«تومان» واحد پول ایران می شود

به گزارش ایرنا، در جلسه امروز هیات وزیران ایران که به ریاست حسن روحانی برگزار شد، بررسی پیشنهادهای کارگروه منتخب درخصوص «لایحه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» ‏ادامه یافت و مواد دیگری از این لایحه تصویب شد.‏
براساس موادی از این لایحه که به تصویب هیات وزیران رسید، واحد پول ایران، «تومان» و برابر با 10 ریال ‏تعیین شد.‏
همچنین به بانک مرکزی اجازه داده می‌شود که برای مدیریت ذخایر و دارایی‌ها، بدون اخذ مجوز، ثبت ‏سفارش، پرداخت حقوق ورودی و مالیات بر ارزش افزوده نسبت به ورود و صدور طلا اقدام کند.‏

«تومان» از وام‌واژه های زبان های گروه مغولی به معنای ده هزار است. در بخش‌بندی‌های لشکری به ده هزار سرباز، تومان گفته و فرمانده آن را امیرتومان می‌نامیدند. این واژه از دوران مغول یعنی از سدهٔ هفتم شمسی در سرزمین ایران متداول گردید.

در دوران صفویه تومان در محاسبات دیوانی استفاده می‌شد اما سکه‌ای به این نام و ارزش ضرب نمی‌شد. پرارزش‌ترین سکه این دوران «محمدی» نام داشته و ۱۰۰ دینار (معادل یک‌صدم تومان) ارزش داشت. مطابق سفرنامه شاردن ارزش یک تومان در دوران صفوی معادل ۴۵ لیره فرانسوی آن روزگار بوده است که ارزش امروزی آن تقریباً ۷۰۰ دلار آمریکا یا دو سکه بهار آزادی می‌شود.

در دوره قاجار تومان طلا (به ارزش ۱۰ هزار دینار) علاوه بر انواع دیگر سکه ضرب می‌شد. در دوران احمد شاه قاجار (۱۹۱۲) هیچ سکه طلایی در چرخه مبادلات نبود و سکه استاندارد، قران با ارزش نه صدم دلار یا کمتر بود. ارزش ده قران برابر با یک تومان بود اما هیچ تومانی در چرخه مبادلات نبود و بزرگترین سکه، سکه دو قرانی بود.

ریال نیز از واژهٔ اسپانیایی و پرتغالیِ "real" وارد فارسی شده‌است که هم به‌معنی «شاهی» است، هم نام سکهٔ نقره رایج در آن دو کشور و در سرزمین‌های وابسته به آن بود. ریال از زمان حضور اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها در خلیج فارس و مراودهٔ ایشان با ایرانیان وارد فارسی شده‌است. این واژه از واژهٔ لاتینیِ «رِگالیس» (regalis) به‌معنی شاهنشاهی می‌آید که صفتی است از اسم «رِکس» (rex) به‌معنی شاه. واژهٔ انگلیسیِ «رویال» (royal) همریشه با «real» اسپانیایی و پرتغالی است.