آزادسازی گروگانان و زندانیان میان ایران و آمریکا

پنجشنبه هفته گذشته مقامات ایران و آمریکا از توافق دو کشور در مورد تبادل 5 زندانی ایرانی-آمریکایی در ازای آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران به ارزش 6 میلیارد دلار در کره جنوبی خبر دادند.

کاخ سفید هم در این زمینه اعلام کرد که سیامک نمازی، مراد تهباز، عماد شرقی و دو تن دیگر که اسامی‌شان ذکر نشد در این چارچوب به بازداشت خانگی منتقل شدند.

دولت آمریکا اعلام کرد که محدودیت‌هایی در زمینه استفاده ایران از این دارایی‌ها وضع شده و تهران نیز تایید کرد که از این دارایی‌ها صرفا برای کالاهای «غیرتحریمی» استفاده خواهد شد.

البته برخی از قانون گذاران جمهوریخواه آمریکایی این اقدام دولت بایدن را مورد انتقاد قرار دادند.

این درحالی است که آمریکا و ایران دارای سابقه پیشین در این زمینه هستند. آمریکا قبلا هم امتیازاتی در زمینه آزادسازی گروگانان و زندانیان برای ایران داده است.

- بحران گروگانگیری کارمندان سفارت آمریکا «1979-1981»

به دنبال گروگان‌گیری 52 کارمند آمریکایی سفارت این کشور در تهران در نوامبر (آبان) 1979 توسط گروهی از دانشجویان ایرانی در حمله به این نهاد به مدت 444 روز نخستین بن بست سیاسی بین دو کشور را ایجاد کرد.

به دنبال این واقعه ایران و آمریکا به میانجی گیری کشور الجزایر در 19 ژانویه 1981 عهدنامه الجزایر را به امضا رساندند. پس از آن نیز آمریکا تحریم‌های تجاری علیه ایران را لغو و بر عدم انسداد کلیه دارایی های ایران در حوزه قضایی توافق کرد. گروگانان درست پس از امضای پیمان و دقایقی پس از مراسم تحلیف رونالد ریگان به عنوان چهلمین رئیس جمهور آمریکا آزاد شدند.

- ایران کنترا 1985

ارتش آمریکا در بین سال‌های 1981 تا 1989 در ازای گروگان‌های آمریکایی در دست حزب‌الله لبنان به ایران سلاح می‌فروخت و دولت ریگان نیز پول حاصل از آن را به کنتراهای ضد حکومتی نیکاراگوئه ارسال می‌کرد.

اما ریگان بعدا اعلام کرد که در این زمینه اطلاعی نداشته است.

- جریان پرداخت 400 میلیون دلار به ایران برای آزادسازی زندانیان آمریکایی

ایالات متحده آمریکا در دوره دولت باراک اوباما، رئیس جمهور وقت این کشور 400 میلیون دلار در ماه ژانویه 2016 برای آزادی چهار زندانی آمریکایی در ایران از جمله جیسون رضاییان روزنامه نگار واشنگتن پست به طور مخفیانه به این کشور پرداخت کرده بود.

- آزادی دانشجوی آمریکایی در ایران در سال 2019

ایران و آمریکا در دسامبر 2019 در مورد تبادل زندانیان توافق کردند. در این زمینه ژیو وانگ دانشجوی آمریکایی در زندان ایران و مسعود سلیمانی پژوهشگر ایرانی بازادشت شده در آمریکا مبادله شدند.