрк теологу Кемал Полаттын кыргыз таанууга кошкон салымы тууралуу кеп салабыз.

Профессор доктор Кемал Полат 1973-жылы Түркиянын Эрзурум облусунда жарык дүйнөгө келген. Полат 1994-жылы Анкара университетинин Теология факультетин ийгиликтүү аяктаган. Ал 1997-жылдан тартып Ататүрк университетинде эмгектене баштаган. Кемал Полат 2003-жылы “Кыргыздарда баланын төрөлүшү, үйлөнүү жана өлүм феномендери” аттуу доктордук диссертациясын  аты аталган университетте ийгиликтүү коргогон. Ал Агры Ибрагим Чечен, Амасия университеттеринде ректордун орун басары кызматтарын аркалаган. Полат 2021-жылдан бери Кыргызстан-Түркия “Манас” университетинин Теология факультетинин деканы болуп иштеп жатат.

Кемал Полаттын кыргыздарга жана Кыргызстанга тиешелүү көптөгөн изилдөөлөрү жарыяланган. Ал доктордук диссертациясын жазаардан мурда эки жылдай Кыргызстанда жашап, иштеп, материал чогултуп кеткен. Анын доктордук диссертациясы “Бешиктен мазарга чейин кыргыздардын үрп-адаттары жана ишенимдери” деген аталышта Түркиянын Диянет фонду тарабынан жарыяланган. Аты аталган эмгек 2019-жылы “Берикан” басма үйү тарабынан кайрадан басылган.

Кемал Полат азырга чейин кыргыздардын маданияты, ишенимдери, фольклору жана башка темаларда кыргыз, англис жана түрк тилдеринде ондогон макалаларды, докладдарды жарыялаганга жетишкен.

Полат акыркы жылдары Анадолудагы ишенимдердин, үрп-адаттардын Борбор Азиядагы тамырын атайын долбоор кылып изилдеп жүрөт.

Кемал Полат Түркияда ар кыл платформаларда кыргыздарды жана Кыргызстанды таанытып келе жатат. Жогоруда баса белгиленгендей, Профессор Полаттын доктордук диссертациясы кыргыздар боюнча болгон. Анын шакирттеринин диссертацияларына көз жүгүрткөнүбүздө азырынча анын жетекчилиги алдында кыргыздар боюнча диссертация жактала электигин байкайбыз. Бирок Полаттын жетекчилиги астында умайдын, жылкынын, карышкырдын түрк маданиятындагы орду тууралуу диссертациялар даярдалган.

Программаны даярдагандар; Абдрасул Исаков жана Гүлдана Мурзакулова

Колдонулган адабияттар:

Ozkan, Ali Rafet, Polat, Kemal, “Socio-Cultural Life of Gypsies in Southern Kyrgyzstan”, The Social Science Journal, 42, Kansas 2005, s. 469-478.

Polat, Kemal, “Kırgız Kültürü ve Dini Hayatında Yer-su İnancının İzleri”, Uluslararası Türklük Bilgisi Sempozyumu, 25-27 Nisan, Erzurum 2007, s. 847-848.

Polat, Kemal, “Kırgız Türklerinde Evlilik, Aile ve Akrabalık İlişkileri”, Uluslararası Kastamonu Türk Dünyası Kültür Başkenti Dünya Medeniyeti İçinde Türklerde ve Başka Topluluklarda Aile ve Akrabalık İlişkileri Sempozyumu, 22-23 Kasım 2019, s. 188-209.

Polat, Kemal, “Kırgız Türklerinde Hediyeleşme İle İlgili İnanış ve Uygulamalar”, Türk Kültüründe Hediye Sempozyumu, 16-17 Kasım 2005, İstanbul.

Polat, Kemal, “Kırgız Türklerinin Günlük Hayatında Gelenekler ve Halk İnanışları”, Türkler, Ankara 2002, s. 551-560.

Polat, Kemal, “Kırgızistan ve Kırgız Türkleri”, YouTube.com, https://www.youtube.com/watch?v=JQAeq6b7FtQ, (Erişim Tarihi: 20.04.2023).

