لیست مهمترین و بزرگترین شرکتهای ترک فعال در عرصه جهانی

در این نوشته در رابطه با سرمایه گذاری شرکتهای ترک در خارج از کشور به بحث و گفتگو خواهیم پرداخت.
اقتصاد ترکیه، اقتصادی بر پایه رقابت آزاد است که موسسات دولتی در آن نقش پیشرو را دارند و بخش دولتی نیز وظیفه رهبری و تنظیم بازار را بر عهده دارد. اقتصاد ترکیه، اقتصادی بر پایه تجارت آزاد است که در آن سیاست تجارت خارجی لیبرال اعمال می گردد. در این سیستم کالا و خدمات بین اشخاص و موسسات بدون هیچ مانعی و به راحتی در گردش آزاد می باشد. بدین دلیل نیز سرمایه گذاران ترکیه می توانند بدون هیچ محدودیتی و به راحتی در کشورهای مختلف جهان سرمایه گذاری نمایند.
اقتصاد ترکیه، طی ۱۰ سال اخیر تحت تاثیر روند عضویت در اتحادیه اروپا، تحولات بسیار زیادی را پشت سر گذاشته و در بسیاری از زمینه ها اصلاحات ساختاری بسیاری را به انجام رسانده است. راه برای سرمایه گذاری خارجی تحت تاثیر اصلاحات ساختاری صورت گرفته در اقتصاد باز شده و سرمایه گذاران مورد تشویق قرار گرفته و حمایت شده اند. همچنین تحت تاثیر اصلاحات اقتصادی انجام گرفته، روند خصوصی سازی سرعت گرفته، زیرساخت موسسات اقتصادی قدرتمندتر شده و اقتصاد در برابر تلاطمات بازارهای بین المللی مقاومتر شده است. بازاهای سرمایه در راستای نیازهای دنیای مدرن و معاصر از نو تنظیم شده، بسیاری از موانع بروکراتیک از میان برداشته شده و یا به حداقل کاهش یافته است.
در سایه کلیه این تغییرات و اصلاحات انجام گرفته، شرکتها و موسسات ترک با هدف افزایش تنوع محصولات و بازار، افزایش شهرت برندهای خود و تولید کالا با هزینه پایین میزان سرمایه گذاریهای خود در خارج از ترکیه را سرعت بخشیده اند. ورود به بازارهای جدید و دسترسی به مشتریان جدید برای سرمایه گذاران ترک بالاترین انگیزه سرمایه گذاری آنها در خارج از کشور می باشد.
سرمایه گذاران ترک جهت دسترسی به ماده خام ارزان، کشورهای آفریقایی و آسیا پاسیفیک، بدلیل نزدیکی لجستیک کشورهای اتحادیه اروپا، خاورمیانه و آسیای میانی را برای انجام سرمایه گذاری و تولید محصولات خود انتخاب می کنند. در این میان بازارهای عراق، روسیه، چین و هندوستان بیشترین میزان سرمایه گذاری را بخود اختصاص داده اند.

یکی از مهمترین شرکتهای ترک که اقدام به سرمایه گذاری در خارج از کشور کرده است، شرکت خوشه ای کوچ موسوم به کوچ هولدینگ می باشد. این شرکت با فعالیت در کشورهای آلمان، اتریش، استرالیا، آذربایجان، الجزایر، جمهوری چک، چین، فرانسه، آفریقای جنوبی، هلند، انگلستان، اسپانیا، ایتالیا، مصر، قزاقستان، ازبکستان، لهستان، رومانی، روسیه، سنگاپور، اسلواکی و اوکراین تعداد کشورهای محل فعالیت خود را به ۲۲ کشور رسانده است. فروش محصولات کوچ هولدینگ در خارج از کشور بالغ بر ۱۸.۶ میلیارد دلار بوده و میزان استخدام این شرکت در خارج از کشور نیز بیش از ۹۰۰۰ پرسنل می باشد.

شرکت سابانجی یکی دیگر از شرکتهای خوشه ای فعال در خارج از ترکیه می باشد. این هولدینگ تعداد کشورهای محل فعالیت خود را به ۱۸ کشور رساند. این شرکت تولیدات خود را در مناطق مختلف کشورهای اروپایی، آسیایی، خاورمیانه، آفریقای شمالی، آمریکای شمالی و جنوبی به بازار عرضه می کند. این هولدینگ در چارچوب موسسات و شرکتهایی نظیر "آک بانک"، "سیمان چیمشا" و "کوردسا گلوبال" در کشورهای ایالات متحده آمریکا، آلمان، جمهوری ترک قبرس شمالی، دوبی، مالت، ایتالیا، اسپانیا، رومانی، روسیه، مصر، برزیل، آرژانتین، اندونزی، تایلند و چین در حال فعالیت می باشد.

