ظریف: مذاکره یک بده بستان است

محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران که به همراه علی اکبر صالحی برای ارائه گزارش روند مذاکرات هسته‌یی کشورش و گروه ۱+۵ و تقدیم نتایج مذاکرات به مجلس ایران در جلسه علنی امروز حضور یافته بود، گفت: یک هفته پیش در چنین روزی توافقی تاریخی بین ایران و شش کشور به ظاهر قدرتمند دنیا به سرانجام رسید؛ توافقی که مورد توجه گسترده جهانیان قرار گرفت. طرح صهیونیستی امنیتی‌سازی ایران فرو پاشید و جهانیان از این توافق به عنوان پیروزی عقلانیت و منطق بر جنگ‌طلبی استقبال کرده و آن را نقطه عطفی در تاریخ روابط بین‌الملل در دهه‌های معاصر شناختند.
وی تأکید کرد: در این مذاکرات طولانی و نفس‌گیر با توکل به خدا و با پشتوانه مردم بر همگان ثابت شد که جمهوری اسلامی ایران با شش کشور به ظاهر قدرتمند دنیا مذاکره می‌کند اما باج نمی‌دهد. ثابت شد جمهوری اسلامی ایران در سخت‌ترین شرایط تحریم و فشار حاضر است سال‌ها مقاومت و دو سال مذاکره را ادامه دهد ولی در برابر فشار مقاومت کند و از خطوط اصلی خود عدول نکند و بالأخره یک بار دیگر بر آمریکا ثابت شد که به تعبیر مقام معظم رهبری باید تسلیم ایران را به خواب ببینند.
ظریف تصریح کرد: توافق هسته‌یی را در سطوح مختلف می‌توان تحلیل کرد. می‌توان در سطح کلان یا خرد به آن نگریست، می‌توان در سطوح بین‌المللی، منطقه‌یی و داخلی آن را ارزیابی کرد، می‌توان از زاویه راهبردی به آن نگاه کرد و می‌توان از زاویه تحریم‌ها آن را بررسی کرد و می‌توان از زاویه برنامه درازمدت هسته‌یی به آن نگریست ولی در هر سطحی که تحلیل می‌کنیم نباید فراموش کنیم که هر توافقی یک بده بستان است. هر طرف از بخشی از خواسته‌های خود به نفع بخش مهم‌تری از آن صرف‌نظر می‌کند و مذاکره تا آنجا ادامه پیدا می‌کند که داده و ستانده‌های دو طرف کمابیش متعادل شود.
وزیر امور خارجه ایران یادآور شد: سوال این است که در یک تصویر بزرگ داده‌ها و ستانده‌های ما و گروه ۱+۵ در این مبارزه طولانی و نفس‌گیر چه بوده است؟ اهداف کلیدی جمهوری اسلامی ایران که برای رسیدن به آنها پافشاری کرده و اکنون در برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام ستانده‌های جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود عبارت بود از: حفظ عزت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران، تثبیت برنامه هسته‌یی به ویژه غنی‌سازی و رآکتور آب سنگین و فردو و شناسایی بین‌المللی آنها، رفع تحریم‌ها و پایان دادن به ۶ قطعنامه که تحت فصل هفتم منشور ملل متحد نه تنها تحریم بر مردم ایران تحمیل می‌کردند بلکه برنامه هسته‌یی ایران را محدود کرده و جلوگیری از توان دفاعی و موشکی کشور را به یک وظیفه بین‌المللی با استفاده از همه ابزارها تبدیل کرده بودند.
ظریف ادامه داد: برای طرف مقابل خواسته کلیدی در مذاکرات این بود که از عدم دسترسی ایران به سلاح هسته‌یی از طریق محدودیت‌ها و نظارت‌ها اطمینان حاصل کنند. آنچه طرف مقابل به دست آورده علی‌رغم همه رجزخوانی‌ها در حقیقت تحصیل حاصل است. بر اساس آموزه‌های دینی و اسلامی که در فتوای تاریخی مقام معظم رهبری تجلی پیدا کرده است جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه به دنبال سلاح هسته‌یی نبوده و نیست. بنابراین؛ ایجاد اطمینان از یک امر بدیهی امتیاز خاصی به شمار نمی‌رود ولو این‌که برای تحقق آن برخی مسئولیت‌ها یا نظارت‌ها در قالب توافق‌های بین‌المللی اعمال شود. آن هم محدودیت‌هایی که فقط برای یک دوره زمانی مشخص است و تاریخ انقضای معینی دارد و نظارت‌هایی که پس از بررسی‌های گسترده کارشناسی امکان سوءاستفاده از آنها وجود ندارد و امکانات مخل امنیت ایران را در دسترس بیگانگان قرار نمی‌دهد.
وزیر امور خارجه ایران با تأکید بر این‌که برنامه غنی‌سازی ایران بدون یک روز توقف ادامه می‌یابد، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران بر اساس یک طرح مدون و دقیق علمی در هشت سال نخست برنامه جامع اقدام مشترک با پذیرش برخی محدودیت‌ها نه تنها برنامه هسته‌یی خود را از دیدگاه بین‌المللی تثبیت می‌کند بلکه تمام پایه‌های علمی و کاربردی لازم را با یک برنامه تحقیق و توسعه پیشرفته برای حرکت به سمت غنی‌سازی صنعتی و تجاری با بهره‌برداری از بهترین و پیشرفته‌ترین سانتریفیوژهای خود و در اقتصادی‌ترین شکل و بالاترین بهره‌وری برقرار خواهد ساخت و نه تنها از توان دانشمندان غیور ایرانی بهره خواهد گرفت بلکه از پیشرفته‌ترین دستاوردهای علمی جهان نیز بهره‌مند خواهد شد و نهایتاً در یک طراحی علمی و کارشناسی ۱۵ ساله به ظرفیتی خواهد رسید که برای پنج نیروگاه هسته‌یی کافی است.
وی اضافه کرد: ما هیچ‌گاه ادعا نکرده و نمی‌کنیم که برنامه جامع اقدام مشترک کاملاً به نفع ایران است. تأکید می‌کنم که مذاکره یک بده بستان است و تا زمانی که هر دو طرف به میزان قابل توجهی از خواسته‌های خود نرسیده باشند هیچ توافقی شکل نمی‌گیرد. مسلماً برای رسیدن به خواسته‌های خود در حوزه محدودیت‌ها و نظارت‌ها، انعطاف و نرمش‌هایی داشته‌ایم. اما این انعطاف‌ها همگی هدفمند و با محاسبه کافی صورت گرفته است. همچون کشتی‌گیری که در مثال حکیمانه مقام معظم رهبری برای برنده شدن در مسابقه در زمان و مکان مناسب برای تثبیت امتیازهای بزرگتر دست به امتیازهای کوچکتر می‌زند اما همه می‌دانند آنچه مهم است نتیجه نهایی است و دستی که نهایتاً به علامت پیروزی بالا می‌رود.