Ukrainadağı krizis ğomum suğışqa taba etärelä
Ukraina ğäskäre port qalası Mariopulnı Rusiyä yaqlı qorallı törkemnärdän alırğa tırışa.
İlneñ könçığışındağı krizis däwam itkän bulsa, Ukraina belän Rusiyä Federatsiyäse arasındağı kiyerenkelek tä arta bara.
Ukraina saqlanu ministrı Rusiyäne un meñnärçä keşeneñ tormışına yanawçı zur suğış başlatuda gäyepläde.
Ukrainanıñ könçığışında aylar buyı xökem sörüçe krizis Rusiyä belän Ukrainanı suğış busağasına alıp kiterde.
Ukraina saqlanu ministrı Valeriy Heletey İkençe Bötendönya suğışınnan birle oxşaşı kürenmägän suğış aldında toruların äytte.
Heletey mondıy suğışta ülemnärneñ un meñnärgä citä alaçağın belderde.
Ukraina häm Könbatış yäşängän krizistan Mäskäwne cawaplı totğan bulsa, Rusiyä, raslawlarnı kire qağıp, separatistlarğa ğaskäri häm xärbi qoral yärdämen kürsätmäwen belderä.
NATO Ğomum särkätibe Anders Fogh Rasmussen Rusiyäneñ NATOnı doşman bularaq kürüen, üzläreneñ dä bu totışqa qarap xäräkät itäçäklären assızıqlap äytep uzdı.
İttifaqnıñ Könçığış Awrupada yaña xärbi nığıtmalarnı-bazalarnı qorırğa äzerlänüe xäbär itelä.
NATOdan yasalğan bu kisken açıqlawlarğa Mäskäwneñ reaktsiyäse soñarmadı.
Kreml Ukrainadan Rusiyägä yünälgän yanawlarnıñ häm NATOnıñ cäyelüçe säyäsäteneñ Mäskäwne strategiyaların yañadan bilgelärgä mäcbür itüenä basım yasadı.
Rusiyä belän Könbatış arasında kiyerenkelek artqan bulsa, Rusiyä Federatsiyäse däwlät başlığı Vladimir Putinnıñ: “Teläsäm, Kievnı ike atnada alırmın”, - dip äytüe alğa sörelde.
Putinnıñ kiñäşçeläre bu süzlärne Könbatış matbuğatınıñ dezinformatsiyäse bularaq bäyäläsä dä, Rusiyä liderınıñ bu süzläre sotsial mediada kiñ yañğıraş taptı.
Berläşkän Millätlär Oyışması ğomum särkätibe Ban Ki Moon da Ukraina krizisına qağılışlı bularaq könbatış köçlärenä çaqıru yasadı.
Ğomum särkätip Ban krizisnıñ xärbi yullar belän xäl itelä alınmayaçağın, säyäsi çişeleşneñ tağın da daimi yul buluın belderde.
Şul arada Rusiyä yaqlı törkemnär dä, taläplären yomşatıp, “tulı bäysezlek” urınına “maxsus status” teläwlären açıqladı.
Separatistlar Kiev maxsus status ışanıçın birsä, ilneñ iqtisadi, mädäni häm säyäsi bötenlegen saqlaw öçen qullarınnan kilgänne yasayaçaqların belderde.
