سالگرد "روز سیاه" در کشمیر

روز 27 اکتبر در کشمیر که از سال 1947 مسئله مورد مناقشه میان پاکستان و هند بوده و سه بار به جنگ منجر شده است، همه ساله به عنوان "روز سیاه" این کشور گرامی داشته می شود.

ممنون حسين، رئیس جمهور پاکستان طی اظهاراتی ضمن اشاره به روز سیاه کشمیر بار دیگر حمایت کشورش از مردم کشمیر را اعلام و این روز را "غم انگیزترین خاطرات در تاریخ بشری" توصیف کرد.

وی با بیان اینکه مردم پاکستان همراه با جامعه جهانی همه ساله برای ابراز همدردی با مردم مسلمان کشمیر و اعلام حمایت خود از آن ها روز سیاه کشمیر برگزار می‌کنند، تاکید کرد: برادران کشمیری ما همچنان تحت اشغال وحشیانه رنج می برند. حمایت ما از میلیون ها برادر کشمیریمان تا زمانی که از اشغال وحشیانه هند نجات یابند و به آزادی برسند، ادامه خواهد داشت.

در این راستا شاهد خاقان عباسی، نخست‌ وزیر پاکستان با صدور پیامی به مناسبت سالروز ورود ارتش هند به منطقه جامو و کشمیر در 27 اکتبر 1947 میلادی و کشتار شمار زیادی از مسلمانان کشمیری توسط نظامیان هند، اعلام کرد: "امروز یکی از سیاه‌ترین روزهای تاریخ بشریت است. 69 سال پیش یعنی در تاریخ بیست و هفتم سال 1947 میلادی نیروهای اشغالگر هند وارد شهر سرینگرمنطقه جامو و کشمیر شدند و با تسلط و ظلم بر مردم بی‌گناه کشمیر، یک فاجعه بزرگ انسانی را رقم زدند که این حادثه بی‌رحمانه حتی تا امروز ادامه داشته و بدون مجازات باقی مانده است". 

عباسی اظهار داشت: "به علت اقدامات خشونت‌آمیز هند از ماه ژوئیه سال گذشته تا سپتامبر 2017، بیش از 460 کشمیری بی‌گناه کشته و بیش از 20 هزار نفر دیگر نیز زخمی شده اند. بیش از 200 تن بینایی خود را از دست داده و بیش از 7 هزار نفر بازداشت شدند که در مورد سرنوشت آنها اطلاعاتی در دست نیست. همچنین شمار زیادی از زنان کشمیری نیز مورد تجاوز و سوءاستفاده جنسی قرار گرفتند".

وی با بیان اینکه حقایق فوق باید در اسرع‌ زمان توسط جامعه بین‌المللی پیگیری شود، تصریح کرد که انکار حق تعیین سرنوشت مردم ظرف هفت دهه اخیر، عملکرد و وجدان جامعه بین‌المللی و مقامات سازمان ملل متحد را زیر سوال برده است.

نخست‌ وزیر پاکستان در پیام خود، همچنین انجام تحقیقات مستقل، شفاف و عادلانه در این خصوص را ضروری دانست و بر حمایت کشورش از پیشنهاد کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد برای اعزام یک هیئت حقیقت یاب به جامو و کشمیر تاکید کرد.

وی در پایان پیام خود اضافه کرد: "دولت و مردم هندوستان باید به تعهدات اجداد بنیان‌گذار خود احترام بگذارند و برای اجرای قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در مورد منطقه جامو و کشمیر اطمینان دهند".

- اشغال هند در کشمیر و روز سیاه

عبارت «روز سیاه» در توصیف 27 اکتبر، روز اشغال کشمیر از سوی هندوستان اولین بار توسط غازی حسین احمد، رهبر پیشین حزب جماعت اسلامی پاکستان که در سال 2013 درگذشت، مورد استفاده قرار گرفت.

دولت استعمارگر انگلستان پیش از تقسیم هندوستان اقدام به آماده سازی «طرح تقسیم » در تاریخ 3 ژوئن 1947 کرد که بر اساس آن، شاهزاده نشینهایی که اغلب جمعیت آن را هندوها تشکیل می دادند، هندوستان نام گرفته و شاهزاده نشینهایی که اکثریت آن مسلمان بودند نیز بنگلادش امروزه ( بنگال شرقی) بوده و به پاکستان الحاق می شد.

در حالی که بر اساس این طرح منطقه جامو و کشمیر با 87 درصد جمعیت مسلمان باید جزو خاک پاکستان به شمار می رفت، با مخالفت شاهزاده هندی این منطقه و کنگره ملی هندوستان مسئله جامو و کشمیر که امروزه به منطقه درگیری تبدیل شده است، به وجود آمد.

با استقلال هند و پاکستان از انگلستان در سال 1947 پاکستان خواستار الحاق منطقه مسلمان نشین جامو و کشمیر شد، اما مهاراجه وقت کشمیر با امضای توافقنامه با هندوستان این منطقه را به این کشور واگذار کرد.

مسلمانان جامو و کشمیر به دلیل خواسته خود مبنی بر الحاق به پاکستان در سال 1947 مجبور به پرداخت تاوان سنگینی شدند، نظامیان هندوستان و هندوهای افراطی ظرف مدت دو ماه در منطقه جامو دست به کشتار بیش از 300 هزار مسلمان کشمیری زدند.

هدف این قتل عام که از سوی برخی از مورخان از آن به عنوان «نسل کشی» یاد می شود، به نفع مزیت جمعیتی هندوها در این منطقه تمام شد. به این ترتیب در صورت برگزاری همه پرسی احتمالی جامو و کشمیر در هندوستان باقی می ماند. قتل عام مذکور موجب بروز نخستین جنگ میان پاکستان و هندوستان شد.

- مردم کشمیر در یکم ژانویه 1948 برای حل این مسئله به سازمان ملل متحد مراجعه کردند

شورای امنیت سازمان ملل متحد در پنجم ژانویه 1948 طی حکمی خواستار احترام بر حق تعیین سرنوشت مردم کشمیر و برگزاری یک همه‌پرسی مستقل شد؛ اما این همه‌پرسی حتی امروز نیز برگزار نشده است.

در پی جنگ میان هند و پاکستان در سال 1948 یک منطقه موسوم به خط کنترل (LOC) در کشمیر ایجاد و به عنوان مرز دو کشور تعیین شد. بر این اساس یک سوم از سرزمین کشمیر به کنترل پاکستان درآمده و دو سوم از این سرزمین را نیز هند تصرف کرده است.

بخش تحت تصرف پاکستان «کشمیر آزاد» نامیده می شود و تحت موقعیت ویژه‌ای مدیریت می شود. منطقه وابسته به هند نیز به عنوان «ایالت جامو و کشمیر» شناخته می شود.

کشمیر تنها ایالت هند با اکثریت مسلمان است و در این منطقه تعداد زیادی گروه سیاسی و مسلح خواهان استقلال یا برگزاری همه‌پرسی برای الحاق به پاکستان وجود دارد.

موضع هندوستان در قبال این مسئله نیز از سال 1948 تا کنون هیچ تغییر نیافته است و با برگزاری همه پرسی جدایی یا پیوستن به پاکستان مخالفت می کند.

گروه‌های مقاومت مسلمان در منطقه جامو و کشمیر از 1989 تا کنون برای اعلام استقلال یا الحاق به پاکستان اقدام به برگزاری تظاهرات اعتراضی می کنند. در حوادث خشونت‌آمیز در منطقه مذکور تا کنون حدود 70 هزار نفر جان خود را از دست دادند.