кивиниң шипалиқ роли

(доктор мәһмәт учар)

оксидлинишқа қарши турғучи кивиниң тәркибидә витамин C, дийәт таласи вә муһим озуқлуқ қиммити бар. буниңдин башқа йәнә, униң тәркибидә калтсий, төмүр, магний, фосфор вә калий бар.

• зиққа бимарлириға йардәмчи болиду

кивиниң тәркибидә витамин C вә оксидлинишқа қарши турғучи маддилар интайин мол болуп, зиққа бимарлиридики нәпәс қийинлишиш вә нәпәс тарлиқи қатарлиқ кесәллик аламәтлирини азайтишқа йардәм бериду. кивиниң зиққа кесилигә болған актип тәсирини балиларда көпрәк көргили болиду.

• ашқазан сағламлиқини қоғдайду.

киви қайта қозғилиш, йара вә ашқазан йаллуғиниң шәкиллинишиниң алдини алиду. хусусийити сәвәбидин кивиниң тәркибидә ишқарлиқ алаһидилики болғачқа, ашқазанниң сағламлиқини қоғдашқа йардәм бериду.

• кәйпийат қалаймиқанчилиқида ишлитилиду

кивиниң тәркибидә хушаллиқ һормуни болған серотонин бар. шу вәҗидин, киви хушаллиқ һормуниниң аҗрилип чиқишини кәлтүрүп чиқириш арқилиқ чүшкүнлүктин мудапиәлиниш ролини ойнайду.

• иммунитет күчини ашуриду

витамин C ниң әң муһим тәсирлиридин бири болған иммунитет күчини ашуриду.

• кивиниң қан тазилаш алаһидилики бар.

• һәзим қилишни қоллайду

киви ерийдиған вә еримәйдиған талалириниң сайисида һәзим қилишни қоллайду. ерийдиған талалири үчәйниң сағлам хизмәт қилиши үчүн керәклик пайдилиқ бактерийә һасил қилишқа йардәм бериду. еримәйдиған талалири болса суни тутиду вә һәзим қилиш җәрйанида кеңийип, чоң тәрәт қилишни қолайлаштуриду. шундақла, һәзим қилишни тезлитиду вә үчәйниң һәрикәтлириниң тәңпуңлуқиға капаләтлик қилиду. бу мевини даим тала билән бирликтә истемал қилғанда қәвзийәтниң алдини алғили болиду.

• йүрәккә пайдилиқ

оксидлинишқа қарши турғучи маддилар, калий вә талалар йүрәк сағламлиқида муһим рол ойнайду. калий қан томурларни бошитип, қан бесимни турақлаштурушқа йардәм бериду. төвән калорийәлик мевә болған кивиниң йахши холестеринни ашуруш роли бар.

униң қанни шалаңлитиш роли йүрәк қан томур сағламлиқи үчүн интайин муһим.

• кивиниң ракқа қарши туруш роли бар

киви талалиқ алаһидилики сайисида үчәй ракиниң алдини алиду.

• оруқлашқа йардәм бериду

кивиниң һәр 100 гираминиң тәркибидә 61 калорийә бар болуп, болупму талалири сәвәбидин «муһим узуқлуқлар тизимлики» мизгә киргүзүшимиз тәвсийә қилиниду. кивиниң оруқлашқа пайдиси бар болуп, талалиқ алаһидилики сайисида узун муддәт тоқ тутиду. буниңдин башқа йәнә, тала қандики қәнтни тәңпуңлаштурушқа йардәм бериду.

• терини йашартиду

кивиниң терә сағламлиқиға болған пайдиси наһайити көп болуп, теридики коллаген тоқулмилирини көпәйтиш арқилиқ терини чиңитип, қериш аламәтлирини йоқитиду. у териниң нәмлик тәңпуңлуқини сақлашқиму пайдилиқтур.

киви теридики қериш аламәтлирини азайтишқа йардәм бериду.

• чач сағламлиқини ашуриду

кивиниң тәркибидә витамин C вә E бар  болуп,чач чүшүшниң алдини алиду. тәркибидики магний, калий вә синик қан айлинишни тезлитип, чачниң өсүшигә йардәм бериду.

• көзгә пайдилиқ

кивиниң тәркибидики шипалиқ маддилар көз кесәлликлириниң алдини елиш вә көрүш қуввитини йахшилашқа йардәм бериду.

• һамилидарлиқ мәзгилидә озуқлуқлиништа ойнайдиған роли интайин муһим

киви  тәркибидики фолик кислатаси сайисида һамилидарларға болған пайдилири интайин көптур.

• сөңәк сағламлиқини қоғдайду

киви тәркибидики витамин K сайисида сөңәк сағламлиқини қоллайду. витамин K дин сирт йәнә,  тәркибидики калтсий вә фосфор сөңәк сағламлиқини ашуриду. йашниң чоңийишиға әгишип көрүлидиған сөңәк шалаңлишишниң алдини елиш үчүн, кивини «муһим озуқлуқлуқлар тизимлики» гә  киргүзүш керәк.

• йаллуғқа қарши күрәшчидур

киви йаллуғни давалашта үнүми наһайити йуқири болуп, боғум ағриқлири билән мунасивәтлик йаллуғни азайтиду.

• су йардими билән тәминләйду

% 90 кә йеқин судин тәркиб тапқан бу мевә бәдән температурисини сақлаш, терини бузулуштин қоғдаш вә озуқлуқни һәзим қилишта ойнайдиған роли интайин муһим.

күнигә оттура һесаб билән 2 данә истемал қилғанда, кивиниң сағламлиқни ашурушта ойнайдиған ролидин үнүмлүк пайдилинишқа болиду.

• кивини истемал қилишта қайси нуқтиларға диққәт қилиш керәк?

1 - сәзгүрлүк кесили: кивигә қарши сәзгүрлүк бар кишиләрдә, қусуш, әсвә, тил , еғиз вә калпук қичишиш, нәпәс қийинлишиш, йүз ишшиш, баш қейиш вә ашқазан асти безидә ишшиқ көрүлиши мумкин.

2 - әгәр сиз калий қоллайдиған дориларни истемал қиливатқан болсиңиз, киви билән қобул қилидиған калий бәк көп болуши мумкин.

3 - витамин K ниң күчлүк мәнбәси болған киви истемал қилиш, қан тазилаш дорилириниң тәсирини йоқитиветидиғанлиқи үчүн, қан тазилаш дориси ишлитиватқан йүрәк бимарлириға, витамин K ниң күчлүк мәнбәси болған киви истемал қилиш  мас кәлмәслики мумкин.