Polat, Kemal, “Kırgızistan’da Dini Günler ve Bayramlar”, Dini Araştırmalar, 5(14), Ankara 2002, s. 169-182.

Polat, Kemal, “Kırgızistan’da Nevruz Kutlamaları”, Türk Dünyasında Nevruz Kutlamaları Paneli, Atatürk Üniversitesi Kültür Merkezi, 21 Mart Erzurum 2003.

Polat, Kemal, “Kırgızlarda Doğum Sonrası Gelenek ve İnançlar”, Orta Asya’da Gelenek ve İnançlar, Atatürk Üniversitesi Kültür Merkezi, 16 Nisan Erzurum 2004.

Polat, Kemal, “Kırgızlarda Ramazan ve Bayram Etkinlikleri”, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 2015, s. 25-48.

Polat, Kemal, “Misyonerlerin Kırgızistan’da Dağıttığı Bazı Kitapların Şekil ve Muhteva Açısından Değerlendirmesi”, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 33, Erzurum 2007, s. 293-312.

Polat, Kemal, “Orta Asya’da Dağ Kültü ve Kırgızistan-Oş Süleyman Dağı”, I. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Sempozyumu. 7-11 Eylül 2005, Ağrı. İstanbul 2007, s. 579-588.

Polat, Kemal, “Sovyet Öncesi ve Günümüzde Kırgızistan’da Dini Durum”, Yeni Türkiye, C. 2, S. 96, 2017, s. 409-423.

Polat, Kemal, “Türk Kültüründe Pir/Sahip İnanışı ve Kırgız Kültüründeki Yansımaları”, 20. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi, 18-22 Ekim 2022, c. 1, Bişkek 2022, s. 41-51.

Polat, Kemal, “Türkiye Kırgızistan İlişkilerinde Ortak Kültürel Değerin Rolü”, Uluslararası Dünden Bugüne Türkiye-Kırgızistan İlişkileri Sempozyumu Bildiri Kitabı, 22-24 Mayıs, Kastamonu 2015, s. 142-153.

Polat, Kemal, Beşikten Mezara Kırgız Türkleri, Berikan, Ankara 2019.

Polat, Kemal, Beşikten Mezara Kırgız Türkleri’nde Gelenek ve İnanışlar, Diyanet Vakfı Yay., Ankara 2007.

Polat, Kemal, Esen, Salihe, “Kırgız Türklerinin Hayatında Gelenek ve İnanışların Rolü”, Universal Journal of Theology, 1(1), 2016, s. 20-30.

Polat, Kemal, Murzaraimov, Bakıt, “Kırgız Tarihinde Aşıklık Geleneği ve Kırgız Akınları İle Aşık Reyhani’nin Bazı Şiirlerinin Karşılaştırılması”, Uluslararası Aşık Reyhani Sempozyumu, 10-11 Aralık 2021, Bursa 2021, s. 135-165.

Polat, Kemal, Murzaraimov, Bakıt, “Kırgızistan’daki Dini Durum ve Bazı İslami Akımlar: Selefiler, Tebliğciler ve Yakin İnkar Cemaati”, Dinler Tarihi Yazıları. Prof. Dr. Ömer Faruk Harman’a Armağan, Ankara 2022, s. 127-134.

Полат Кемал. Кыргыз элинде бала төрөлөрдө жасалуучу ырым жырымдар// Материалы 2-научно-практической конференции Проблемы образования и науки. 10-летию Кыргызской Республики и 5-летию образование Нарынского университета. Нарын 2001. 53-57-б.

Полат Кемал. Кыргызстанда жана Түркияда ат коюуда байланышкан үрп-адаттар жана ишенимдер// Посвящается 50-летию ОшГУ и 60-летию академика Б.М. Мурзубраимова. Ош 2001. С. 96-101.

Полат Кемал. Християндык жана исламда кутулуу түшүнүгү// Теология факультетинин илимий журналы. 2. Ош 2001. 62-69-б.