تحولات ادلب و مواضع ترکیه و روسیه

تحولات اخیر در ادلب نشان میدهد که درگیریها در سوریه وارد مرحله جدیدی شده است. مقابله شدید ترکیه با تلاش نیروهای وابسته به رژیم اسد برای تصرف بزرگراههای استراتژیک M4 و M5، بحران در منطقه ادلب را به صورتی ناگهانی در دستور کار جهان قرار داده است. در 27 فوریه به دنبال حمله عناصر هوایی رژیم اسد به نیروهای مسلح ترکیه، 33 سرباز ترک در حومه ادلب به شهادت رسیدند. این حادثه سبب مقابله به مثل شدید و همه جانبه ترکیه با رژیم اسد شد.

اکنون به ارزیابی دکتر مراد یشیل تاش از موسسه ستا در قبال عملیات سپر بهار ترکیه در منطقه ادلب توجه فرمایید:

عملیات سپر بهار ظرفیت واقعی نیروهای مسلح ترکیه را در برابر دیده ها قرار داد. این عملیات در حالی صورت گرفت که حریم هوایی منطقه بر روی هواپیماهای ترک مسدود بود. ترکیه ضمن استفاده از هواپیماهای مسلح بدون سرنشین وارد حریم هوایی سوریه شد و تمامی مواضع ثابت و متحرک موجود در اطراف ادلب را نابود کرد. به نحویکه در روز دوم این عملیات ، رژیم سوریه بیش از 2500 سرباز خود در جبهه ها را از دست داد. علاوه بر این، به دنبال این حملات 100 تانک و 3 فروند هواپیمای جنگی رژیم اسد منهدم شد. البته خسارات و تلفات رژیم محدود به این موارد نیست. سیستم های پدافندهوایی، توپخانه و بسیاری از وسایل نقلیه زره پوش این رژیم نیز نابود شد.

بنابراین، ترکیه نه تنها حملات تلافی جویانه ای را انجام داد بلکه به جای عملیات متناسب نظامی علیه رژیم اسد، تاکتیک های نظامی و استراتژیک ویژه ای را رقم زد. آنکارا به ویژه ضمن استفاده از هواپیماهای مسلح بدون سرنشین، صفحه زرین جدیدی را در تاریخ جنگها در جهان گشود.

هدف نهایی این استراتژی کاملاً مشخص است. هدف، مجبور کردن رژیم به عقب نشینی به خط اول توافقنامه سوچی است. با این حال ، تحولات میدانی نشان میدهد رژیم علیرغم خسارات سنگین ، از مواضع خود خارج نمی شود و تمام توان خود را برای حفظ بزرگراهها و منطقه استراتژیک سراقب به عمل می أورد.

مسکو با مستقر کردن سربازان روسیه در منطقه سراقب میکوشد تا نیروهای خود را در برابر ترکیه نشان دهد. این به ناچار سبب رفتار محتاطانه تر ترکیه خواهد شد. زیرا هر دو کشور طرفدار یک درگیری مستقیم نیستند. ترکیه بر مرزهای توافقنامه سوچی پافشاری می کند.

و دست اخر اینکه پوتین و اردوغان که در روز 5 مارس با یکدیگر ملاقات کردند با الحاق کردن 3 ماده دیگر به توافقنامه سوچی که در سال 2018 امضا شده بود موفق به برقرای آتش بس جدید در بحران ادلب شدند و به این ترتیب از تعمیق بحران جلوگیری کردند.

همزمان با اعلام این آتش بس کریدور امنی به طول 6 کیلومتر در شمال و جنوب  بزرگراه M4 در نظر گرفته خواهد شد.  این کریدور امن از سوی  گشت های مشترک ترکیه و روسیه تحت کنترل قرار خواهد گرفت.

بنابراین، ترکیه با ممانعت از پیشروی بیشتر رژیم و روسیه دست کم برای مدتی، مانع از ظهور یک بحران پناهندگان جدید خواهد شد. اگرچه در اجلاس مسکو هیچ راه حل دائمی برای بحران ادلب مطرح نشد ، اما دستیابی به یک فرمول موقتی، مانع از عمیق تر شدن بحران شد.