ساختار کنونی شورای امنیت سازمان ملل سیستم جهانی را به بن بست می کشاند

بی اعتنایی شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان مسئول ایجاد امنیت و صلح جهانی در باره حملات اخیر حلب سوریه و کشتار غیرنظامیان در این منطقه؛ ماهیت ساختار و عدم پاسخگویی این نهاد به نیازهای سده بیست و یکم را بار دیگر آشکار می سازد.

نشست این شورای در ماه سپتامبر بدون ارائه یک راهکار برای پایان درگیری های سوریه که در پی آن صد ها هزار نفر کشته و میلیون ها تن آواره شده اند، به پایان رسید. این درحالی اتفاق افتاد که موضوع مشترک سران دست کم 135 کشور در نشست مجمع عمومی سازمان مذکور در مورد جنگ داخلی سوریه بود.

استفاده از «بمب‌های پناهگاه شکن» و افزایش شمار تلفات غیرنظامی در حلب، نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد را به یک امر ضروری تبدیل کرد. این نشست هم جز اتهامات متقابل نمایندگان روسیه و آمریکا در مورد نحوه عملکرد دو کشور در سوریه و همچنین سخنان سمنتا پاور، نماینده واشنگتن که حملات هوایی روسیه را به عنوان یک اقدام " وحشیگرانه" خواند، دستاوردی به همراه نداشت.

اقدامات مذکور و نظیر این، باعث شد تا ساختار کنونی این نهاد بحث برانگیز، بار دیگر زیر سئوال برود.

- روسیه و چین تا کنون 4 بار در مورد سوریه از حق رای مخالف (وتو) استفاده کرده اند.

روسیه و چین از اکتبر 2011 تاکنون 4 بار از اختیار وتوی خود برای ممانعت از تلاش‌ها برای توقف جنایات جنگی رژیم اسد استفاده کرده اند. این اقدام از سوی بسیاری از جناح‌ها به ویژه بان کی مون، دبیر کل این سازمان مورد انتقاد قرار گرفت.

استفاده کشورهای عضو دائم شورای امنیت از حق وتو در راستای منافعشان در موارد دیگری نیز به چشم می خورد؛ یکی از بارزترین نمونه آن استفاده این حق توسط آمریکا در باره تصمیمات شورای مذکور علیه اقدامات اسرائیل است.

ایالات متحده آمریکا از سال 1972 به این سو 42 تصمیم شورای مذکور در مورد سیاست اشغال‌گرانه تل آویو را وتو کرده است. در همین چارچوب، عضویت کشور فلسطین در سازمان ملل نیز نیاز به تایید شورای امنیت آن دارد و به همین دلیل این کشور هنوز عضو کامل این سازمان نشده است.

در همین راستا، فرهان حق، دستیار سخنگوی دبیر کل این سازمان در گفتگویی با خبرنگار آناتولی در مورد بن‌بست سوریه و اصلاحات در ساختار شورای امنیت سازمان مذکور خاطر نشان کرد: "پیش از این بانکی مون شورای امنیت را به دفعات و مستقیما برای حل مسئله سوریه فراخوانده است."

وی با یادآوری این که دبیر کل سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت این سازمان بار دیگر این مسئله را مطرح و گفته است "برای توقف کشتار در سوریه این نهاد چه بهانه ای می تواند داشته باشد؟ کشورهای پیشگام در این موضوع تا کی ناظر ادامه این وحشیگری خواهند بود."

او با بیان این که در مورد اصلاحات در این نهاد و حق وتو چیزی نخواهند گفت، این امر را منوط به تصمیمات کشورهای عضو شورای امنیت دانست.