آغاز پیگری مرگ مهاجران افغان در ایران

محمد اشرف غنی، رئيس جمهور افغانستان امروز دوشنبه در آغاز نشست هیئت دولت در کابل به محمدحنیف اتمر، سرپرست وزارت امور خارجه دستور داد تا حادثه جان باختن مهاجران افغانستان در نتیجه آتش‌گرفتن خودرو حامل آن‌ها در شهر یزد ایران را به‌ گونه جدی از طریق مراجع دیپلماتیک دو کشور، پی‌گیری کند.

وزارت خارجه افغانستان روز گذشته اعلام کرد که مقام‌های محلی شهر یزد به سفیر افغانستان در تهران وعده سپرده‌اند که عاملان این حادثه زیر پی‌گرد قانونی نهادهای عدلی و قضایی ایران قرار خواهند گرفت.

پس از حادثه "شکنجه و به رودخانه انداختن مهاجران افغان" در مرز ایران-افغانستان، تیراندازی پلیس ایران و آتش‌سوزی خودرو حامل مهاجران افغان در منطقه مهریز استان یزد که 3 تن از آن‌ها جان باخته و 8 تن دیگر زخمی شدند، با واکنش‌های گسترده و انتقادات زیادی در افغانستان و میان کاربران رسانه‌های اجتماعی رو برو شده است. سازمان‌های حقوق بشر نیز خواستار عدالت و مجازات عاملان این دو حادثه شده‌اند. همچنین انتقاد‌های شدید نمایندگان مجلس، احزاب سیاسی و رهبران شناخته شده افغانستان را در پی داشته است.

در یک ویدئوی دلخراشی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و مورد تائيد مقامات امنیتی ایران نیز قرار گرفته، ‌یک خودرو حامل مهاجران افغان در آتش می‌سوزد و نوجوان نجات یافته حادثه که بدنش سوخته است درخواست آب می‌کند. همچنین صدای فردی با لهجه یزدی شنیده می‌شود که می‌گوید "گشت پشت‌شان بود، زدش و رفت". دو جوان دیگر با لباس مردم محلی افغانستان و ظاهر دودزده در کنار جاده دیده می‌شوند. یکی از نجات یافته گان این سانحه مدعی است که خودرو مذکور براثر شلیک نظامیان ایران آتش گرفته است.

عبدالغفور لیوال، سفیر افغانستان در تهران روز جمعه گذشته برای بررسی کشته شدن شماری از مهاجران افغان به استان یزد رفته و پس از دیدار با مقامات محلی تایید کرد که خودروی حامل مهاجران پس از شلیک نیروی انتظامی آتش گرفته است. او گفت: «راننده خودرو قاچاقبران انسان که متاسفانه شهروندان افغانستان سوار آن بودند، به هشدار ایست پلیس توجهی نمی‌کند. پس از آن، نیروهای انتظامی به خودرو شلیک می‌کنند و لاستیک خودرو هدف قرار می‌گیرد، اما خودرو درحالی‌که چرخ آن آتش گرفته بود، چند کیلومتر به حرکت ادامه می‌دهد و در نتیجه آتش می‌گیرد».

حادثه یزد دومین حادثه طی حدود یک ماه اخیر است که منجر به مرگ مهاجران افغان و اختلاف بین تهران و کابل شده‌است. چند هفته پیش نیز در پی انتشار تصاویری در رسانه‌های اجتماعی مبنی بر ا‌ینکه نظامیان ایرانی چندین مهاجر افغان را در مرز مشترک در منطقه دهانه ذوالفقار هرات پس از "شکنجه به رودخانه هریرود انداخته‌اند"، منتشر شد. براساس بررسی‌های کمیته حقیقت یاب افغانستان، از میان 46 کارگر افغان که وارد خاک ایران شده بودند، جسد 12 تن از آ‌نها پیدا شده. جسد 17 تن دیگر تاکنون مفقود بوده و 17 کارگر نیز نجات یافته‌اند.

وزارت امور خارجه افغانستان اعلام کرد که کابل همه اسناد، مدارک، فیلم‌ها و عکس‌هایی درباره "شکنجه به رودخانه هریرود انداخته‌اند" مهاجران افغان توسط نیروهای مرزبانی ایران را که از نظر فنی، حرفه‌ای و قانونی بررسی شده‌اند، به مقامات در تهران ارائه کرده اما مقامات ایرانی این تحقیقات را رد کرده‌اند. این در حالی است که مقامات ذی‌ربط افغان تاکید کرده‌اند علی‌رغم انکار تهران بررسی‌ها برای عدم تکرار چنین حوادث در آینده با تمامی امکانات همچنان ادامه دارد.