йунескониң иҗадкар шәһәрләр торидики түркийә

түркийә авази радийоси: «шәкилсиз мәдәнийәт мирас байлиқлири», «дунйа әслимиси тизимлики», «дунйа мәдәнийәт мираслири тизимлики»… чоңқур йилтиз тартқан тарихи, мәдәнийәт байлиқи вә тәбиий гүзәллики билән түркийә нурғун саһәдә йунескониң тизимликидин орун алмақта. түркийәниң йунеско тизимликидики саһәлириниң бири «иҗадкар шәһәрләр тори».

йунескониң иҗадкар шәһәрләр тори 2004-йили дунйаниң һәрқайси дөләтлиридин 116 шәһәрниң қатнишиши билән қурулған болуп, мәқсити охшимиған районлардики кирим сәвийәси, иқтидари вә нопуси охшаш болмиған шәһәрләрни бир йәргә җәм қилип, иҗадий кәсипләр билән шуғуллинишиға пурсәт йаритип бериштин ибарәт.

иҗадкар шәһәрләр тори шәһәрләрниң иҗтимаий, иқтисадий вә мәдәнийәт тәрәққийатиға төһпә қошушни мәқсәт қилиду. бу торға әза болған шәһәрләр йәрлик иҗадийлиқи иҗадчанлиқи, тәшвиқати вә көрүнүшчанлиқини ашуруп, йунескониң мәдәнийәт көп хиллиқини қоллаш йолида илгириләйду.

иҗадкар шәһәрләр ториға қол һүнәрвәнчилик, хәлқ сәниәтлири, лайиһә, кино, гастрономийә, әдәбийат, музика вә көрүнүш сәнити қатарлиқ саһәләр бойичә әза болушқа болиду.

* * * * *

нөвәттә түркийәдики йәттә шәһәр йунескониң иҗадкар шәһәрләр ториға кирди. төвәндә мәзкур шәһәрләр вә улар лайақәтлик болған саһәләр һәққидики учурларни диққитиңларға сунимиз:

ғазиантәп؛ йунескониң иҗадкар шәһәрләр ториға түркийәдин тунҗи болуп қетилған шәһәр ғазиантәп болуп, у бу тизимликкә 2015 – йили гастрономийә саһәси билән киргән.

хатай؛ хатай таамлириниң өзгичә тәмлири 2017-йили дунйа миқйасида тизимға алдурулуп, йунеско иҗадкар шәһәрләр ториға киргүзүлди.

кутаһйа؛ кутаһйа 2017 - йили йунескониң иҗадкар шәһәрләр ториға һүнәр – сәнәт вә хәлқ сәнәтлири саһәси бойичә түркийәдин тунҗи болуп кириш салаһийитигә еришти.

истанбул؛ нәччә миң йиллиқ тарих, сәнәт, һүнәрвәнчилик, чоңқур йилтиз тартқан лайиһә ул әслиһәлиригә игә мәдәнийәт бөшүки истанбул, 2017- йили йунескониң иҗадкар шәһәрләр ториға лайиһәләш түри бойичә түркийәдин киргүзүлгән тунҗи шәһәр болди.

қиршәһир؛ қиршәһир 2019-йили йунескониң иҗадкар шәһәрләр тори тизимликигә түркийәдин нахша - музика саһәси бойичә кирзүлгән тунҗи шәһәр болди.

әнәнидин сүзүлгән тәмләр шәһири афйонқараһисар؛ афйонқараһисар 2019-йили йунескониң иҗадкар шәһәрләр ториға гастрономийә саһәси бойичә киргән түркийәдики үч шәһәрниң бири.

бурса؛ йунескониң иҗадкар шәһәрләр ториға ахирқи қетим киришкә мувәппәқ болғини каһиш вә йипәк шәһири бурсадур. ханлар райони, султан күллийәлири вә җумалиқизиқлири билән дунйа мәдәнийәт мираслири тизимликигә киргүзүлгән бу шәһәр, бу қетим һүнәр-сәнәт вә хәлқ сәнити бирикмилири билән иҗадкар шәһәрләр ториға киргүзүлди.