پروژه توسعه شرق و جنوبشرق آناتولی

کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای داشتن اقتصادی قوی و سالم و جهت حفظ رشدی پایدار باید تمامی ابعاد رشد اقتصادی را مد نظر قرار دهند. تبدیل شدن تنها یک منطقه از کشور به قطب تولید و انباشت سرمایه به رشد متعادل اقتصاد کشور ضربه می زند.  بویژه مهاجرتهای انجام گرفته از مناطق کمتر توسعه یافته در جستجوی کار و استخدام، سبب افزایش و تراکم جمعیت در برخی از مناطق و شهرسازی نامتعادل می گردد. همچنین از سوی دیگر در نتیجه مهاجرت قشر جوان و تحصیلکرده این مناطق روز بروز فقیرتر می شوند. بنابراین برای دستیابی به توسعه متعادل و مداوم دولتها باید با مد نظر قرار دادن پتانسیل مناطق مختلف برنامه های تشویقی متفاوتی را آماده و ارایه نموده و از سرمایه گذاریها در مناطق مختلف کشور حمایت کنند.  

ترکیه با جمعیتی دینامیک و جوان جزو 20 اقتصاد برتر جهان است و در نظر دارد تا سال 2023 تبدیل به یکی از 10 اقتصاد مطرح جهان شود. در این راستا نیز طی 15 سال گذشته پروژه های توسعه و استخدام متفاوتی طراحی شده است. در برنامه هفته گذشته در رابطه با جزئیات پروژه موسوم به "مراکز جاذبه" که با هدف توسعه کلی و تمامی مناطق ترکیه از سوی مسئولین ذیربط طراحی و ارائه شده است، به بحث و گفتگو پرداختیم. بینعلی ییلدیریم نخست وزیر ترکیه نیز با ترتیب یک نشست مطبوعاتی اعلام کرد که در مناطق شرق و جنوبشرق آناتولی شاهد افزایش سرمایه گذاریها خواهیم بود. هدف از این اقدام جهش گونه که بانک توسعه ترکیه مسئولیت اجرای آن را بر عهده خواهد داشت، تخصصی و متمرکز عمل کردن در حیطه های مشخص می باشد. لطفی الوان وزیر توسعه ترکیه نیز اعلام کرد که بسته آماده در این زمینه بسیار متفاوت از نمونه های مشابه و قبلی آن می باشد. در چارچوب این پروژه در نظر است تا در راستای حمایت از تمامی مراحل توسعه، با آغاز از اولین ایده برای انجام سرمایه گذاری و از آماده شدن پروژه گرفته تا مراحل احداث و به بهره برداری رسیدن و نیز بازاریابی، مکانیزمی همه جانبه و حمایتی وارد عمل شود.

لطفی الوان وزیر توسعه ترکیه در این زمینه با مثالی از استان ارضروم به ارایه جزئیات در مورد پروژه حمایت از سرمایه گذاریها پرداخته و گفت:

یک فعال اقتصادی ساکن ارضروم در مورد اینکه آیا ایده او برای انجام سرمایه گذاری ایده مناسبی هست یا نه؟ به بانک توسعه مراجعه خواهد کرد،

بانک توسعه بدون دریافت هرگونه کارمزد این مورد را مورد بررسی قرار خواهد داد و در صورت مناسب تشخیص دادن وام مورد نیاز برای خرید دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز کارخانه را بدون دریافت هر گونه بهره بانکی تخصیص خواهد داد.

فعال اقتصادی در اولین سالی که شروع به کار کرده، بازپرداختی نخواهد داشت. بازپرداخت وام اعطایی از سال دوم آغاز خواهد شد و برای مدت 4 سال قسط بندی خواهد گردید.

وزیر توسعه با یادآوری این مطلب که 8 درصد از بهره بانکی وامهای تخصیص یافته به کارخانه ها از سوی دولت پرداخت خواهد شد، گفت: انتظار می رود با این جهش اقتصادی در منطقه شرق و جنوبشرق آناتولی برای بیش از 200 هزار تن امکان استخدام فراهم شود. افزایش استخدام نیز سبب رشد و توسعه اقتصادی این مناطق خواهد گردید.

بطور خلاصه حمایت از سرمایه گذاریها و تشویق توسعه های منطقه ای، در جهت توسعه متعادل کشور بسیار مثبت است. ترکیه دارای مناطق اقلیمی و جغرافیایی متفاوتی است، بدین دلیل نیز انجام سرمایه گذاری در مناطقی خاص سبب و توسعه صنایع در این مناطق، سبب بروز تفاوت بین مناطق مختلف کشور از نظر رشد یافتگی شده است. در جهت حل این معضل نیز بینعلی ییلدیریم نخست وزیر و لطفی الوان وزیر توسعه ترکیه با توضیح دربازه جزئیات پروژه "جهش شرق و جنوبشرق اناتولی" اعلام کردند که این پروژه ها باعث رشد اقتصادی این مناطق و در کل رشد اقتصادی کل کشور در تمامی ابعاد خواهد شد. با حمایت از سرمایه گذاران از طریق این تشویق ها که 27 شهر مختلف کشور را در بر می گیرد، هدف افزایش سرمایه گذاریها و نیز افزایش استخدام دنبال می گردد. در نتیجه این جهش توسعه انتظار می رود که امکان استخدام سالانه 200 هزار تن فراهم گردد و اقتصاد ترکیه به رشد و توسعه ادامه دهد و سطح رفاه شهروندان نیز افزایش یابد.  

نویسنده: دکتر حسین قراملکی عضو هیات علمی رشته اقتصاد دانشگاه کارابوک

مترجم: فریبا اوغوز