ترکیه از صادرات سریال ۲۰۰ میلیون دلار درآمد حاصل کرد

مجلس صادرکنندگان ترکیه برای اعلام داده های مربوط به صادرات ماه می ۲۰۱۵، شهرک سینمایی کوجاایلی را انتخاب کرد. انتخاب شهرک سینمایی کوجاایلی برای اعلام ارقام مربوط به صادرات در واقع حاوی معنایی بسیار مهم بود. چرا که علیرغم افت میزان صادرات در سایر بخشهای اقتصادی، سریالهای ترکیه با صدور به بیش از ۱۰۰ کشور جهان باعث حصول درآمدی به میزان ۲۰۰ میلیون دلار به کشور شدند.

بر اساس داده های ارائه شده از سوی مجلس صادرکنندگان ترکیه، میزان صادرات در ماه می در مقایسه با ماههای گذشته ۱۹ درصد کاهش یافته و به ۱۰ میلیارد و ۸۱۹ میلیون دلار رسید. میزان صادرات در ۵ ماه اول سال با ۸.۳ درصد کاهش به ۶۱ میلیارد و ۲۹۶ میلیون دلار رسید. میزان صادرات ۱۲ ماهه نیز در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته با ۲.۷ درصد کاهش به ۱۵۱ میلیارد و ۷۲۵ میلیون دلار افت کرد. اما علیرغم کاهش در میزان صادرات در بخشهای مختلف اقتصادی، سریالهای ترکیه با صدور به بیش از ۱۰۰ کشور جهان، درآمد ارزی بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار را برای کشور به ارمغان آورند.

ترکیه تا ۱۰ سال قبل، تقریبا تمامی فیلم های سینمایی، سریال ها، شکل و فرمت مسابقات و برنامه های تفریحی را از کشورهای خارجی خریداری می کرد. اما امروز با توسعه ظرفیت فنی و تولیدی خود توانسته است در بیش از ۱۰۰ کشور جهان حضور خود را به نمایش بگذارد. شرکتهای ترک که با تولید برنامه های جالب و پرمحتوا از اواسط سال ۲۰۰۰ شروع به مطزح شدن در سطح جهان کردند، امروز به سطحی رسیده اند که هم از نظر محتوا و هم از نظر فنی از پتانسیل رقابت با شرکتهای جهانی برخوردار هستند. تلویزیونهای ترک که سالانه حدود ۱۰۰ برنامه جدید را وارد حلقه پخش می کنند، تقریبا همه و همه برنامه ساخت داخل را به تماشاگران ارائه می کنند.

سریالهای ترک که با کیفیت خود توانسته اند در بازارهای بین المللی صاحب وجهه و اعتبار شوند، از خاورمیانه گرفته تا شبه جزیره بالکان و از آسیای میانه گرفته تا امریکای جنوبی تبدیل به برندی مشهور شده اند. سریالهای ترکیه که در کشورهای محل اکران در رده پربیننده ترین سریالها قرار دارند، بعنوان ابزار قدرت نرم، در رشد و گسترش وجهه ترکیه در این کشورها نیز نقشی بسیار مهم و فزاینده دارند. در بخش سریال که میزان صادرات آن به کشورهای مختلف جهان در خال افزایش می باشد، سالانه نزدیک به ۷۰ فیلم به بیش از ۱۰۰ کشور جهان صادر می شود.
بعنوان مثال کشورهای اوکراین، پاکستان، روسیه و چین نیز برای اولین بار در سال ۲۰۱۳ شروع به خرید سریال از ترکیه کردند. از مهمترین خریداران سریال از ترکیه نیز می توان کشورهای افغانستان، آلمان، آلبانی، اتریش، آذربایجان، امارات متحده عربی، بخرین، بوسنی هرزگوین، پادشاهی برونی، بلغارستان، جزایر، جمهوری چک، چین، اندونزی، استونی، مراکش، گرجستان، کرواسی، عراق، ایران، سوئد، سوئیس، ژاپن، مونته نگرو، قطر، قزاقستان، کره جنوبی، کوزوو، کویت، لتونی، لیبی، لیتوانی، لبنان، مجارستان، مقدونیه، مالزی، مصر، ترکیه، پاکستان، رومانی، روسیه، اسلواکی، اسلوانی، سوریه، تایلند، تایوان، تونس، اوکراین، عمان، اردن، ویتنام، یمن و یونان. از مهمترین سریالهای ترکیه نیز که از شهرت جهانی برخوردار هستند، می توان سریالهای "حریم سلطان"، "گناه فاطمه گل چه بود؟"، "نامش را فریحا گذاشتم" و "عشق ممنوع" را نام برد.

