طبق پیشبینیها دریاچه ارومیه تا آخر تابستان کاملا خشک میشود
برای جلوگیری از این فاجعه اکولوژیکی آبهای موجود پشت سدها باید فورا رها شوند و حقابه دریاچه از تمام رودخانهها تامین گردد.
ماشالله رزمی، پژوهشگر مسائل اتنیکی و زیست محیطی در ایران، در مصاحبه با آناتولی با اشاره به وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه اعلام کرد که طبق پیشبینیها این دریاچه آخرین نفسهای خود را میکشد و تا آخر تابستان امسال کاملا خشک خواهد شد.
وی با بیان اینکه دریاچه ارومیه در حالت طبیعی خود 33 میلیارد متر مکعب آب داشته و دومین دریاچه آب شور دنیا محسوب میشد، افزود: اما این دریاچه اکنون در حال خشکیدن کامل بوده و آب موجود در آن به حدود یک میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.
به گفته وی براساس آخرین تحقیقی که دانشگاه صنعتی شریف ناظر بر احیای دریاچه ارومیه منتشر کرده، دریاچه ارومیه در پائینترین سطح خود در 60 سال گذشته بوده و اگر اقدام فوری انجام نگیرد پیش بینی میشود تا آخر تابستان امسال کاملا خشک شود.
رزمی علت اصلی خشکیدن دریاچه ارومیه را ساخت چهل سد بزرگ دانسته و تصریح کرد: این سدها از 20 سال قبل بر روی 22 رودخانه منتهی به دریاچه زده شده و از ورود آب به آن جلوگیری گردید. همچنین مساحت کشت در حوزه آبریز دریاچه را به بهانه خود کفائی غذائی دوبرابر کردند و هزاران چاه عمیق در اطراف دریاچه حفر نمودند.
این پژوهشگر مسائل زیست محیطی با بیان اینکه طی سالهای گذشته با اعتراضات مردم ادامه ساخت بعضی از سدها متوقف شده بود، افزود: اما اکنون که دریاچه در حال خشکیدن کامل است، وزیر نیرو اجازه ساختن سدهای جدید برروی رودخانههای «نازلی چای» و « باراندوز چای» را صادر کرده است.
وی با بیان اینکه مسئولان ایران در سال 2016 تحت فشار افکار عمومی «ستاد احیای دریاچه ارومیه» را زیر نظر دانشگاه صنعتی شریف تشکیل دادند، اظهار داشت: قرار بود طی ده سال این دریاچه به سطح اکولوژیک خود برسد و احیا گردد اما ستاد احیا بجای اقدام عملی صدها کنفرانس و کمیته تشکیل داد و بعد از 7 سال از تشکیل ستاد، اکنون دریاچه آخرین نفسهای خود را میکشد. در واقع علیرغم تبلیغات هیچ احیائی صورت نگرفته و آب از رودخانه زاب کوچک نیز به دریاچه نرسیده است. بودجههای کلان اختصاص یافته برای احیای دریاچه نیز از بین رفته است.
رزمی با تاکید بر اینکه با خشک شدن کامل دریاچه ارومیه زندگی 15 میلیون نفر در اطراف دریاچه در معرض خطر جدی قرار میگیرد، افزود: وزش بادها وطوفانهای نمک امکان حیات را در تمام منطقه به شعاع 500 کیلومتر نابود خواهد کرد و به گفته مسئول سابق سازمان حفاظت از محیط زیست کشور، شهر 3 میلیون نفری تبریز در سالهای آینده غیرقابل سکونت خواهد شد.
این محقق زیست محیطی در خصوص وضعیت فعلی نمکهای پخش شده از دریاچه اظهار داشت: تحقیق زیادی در این باره صورت نگرفته اما نمکها اکنون به صورت کریستال به مناطق اطراف پخش شده و به مرور زمان پودر خواهد شد. پس از آن طوفانها و گردبادها به راحتی آن نمکها را تا تهران و کرج نیز پخش خواهد کرد و همانطور که گفتم با تداوم روند کنونی امکان حیات تا پایتخت ایران بسیار سخت خواهد بود. هم اکنون چهل روستا در اطراف دریاچه ارومیه به دلیل همین موضوع خالی از سکنه شده و یا امکان کشاورزی وجود ندارد. این روند کم کم به شعاع بیشتری خواهد رسید و به ويژه با پودر شدن نمکهای کریستال که احتمالا بین پنج تا ده سال طول میکشد، وضعیت بسیار خطرناکی برای محیط زیست و ساکنان مناطق درگیر ایجاد خواهد کرد.
وی درباره راهکارهای فوری در خصوص احیای دریاچه ارومیه نیز گفت: برای جلوگیری از این فاجعه اکولوژیکی منطقهای هرچه زودتر باید مسئولان ایرانی، نهادهای بینالمللی از جمله بخش محیط زیست سازمان ملل متحد اقدام جدی و فوری بکنند. آبهای موجود پشت سدها باید فورا رها شوند و حقابه دریاچه از تمام رودخانهها تامین گردد. همچنین از ساختن سدهای جدید و ادامه ساخت سدهای نازلی چای و باراندوز چای، جلوگیری شود.