موقعیت اقلیت ترک در انتخابات یونان

یونان در 25 جون طی یک ماه برای دومین بار پای صندوق‌های رای می‌رود. بر اساس نظرسنجی‌ها، حزب محافظه‌کار دموکراسی نوین در این انتخابات نیز پیشتاز بوده و احتمالاً این بار می‌تواند به اکثریتی برای تشکیل دولت دست یابد. در انتخابات یونان، بدلیل اجرای "سیستم انتخاباتی نسبی تقویت‌شده" وضعیت سودمندی برای حزب دموکراسی نوین وجود دارد. به همراه این در انتخابات 25 جون، اقلیت ترک به ابزاری برای مباحثات سیاسی داخلی تبدیل شده است. زبانی که حقوق اقلیت ترک‌ها را مورد هدف قرار می‌دهد، به طور جدی نگران کننده است.

در حالی که یونان در 25 جون برای دومین بار به پای صندوق‌های رای می‌رود، حزب محافظه کار دموکراسی نوین(ی‌ی‌پ) می‌تواند این بار با کمک سیستم انتخاباتی نسبی تقویت‌شده به اکثریتی دست یابد که بتواند به تنهایی اقتدار را به دست آورد. به نظر می‌رسد احزاب دیگر مانند رقیبش سیریزا، به طور جدی عقب هستند. در انتخابات می 2023، سیریزا متحمل کاهش شدید میزان آراء شده و از دموکراسی نوین عقب افتاد. در تمام مناطق اداری یونان، تنها منطقه‌ای که سیریزا به عنوان حزب اول در آن مستقر است، رودوپ می‌باشد که شهرهای ترک‌نشین مانند گومولجینه و شاپچی را در خود جای داده است.

در این چهارچوب، ترک‌ها در جریان مبارزات سیاست داخلی یونان هدف قرار گرفته‌اند. علی‌الخصوص، حزب دموکراسی نوین، احزاب رقیب را از طریق ترک‌ها و نامزدهای مرتبط هدف قرار می‌دهد. کریاکوس میتسوتاکیس نخست وزیر و رهبر حزب حاکم دموکراسی نوین یونان مدعی شد که ترکیه در انتخابات عمومی این کشور مداخله کرده و سرکنسولگری ترکیه در گومولجینه برای دو نامزد ترک‌تبار سیریزا حزب اصلی اپوزیسیون کمپین برگزار می‌کند. الکسیس سیپراس رهبر سیریزا نیز با جای دادن حسین زیبک و اوزگور فرهاد، نمایندگان ترکیه در صدر فهرست خود که در هدف اقتدار قرار دارند، گفته بود، میچوتاکیس از اقلیت ترک بعنوان ابزار انتخاباتی استفاده کرده و این بسیار خطرناک است. حزب دموکراسی نوین در انتخابات 21 می موفق شد بیش از 40 درصد آرا را به دست آورد، اما رودوپ که ترک‌های تراکیه غربی در آنجا در اکثریت هستند، به عنوان تنها منطقه‌ای که حزب نتوانست در آن به اکثریت برسد، جلب دقت کرده بود. حزب دموکراسی نوین در این چهارچوب با ادعای اینکه، نتیجه در رودوپ از حمایت کنسولگری ترکیه از نامزدهای ترک‌تبار سیریزا نشات گرفته است، گویی ترک‌های منسوب اقلیت را در هدف قرار داد. موضع سیریزا در مورد موضوع اقلیت ترک تراکیه غربی در مقایسه با دموکراسی نوین تمایزاتی دارد. آنها برای نشان دادن اینکه مشکلات اقلیت ترک را مدنظر قرار می‌دهند، می‌خواهند یک ایمیج طرفدار ترکیه ترسیم کنند.

حال بیایید به موقعیت اقلیت ترک در یونان نظری اجمالی بیفکنیم.

بر اساس قراردادهایی که ترکیه و یونان طرفین آن هستند، جمعیت ترک در تراکیه غربی  از روند مبادله اجباری بین دو کشور حذف شده‌اند. در این چهارچوب، در حال حاضر در تراکیه غربی، یک اقلیت ترک مسلمان متشکل از صدها هزار نفر وجود دارد. تراکیه غربی از نظر جغرافیایی استان‌های رودوپ، اسکچه و مریچ را در بر می‌گیرد. با پیمان صلح لوزان در سال 1923، به جامعه ترک تراکیه غربی موقعیت "اقلیت" اعطا شد. فقط، در موازات روند روابط ترکیه و یونان، دولت یونان در مورد "حقوق اقلیت" منسوبین اقلیت ترک تراکیه غربی، همچنان مشکلات جدی دارد. می‌توان این مشکلات را علی‌الخصوص در زمینه‌های آموزشی و آزادی‌های مذهبی مشاهده کرد. دولت یونان با ادعای اینکه عبارت "اقلیت ترک" در پیمان صلح لوزان گنجانده نشده است، حق تعریف هویت قومی اقلیت را نمی‌پذیرد. در اصل، اگرچه تعبیر "مسلمان" در مفاد پیمان صلح لوزان با عنوان "حمایت از اقلیت‌ها" به کار رفته است، به وضوح می‌توان از صفت "ترک" در دیگر احکام پیمان و همچنین از بیانیه‌های صورتجلسه کنفرانس فهمید که منسوبین اقلیت در تراکیه غربی که از روند مبادله جمعیت حذف شده‌اند، ترک هستند. ترک‌های تراکیه غربی باز هم مانند آخرین انتخابات، متمادیا به صورت ابزار مباحثات و مبارزات سیاسی درآمده، و می‌توانند در هدف قرار بگیرند. باید سیاسیون یونانی بیشتر دقت کرده، حقوق اقلیت ترک‌ها را محترم شمرده و از ساختن ابزار سیاست داخلی انصراف ورزند.

نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه