ترکیه و عملیات نظامی در عراق

در حالی که سیاسیون ترکیه در دوره اخیر با دیدار از عراق با همتایان خود گردهم می‌آیند، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور کشورمان اعلام کرد، ترکیه عملیات نظامی در عراق را در ماه‌های بهار و تابستان گسترش داده و امنیت خطوط مرزی را تامین خواهد کرد.  تمامی این تحولات و تحرکات نظامی در منطقه نشان می‌دهد که ترکیه عملیات نظامی جدیدی را در عراق آغاز خواهد کرد.

ترکیه سال‌هاست که عملیات نظامی در شمال عراق را با هدف مبارزه با سازمان تروریستی پ‌ک‌‌ک آغاز کرده و پس از سال 2016 با تغییر دادن استراتژی عملیات نظامی، بطور پایدار در منطقه مستقر شد. در این چهارچوب برای در دست گرفتن حاکمیت مناطق کوهستانی خاکورک تا زاپ عملیاتی آغاز کرده و ضمن تقویت  قابلیت عملیاتی خود در منطقه، پایگاه‌های نظامی مختلفی را در نقاط استراتژیک تاسیس کرد. ترکیه در نظر داشت تا مراکز آموزشی و فرماندهی این سازمان را تحت کنترل قرار داده و به همراه محدود کردن توانایی عملیاتی، ساختار فرماندهی آن را از بین برد. علاوه براین سعی داشت که برای جلوگیری از حملات به ترکیه، منطقه امنی در خطوط مرزی ایجاد کند. اگرچه ترکیه در این مدت در سطح وسیعی موفق بود، اما نیاز به گسترش مناطق عملیاتی و پاکسازی کامل مناطق باقی مانده از زاپ، گارا و خاکورک احساس می‌شود. سازمان تروریستی هنوز در این مناطق حضور داشته و می‌تواند دست به حملات تروریستی بزند. ترکیه باید برای تامین امنیت کامل مرزهایش، مناطق عملیاتی خود را گسترش دهد. بطوریکه، حضور سازمان تروریستی درمناطقی مانند سنجار، مخمور، قندیل و آسوس در داخل مرزهای عراق همچنان ادامه دارد.

ترکیه اخیراً در چهارچوب یک جهش دیپلماتیک، مذاکرات با همتایان عراقی خود را مورد ارزیابی قرار داد. در این مرحله، تشکیل یک رویکرد و هماهنگی مشترک بین آنکارا و بغداد در خصوص مبارزه با پ‌ک‌ک مطرح شد. به نظر می‌رسد که اخیراً اتفاقات مثبتی در این زمینه رخ داده است. هیئت‌های نظامی ترکیه و عراق به طور مکرر گردهم آمده و در مورد هماهنگی و این مبارزه گفت‌وگو می‌کنند. در این شرایط، اگر ترکیه در بهار و تابستان عملیات نظامی جدیدی را آغاز کند، ارتش عراق نیز ممکن است دست به تحرکات مختلفی بزند. همچنین با اداره اقلیم کرد عراق، به ویژه حزب دمکرات کردستان، هماهنگی وجود دارد. حزب دموکرات کردستان از ترکیه پشتیبانی لجستیکی و اطلاعاتی به عمل آورده و ترکیه مایل است این حمایت را افزایش داده و پیشمرگه‌ها با نیروهای مسلح ترکیه در عملیات نظامی وارد عمل شوند. در نهایت، سازمان تروریستی پ‌ک‌ک یک منبع تهدید برای آنکارا، بغداد و اربیل محسوب می‌شود. همکاری با ترکیه نیز به نفع این کشور و اداره اقلیم کرد خواهد بود. در غیر این صورت، در حالی که ترکیه قاطعانه در حال مبارزه با تروریسم است، به عملیات زمینی لازم در عراق ادامه داده و از حق دفاع از خود به نام امنیت ملی استفاده خواهد کرد.

نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه