Törkiyäneñ qarşılıq köçe

Törkiyä körd watandaşları belän ber rättän böten watandaşların saqlaw öçen PKK belän köräşen däwam itteräçäk. Törkiyä “DEAŞ"qa qarşı tözelgän koalitsiyanıñ aktiv äğzase bulırpğa da däwam itäçäk.

13nçe martta Änkarada yasalğan terror höcüme soñğı aylarda bulğan bertörkem höcümneñ soñğısı. Törkiyä, ber yaqtan, “DEAŞ"qa, ikençe yaqtan da, “PKK"ğa qarşı köräşen arttırğan sayın, xalıqara terrorçılıqnıñ maqsatına äylände. Mondıy höcümnär tudırğan xaos häm terrorçılıqqa qaramastan Törkiyä terror säyäsätlärenä birelmäyäçäk. Törkiyäneñ qarşılıq köçe häm qatğilığı bu yanawnı tuqtatu häm yuqqa çığaru öçen möhim bulaçaq.

Yaqın waqıtta “DEAŞ" häm “PKK" oyıştırğan şuşı höcümnär biş yıl xökem sörüçe Süriyä watandaşlar suğışınıñ näticäläreder. “DEAŞ" Törkiyä-Süriyä çige buyında koalitsiya köçläre tarafınnan qıstırılğan sayın Törkiyä östendä basım urnaştıru öçen Törkiyä qasabalarına häm şähärlärenä höcüm itä. Xäzerge waqıtta DEAŞ Törkiyäne anıq räweştä üzenä doşman häm yaña maqsat itep iğlan itkän. Xätta oyışmanıñ internet çığanaqları Törkiyäne häm İlbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğannı İslam doşmanı itep tanıta.

“PKK" da oxşaş taktika alıp bara. Diyarbakır, Hakkari, Şırnak häm Mardin kebek könyaq-könçığış vilayätlärendä poçmaqqa qısılıp qalğan sayın höcümnären Änkara häm başqa zur şähärlärdä oyıştıra. İsäpläwläre - bu höcümnärneñ xalıq arasında şundıy zur qurqu häm reaktsiyağa säbäp bulaçaq häm xökümät “PKK"ğa qarşı alıp barğan antiterror operatsiyaların beterergä mäcbür bulaçaq. Läkin Törkiyä ni" DEAŞ"tan, ni dä “PKK"dan yasalğan yanawlarğa başın iymäyäçäk.

Könbatış dönyası “DEAŞ" häm “PKK"nıñ Süriyädäge bäyläneşle öleşe “PYD"neñ qorallı törkeme bulğan “YPG"ne ber-berlärenä qarşı suğışa kebek kürsätsä dä, nigezdä barısı da Törkiyägä qarşı bergä xäräkät itä. İke terror oyışması da Törkiyäne qurqıtu öçen oxşaş metodlar häm taktikalar qullana. İkese dä küp sanda keşene üterüneñ üz taläplären qabul itterü öçen säyäsi şartlarnı häm cämäğätçelek fikeren üzgärtäçägen isäpli.

Bez ğomere özelgännärneñ matämen totıp, yaralanuçılarıbız häm ğailäläre belän qızıqsınğan çaqta, böten bolarnı däwam itüçe Süriyä watandaşlar suğışı häm “PKK"nıñ monı üz mänfäğätläre öçen qullanuına işaräläwçe manzara aşa qarıy alırğa kiräk. Änkara bilgele ber waqıttan birle böten dönyanı barı tik üze öçen genä tügel, Yaqın Könçığış häm Awrupa öçen dä / Süriyä watandaşlar suğışınıñ cäyelü yoğıntısına qarata kisätä ide. Xalıqara cämäğätçelekneñ Süriyä xalqın saqlawda häm illärendä qoyılğan qannı tuqtatuda uñışsız buluı küz aldına alınğan oçraqta, “DEAŞ" terrorçılığınıñ yaqın waqıtta höcümnärenä duçar bulğan Belgiya, Frantsiya häm Tunisqa küçüe qotılğısız wazğiyätkä äylände.

Süriyägä bäyle qaçaqlar krizisı Awrupada zur problemağa äylängän wazğiyättä inde. Qaçaqlar ağımınıñ niçek häm qayçan tuqtap qalaçağı Törkiyä, Gretsiya, Bryussel häm Awrupanıñ qalğan öleşe öçen cawap birüe awır soraw bularaq kön tärtibendäge urının saqlıy. Premyer-ministr Äxmät Dawıtoğlunıñ Awrupa liderları belän alıp barğan söyläşülär Süriyädän Awrupanıñ böten töbäklärenä bulğan qaçaqlar xäräkäte idarä itä alu öçen zur şans. Fäqät problemanıñ nigeze Törkiyädä yäisä grek utrawlarında tügel, Süriyädä yata.

Änkaranıñ “PKK" belän bäyle borçıluları tağın ber qat döreslekkä turı kilde. Şaqtıy könbatış kommentatorı “PKK"nıñ üz mänfäğätläre öçen Süriyä watandaşlar suğışın niçek manipulyatsiyäläwen kürmämeşkä salına. Häm monı “DEAŞ" belän köräş iseme astında başqara. Fäqät çınbarlıq şul ki, “PKK" Törkiyädäge “çişeleş barışı"na ayaq çaldı häm Süriyädäge küpläp üterüdän östenlek tä'min itü êzlänüenä totındı. “PKK" liderlarınıñ uzğan yıl buyı äytkäne kebek, Süriyä suğışı däwam itkän çaqta “PKK" qoralların taşlamayaçaq. Ni öçen? Çönki Süriyädäge watandaşlar suğışın Törkiyä däwlätenä qarşı qorallı köräş öçen qotqaruçı säbäp bularaq qullanalar. “PKK" häm anıñ Süriyädäge törkeme “DEAŞ" belän köräş sıltawı astında terror êşçänlegen alıp baru ölkäsendä köçäygän, xätta qıyulanğan itep xis itä. Törkiyä êşçänlek alıp baruçı “PKK" terrorçılarınıñ Süriyädä “PYD" kontrolendäge töbäklärdän qoral yärdämen aluı berkem öçen dä ser tügel.

Qayberäwlär Törkiyäneñ Süriyädäge watandaşlar suğışı häm “DEAŞ"qa qarşı köräş qısasında “PKK" problemasın kön tärtibenä kiterüen tänqitli. Xätta Törkiyäneñ iğtibarnı “DEAŞ"qa qarşı köräştän “PKKğa yünältüdä ğayepli. 17 nçe fevral, 13 nçe marttağı häm başqa höcümnär Törkiyädä PKK qurqınıçınıñ nindi däräcädä buluın bik açıq kürsätä. “PKK" problemasın kön tärtibeña kiterü - “DEAŞ"qa qarşı köräş mäs'äläsendä iğtibarnı çitkä yünältü digän süz tügel. Kiresençä Törkiyä “PKK"häm “DEAŞ"yanawına basım yasağanda çınnan da xaqlı , çönki ikese dä üz mänfäğätläre öçen Törkiyäne maqsatında tota. Qayberäwlärneñ bu ğadi çınbarlıqnı kürmäwe çınnan da oyat.

1980 – 1990 nçı yıllarda dönya külämendä “Äl Qaidä" kebek terror yanawı bulğanda Böyekbritaniya xökümäteneñ İrlandiya cömhüriyäte armiyäse terrorizmına yünälüenä beräw da qarşı kilmäde. Dönya başqa terror yanawlarına yünälgändä İspaniyanıñ Bask watanı häm irek (ETA) terrorına qarşı xaqlı köräşe öçen dä şunı uq äytergä mömkin. “PKK"häm “DEAŞ"mäs'äläsendä Törkiyäneñ torışı da bu misallardan üzgä tügel. “PKK"nıñ könbatışlı maqsatlarğa tügel dä, barı tik Törkiyäga höcüm itüe ul tağın da ähämiyätsez iminlek yanawı yäisä kürmämeşkä sabışıp bula torğan terror oyışması digän süz tügel.

Törkiyä körd watandaşlarnı da kertep üz watandaşların saqlaw öçen “PKK"ğa qarşı köräşen häm “DEAŞ"qa qarşı qorılğan koalitsiyäneñ aktiv äğzası bulunı däwam itteräçäk.Fäqät “DEAŞ"qa yünälü “PKK"terrorına qarşı iğtibarsız qalu öçen sıltaw bula almıy. Änkara berlektäşlären terrornıñ barlıq törlärenä qarşı urtaq totış kürsätügä çaqıruda tulısınça xaqlı.