آزاد شدن ناگهانی انرژی در پوسته زمین و پیدایش فرایند زمین‌لرزه

زمین لرزه ها در نتیجه آزاد شدن ناگهانی انرژی در پوسته زمین در مقیاس بزرگ رخ می دهند. این آزاد شدن انرژی اغلب با حرکات ناگهانی سنگ ها در پوسته زمین همراه است. تکتونیک صفحات یکی از عواملی است که نقش مهمی در تشکیل زلزله دارد. پوسته زمین از قطعات متحرک صفحات بزرگ تشکیل شده است. حرکات لغزشی، فشاری یا جداسازی در مرزهای این صفحات باعث ایجاد زلزله می شود. زمین لرزه ها در نتیجه آزاد شدن انقباضها به ویژه بین صفحات رخ می دهد.

خطوط گسل در پوسته زمین نقاط لغزشی بین صفحات هستند. لغزش ناگهانی و بزرگ یا حرکات فشاری در امتداد این خطوط گسل باعث ایجاد زلزله می شود. هنگامی که انقباضها در خطوط گسل به طور ناگهانی آزاد می شود، انرژی نیز آزاد می‌گردد و این به عنوان یک زلزله در زمین احساس می شود. علاوه بر این، در نتیجه حرکات تکتونیکی در پوسته زمین و یا در هنگام تشکیل کوه، در لبه قاره ها تغییر ارتفاع رخ می دهد. این حرکات نیز از عوامل زلزله هستند.

فعالیت های آتشفشانی که در قسمتی دیگر به آن می پردازیم نیز باعث ایجاد زلزله می شوند. تغییرات فشار ناگهانی ناشی از حرکت ماگما در زیر زمین یا فوران های آتشفشانی باعث ایجاد لرزش در پوسته زمین می شود. علاوه بر این، حرکات آب در پوسته زمین نیز در ایجاد زلزله موثر است. به ویژه خروج آب های زیرزمینی یا پر شدن مخازن باعث تغییرات فشار در پوسته زمین و در نتیجه به میان آمدن زلزله می شود.

زلزله برای میلیون ها سال در نتیجه پویایی ساختاری زمین بخشی از زندگی سیاره ای بوده است. از زمان های قدیم مردم از وجود زلزله آگاه بوده اند. به خصوص در دوران ماقبل تاریخ، افسانه ها و داستانهای مختلفی در مورد زلزله وجود داشته است. با علم مدرن مشخص شده است که زلزله با فرآیندهای زمین شناسی و زمین ساختی مرتبط است. ثبت و بررسی علمی زمین لرزه ها با توسعه علوم ژئوفیزیک در قرن 18 و 19 به صورت سیستماتیک تر آغاز شد.