د ورځنۍ اجنډا تحلیل

په پراګ کې د اروپا د سیاسي ټولنې په  لومړنۍ سرمشریزه دا نښې وړاندې کوي چې اروپا څه ډول غواړي خپل راتلونکي ته شکل ورکړي. لومړۍ مسله چې مخې ته راځي، البته، په اوکراین کې د روسیې لخوا پیل شوې جګړه ده. پداسې حال کې چې د اروپا د سیاسي ټولنې پروژه د روسیې یا کوم بل هیواد یا کوم ځانګړي ګواښ په اړه قوي دریځ نه دی ښودلی، دا د وخت له پلوه خورا مهم دی ځکه چې دا په ډاګه کوي چې اروپا به څنګه په اوکراین کې د روسیې د مداخلې له امله د څو اړخیزو بحرانونو سره معامله وکړي. ځکه چې د اوکراين جګړې اروپا په ډېرو برخو کې له پراخو ننګونو سره مخ کړې ده.

له دې څخه لومړی د انرژۍ بحران دی. اروپا په عمومي ډول د انرژۍ لپاره پر روسیې تکیه کوي. د اروپا کلنی طبیعي ګاز مصرف نږدې ۵۰۰ میلیارد متر مکعب ته  نږدې دی ، چې نیمایي یې له روسیې څخه چمتو کیږي. په هرصورت، د جګړې له امله د اروپا او روسیې ترمنځ روانې شخړې، د نورډ سټریم ۱ پایپ لاین د ظرفیت راټیټدو  ، د نورډ سټریم ۲پروژه د امریکا  د اعتراضونو  له امله نه فعالیدل او او د اروپا لخوا پر روسيې د لګیدولو سختو اقتصادي بندیزونو لخوا د روسیې لخوا د ګازو د جریان پرې کولو  په اروپا کې د ګازو د بیو د لوړېدو لامل شول. که څه هم دې وضعیت اروپا د ګازو بدیل سرچینو ته لاره هواره کړې، اروپا به په ۲۰۲۳ کال کې د انرژۍ له جدي بحران سره مخ شي. هغه لویې ستونزې چې د ګازو رسولو او د ګازو ذخیره کولو او د لګښتونو لوړیدو په شرایطو کې رامینځته شوي اروپا د انرژۍ په شرایطو کې له ژور اقتصادي او سیاسي بحران سره مخ شوه. له همدې امله اروپا باید د انرژۍ بحران ته د حل لاره ومومي.

له بلې خوا، د اوکراین جګړې د اروپا امنیتي جوړښت ته نوې ننګونه وړاندې کړې ده. د اروپا له خوا پر اوکراین د روسیې د یرغل هڅه د سړې جګړې وروسته د وضعیت د ګډوډولو یوه هڅه ګڼل کېږي. که څه هم د ناټو په پالیسۍ کې بدلون د روسیې پر وړاندې د اروپا د امنیت د ټینګښت لپاره د یو اقدام په توګه پلی شو، خو د جګړې له امله رامنځ ته شویو بې باوریو او خطرونو د اروپا د امنیت په اړه اندېښنې لا پسې ژورې کړې دي. په ځانګړې توګه، دا حقیقت چې انګلستان د اروپایی ټولنې  څخه د وتلو سره د ځان لپاره یو نوی سمت ټاکلی دی. د اروپا د امنیت جوړښت بیا ډیزاین کولو ته اړتیا لري. د دې دلیل لپاره، د اروپا سیاسي ټولنه د اروپا یوځای ساتلو لپاره د یو ګام په توګه لیدل کیږي. په هرصورت، دا ډیره ستونزمنه ده چې ووایو چې اروپا سیاسي ټولنه  د اروپا د امنیت جوړښت لپاره یو نوی جوړښت معرفي کړی. د حقیقت په توګه، د اروپا سیاسي ټولنه د اروپايي ټولنې  لپاره د بدیل په توګه نه لیدل کیږي. هغه څه چې ترسره شوي یوازې د دې انځور پیاوړي کولو لپاره دي چې موږ د بحران په دوره کې سره متحد او  یوځای یو.

داسې کسان هم شته چې د ماکرون د نوې لویې پروژې په توګه په اروپا سیاسي ټولنې  نیوکه کوي. دا انتقادونه په ځینو ټکو کې توجیه ښکاري. په هرصورت، اوسنۍ اړتیاوې دا اړینه کوي چې د اروپایي اتحادیې له پولو هاخوا یوه ستراتیژي جوړه کړي. په ځانګړې توګه، د غیر اروپايي لوبغاړو ګډون، چې په اوسني کانکور کې ډیر اوریدل کیږي، لکه تورکیه  ته خورا مهم دی. دا ګډون کولی شي اروپایی اتحادیه د روسیې لخوا رامینځته شوي ننګونو سره مخ شي.

د اروپا سیاسي ټولنه فرصت لري چې په راتلونکي وخت کې د ستراتیژیک نظرونو تبادلې او د پالیسۍ جوړولو مسلو لپاره د لویدیځ په کچه یو پلیټ فارم وي. په هرصورت، دا د دې پلیټ فارم لپاره خورا ستونزمن ښکاري چې په لنډه موده کې د اروپا اصلي ستونزو ته د حل لاره پیدا کړي.