یکی دیگر از شرکتهای بزرگ در حال فعالیت در خارج از کشور، ییلدیز هولدینگ می باشد. ییلدیز هولدینگ با خرید یونایتد بیسکویت تعداد کارخانه های خود در خارج از کشور را از ۱۴ کشور به ۲۵ کشور رساند و هم اکنون در کشورهای انگلستان، ایالات متحده آمریکا، فرانسه، بلژیک، عربستان سعودی، هلند، ایتالیا، رومانی، اوکراین، قزاقستان، پاکستان، هندوستان، نیجریه و مصر در حال فعالیت می باشد. این هولدینگ با صادرات به بیش از ۱۰۰ کشور جهانی و فراهم کردن استخدام ۱۵ هزار تن در خارج از کشور، تعداد برندهای خود را به ۳۲۰ عدد رساند.

یکی دیگر از شرکتهای بزرگ سرمایه گذاری کننده در خارج از کشور دوغوش هولدینگ است. این شرکت خوشه ای ۲۶ کشور جهانی منجمله ایالات متحده آمریکا، بلغارستان، کرواسی، آلمان، یونان، ایتالیا، لوگزامبورگ، مالت، رومانی، سوئیس، هلند، جمهوری ترک قبرس شمالی، انگلستان، اوکراین، لیبی، مراکش، آذربایجان، چین، عراق، قزاقستان، عمان، قطر، روسیه، عربستان سعودی، تایلند و امارات متحده عربی در حال فعالیت می باشد.

یکی دیگر از شرکتهایی که پرچم ترکیه را در خارج از کشور برافراشته کرده است، هولدینگ فرودگاههای تاو می باشد. این شرکت در ۸ کشور گرجستان، مقدونیه، تونس، عربستان سعودی، کرواسی، لتونی، عمان و آلمان حدود ۱.۴ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده و امکان استخدام ۳ هزار تن را فراهم کرده است.
هوادینگ شیشه جام در ۱۳ کشور جهان منجمله آلمان، ایتالیا، بلغارستان، رومانی، اسلواکی، مجارستان، بوسنی هرزگوین، روسیه، گرجستان، اوکراین، مصر و هندوستان ۲۵ کارخانه تولیدی دارد. میزان سرمایه گذاریهای این شرکت در خارج از کشور ۲.۵ میلیارد دلار می باشد.

یکی دیگر از شرکتهایی که معرف ترکیه در خارج از کشور می باشد، گروه بوروسان است. این شرکت در شاخه های مختلف کاری در بازارهای خاورمیانه، آفریقای شمالی، اروپا و ایالات متحده آمریکا در حال فعالیت می باشد. شرکت بوروسان لجستیک در چارچوب فعالیتهای لجستیک در کشورهای خاورمیانه، امارات متحده عربی، عمان، الجزایر، هند، قزاقستان، آلمان، سوئیس، اتریش، دانمارک، فنلاند، سوئد، نروژ، لهستان، جمهوری چک، اسلواکی، مجارستان، یونان، بلغارستان، هلند، انگلستان، بلژیک، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، مراکش، تونس، پرتغال و کشورهای حوزه بالتیک در حال فعالیت می باشد. شرکت بوروسان مانسمان امکان استخدام ۳۵۵ تن را در خارج از کشور فراهم کرده است. شرکت ماشین آلات و سیستم های قدرت بوروسان نیز برای ۸۰۰ تن در خارج از کشور امکان کار فراهم آورده است.

شرکت ارتباطات و تکنولوژی ترکسل نیز که یکی از شرکتهای بسیار مهم ترکیه در زمینه ارتباطات می باشد، با کار و فعالیت در کشورهای قزاقستان، آذربایجان، ملداوی، گرجستان، اوکراین، بلاروس و جمهوری ترک قبرس شمالی تا پایان سال ۲۰۱۴ امکان استخدام ۱۸۰۰ تن را فراهم کرده است.

شرکت خوشه ای لیمارک نیز برای ۸۵۰۰ تن در خارج از کشور امکان استخدام فراهم آورده است و در کشورهای کوزوو، بلغارستان، صربستان، آلبانی، مصر، عربستان سعودی، پاکستان و نیز شمال عراق در حال فعالیت می باشد.

در نهایت بر اساس تحقیقی که با همکاری مشترک دانشگاه کادیرحاص ترکیه و دانشگاه کلمبیای آمریکا انجام گرفته، در حالیکه تا سال ۲۰۰۷، تعداد شرکتهای ترک سرمایه گذاری کننده بالای ۱۰۰ میلیون دلار در خارج از کشور ۱۹ عدد بود، این رقم تا سال ۲۰۱۴ به ۲۹ شرکت افزایش یافته است.
نویسنده: دکتر حسین قراملکی عضو هیات علمی رشته اقتصاد دانشگاه کارابوک

مترجم: فریبا اوغوز