йәр шари характерлик виҗдан һәрикити исраилийәни җавабкарлиққа тартти

«күнтәртип вә анализ» намлиқ пирограммимизниң бүгүнки бөлүмидә сийасәт, иқтисад вә җәмийәт тәтқиқатлири фонди җәмийити «SETA» ниң ташқи сийасәт тәтқиқатчиси җан аҗун тәрипидин тәййарланған «йәр шари характерлик виҗдан һәрикити исраилийәни җавабкарлиққа тартти» темилиқ анализни диққитиңларға сунимиз.

***** ** **** *** *** ****

7 – өктәбир (2023) дин буйан аридин қанчилиған һәптиләр өтти, әмма исраилийә ғәззәгә вәһшийләрчә һуҗум қилишни давамлаштурмақта. 350 кивадрат километирлиқ муһасирә астидики районда 2 йерим милйондин артуқ адәм қапселип қалған әһвалда турмақта. һава вә қуруқлуқтин қилиниватқан һуҗумларда һазирғичә 13 миңдин артуқ пәләстинлик өлтүрүлди. буларниң асаслиқ көп қисми айаллар вә кичик балилар. гәрчә дунйаниң көзи алдида ирқий қирғинчилиқ йүз бериватқан болсиму, ғәрб әллириниң һөкүмәтлири исраилийәни қоллашни давамлаштурмақта. лекин, йәр шари характерлик виҗдан һәрикитиниң күчийиши, исраилийә вә у садир қилған җинайәтләргә қарши адәттики кишиләрниңму нәқәдәр ғәзәпләнгәнликини намайан қилмақта.

дәрвәқә исраилийәниң ғәззәгә қаратқан һуҗуми үзүлмәй давамлашмақта. қанчилиған йиллардин бери муһасирә астида туруватқан ғәззә шәһири 7-өктәбирдин кейин үзлүксиз һава һуҗумиға дучар болди.  исраилийә қисимлири қуруқлуқтинму илгириләп ғәззәни шимал вә җәнубтин ибарәт иккигә айриди. шималда қуруқлуқ һуҗумини күчәйткән исраилийә, у йәрдики қаршилиқ гуруппилирини йоқитишни нишан қилмақта. лекин, һазирға қәдәр бирәр һәрбий һәрикәтти мувәппәқийәт қазанғанлиқини тилға елиш мумкин әмәс. һамасқа қарашлиқ әл қассам биригадилири вә башқа кичик қаршилиқ көрситиш гуруппилири исраилийә қисимлириға қарши зор симметрик күч сүпитидә еғир һәрбий қаршилиқ көрситиватқан болса, исраилийә нурғун танка вә бронивек аптомобиллиридин айрилип қалди. нурғун исраилийә әскәрлириму тоқунушта өлди. униң үстигә гәрчә нисбити азайған болсиму, әлқассам биригадилириниң исраилийәгә қаратқан башқурулидиған бомба һуҗумлириму давамлашмақта.

исраилийәниң һәрикәт пилани вә истратегийә җәһәттики мүҗимәллики давамлашмақта. шималда халиғиниға еришкәндин кейин, җәнубқа қарап илгириләйдиғанлиқиниң аламәтлириму көрүлмәктә. әмма буни әмәлгә ашуралайдиған йаки ашуралмайдиғанлиқи талаш- тартишлиқ мәсилә.

дәл мушундақ бир пәйттә, хәлқара җамаәтчилик һөкүмәтләрдин мустәқил һалда йәр шари характерлик виҗдан һәрикити башлиди. ғәрбтин шәрққә, шималдин җәнубқичә болған пүткүл дунйада адәттики хәлқ аммиси кочиларда исраилийәгә болған ғәзәплирини ипадиләшкә башлиди. исраилийәниң дунйаниң көзи алдида очуқ-ашкара ирқий қирғинчилиқ қилишни давамлаштурушини һеч киши ичигә сиңдүрәлмиди.  бу әһвал һаман бир күни ғәрбтики һөкүмәтләргиму еғир тәсир көрситип, уларниң сийаситидә ипадисини тепиши турғанла гәп.

исраилийә ғәззәдә өзиниң қариши бойичә һәрбий җәһәттә ғәлибә қилалиши йаки қилалмаслиқиму мумкин, әмма буниңдин қәтийнәзәр оттура вә узун мәзгилдә әң чоң мәғлубийәткә учриғучиға айлинидиғанлиқи ениқ.  йәршариниң виҗданини зедиләйдиған бу қилмиш вә ирқий қирғинчилиқ қилмиши аллибурун инсанйәтниң виҗданида сотқа тартиливатқан вәзийәт пәйда қилди.