محمد بویوک اکشی رئیس مجلس صادرکنندگان ترکیه که برای اعلام ارقام صادرات ماه می، شهرک سینمایی کوجاایلی را انتخاب کرده بود، طی سخنانی در این مراسم گفت: امیدواریم که در این مکان فیلمهایی به تصویر کشیده شود که به تمامی نقاط جهان صادر شده و باعث خوشحالی و سربلندی ما شود. 

محمد بویوک اکشی با بیان اینکه شهرک سینمایی کوجاایلی در واقع جلوه و وجهه ای از ابراز وجود ترکیه در رقابت قدرت نرم موجود در سطح جهان می باشد، گفت: ترکیه با صدور فیلم و سریال به کشورهای مختلف جهان، در عرصه قدرت نرم ابراز وجود می کند. شهرک سینمایی کوجاایلی نیز زمینه لازم برای این رقابت را فراهم نموده و وسعت این ادعا را به نمایش می گذارد. ما نیز برای اعلام ارقام صادرات این ماه، شهرک سینمایی کوجاایلی را انتخاب کردیم، چرا که در دنیایی که در حال توسعه، تغییر و تحول می باشد، بر اهمیت صادرات خدمات بیش از پیش افزوده شده است. ترکیه نیز در زمینه صادرات خدمات گامهای بسیار مهمی برداشته است. در صادرات خدمات نیز بخش خدمات سمعی و بصری، بخشهایی هستند که بیش از پیش جلب توجه می کنند. امروز سریالهای ترکیه به بیش از ۱۰۰ کشور جهان صادر می شود. از این صادرات درآمدی نزدیک به ۲۰۰ میلیون دلار نصیب کشور می گردد. هدف رساندن این رقم به ۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ می باشد. همچنین صادرات فیلم و سریال بر سایر بخشها و بویژه بخش توریسم تاثیر بسیاری دارد و باعث معرفی ترکیه و محصولات آن در سراسر جهان می شود. ما نیز در چارچئب اهداف ۲۰۲۳ به رشد و توسعه تمامی بخشهای خدماتی اهمیت بسیاری قایل هستیم.

از سوی دیگر بر اساس داده های وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه، قیمت هر قسمت از سریالهای ترکیه که در نخستین سالهای ورود به بازارهای جهانی بین ۳۵ الی ۵۰ دلار متغیر بود، امروز تا ۵۰۰ دلار حتی در برخی موارد تا ۲۰۰ هزار دلار افزایش یافته است. همین امر نیز باعث گردید تا میزان درآمد ترکیه از فروش سریال در پایان سال ۲۰۱۴ بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار گردد.

عمر چلیک وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه با تاکید بر اینکه ترکیه در سالهای اخیر در زمینه صادرات سریال، گامهای بسیار مهمی را برداشته است، اظهار داشت: در حالیکه صادرات سریال در سطح جهان ۴.۵۴ درصد افزایش یافته، این میزان در ترکیه ۲۰ درصد می باشد. صادارت بیش از ۱۲ هزار ساعت سریال به بیش از ۱۰۰ کشور جهان بر اقتصاد کشور نیز تاثیر بسیاری دارد.

بطور خلاصه، در حالیکه میزان درآمد ترکیه از فروش سریال در سال ۲۰۰۴ نزدیک به ۱۰ هزار دلار بود، این رقم در سال ۲۰۱۴ بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار گردید. ترکیه در چارچوب اهداف ۲۰۲۳ در نظر دارد تا از این بخش جوان و خلاق درآمدی نزدیک به ۱ میلیارد از آن خود نماید.

نویسنده: دکتر حسین قراملکی عضو هیات علمی رشته اقتصاد دانشگاه کارابوک

مترجم: فریبا اوغوز