تۈركىيە چاناققەلئە دېڭىز زەپىرىنىڭ 108 - خاتىرە يىلىنى تەبرىكلىمەكتە

تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: خاتىرە يىلى مۇناسىۋىتى بىلەن ئورۇنلاشتۇرۇلغان چاناققەلئەدىكى مۇراسىملارنىڭ بىرىنچىسى جۇمھۇرىيەت مەيدانىدا ئۆتكۈزۈلدى؛ دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى خۇلۇسى ئاقارنىڭ «چاناققەلئەدىن ئۆتكىلى بولمايدۇ» دېگەن خەت يېزىلغان ئالتۇن مېدال چۈشۈرۈلگەن تۈركىيە بايرىقىنىڭ مۇمىغا چىقىرىلىشى بىلەن باشلاندى.

ھۆرمەت بىلدۈرۈپ سۈكۈتتە تۇرۇلغاندىن كېيىن مۇستەقىللىق مارشى ئوقۇلغان مۇراسىمدا، چاناققەلئە بوغۇزىغا لەڭگەرلەنگەن TCG سالىھ رەئىس ناملىق پاراخوتتىن 21 پاي ئېتىلدى.

مۇراسىمغا ئاۋسترالىيەنىڭ چاناققەلئەدە تۇرۇشلۇق كونسۇلى ھاررى ھال، يېڭى زېلاندىيەنىڭ ئەنقەرەدە تۇرۇشلۇق ئەلچىخانىسى ۋاكالەتچىسى نىكول سىلىت بىلەن ھەر قايسى سىياسىي پارتىيەلەرنىڭ ۋەكىللىرى قاتناشتى.

خاتىرە يىلى مۇناسىۋىتى بىلەن شېھىتلەر ئابىدىسى ۋە سەددۇلبەھر قەلئەسىدە ئىككى ئايرىم خاتىرىلەش پىروگراممىسى ئۆتكۈزۈلىدۇ. جۇمھۇر رەئىس رەجەپ تاييىپ ئەردوغانمۇ مۇراسىمغا قاتنىشىدۇ.

بىرىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدا ئىتتىپاقداش دۆلەتلەر تەرەپتە تۇرۇپ گېرمانىيە  بىلەن بىرلىكتە ئۇرۇشقا كىرگەن ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى چاناققەلئە فىرونتىدا مىللەت سۈپىتىدە مەۋجۇتلۇق ئۈچۈن كۈرەش قىلدى.

تۈركىيە تارىخىدىكى بۇرۇلۇش نۇقتىلىرىنىڭ بىرى بولغان چاناققەلئە ئۇرۇشى، 1915-يىلى 2-ئاينىڭ 19-كۈنى چاناققەلئە بوغۇزىدىكى دېڭىز ئۇرۇشى بىلەن باشلاندى. ئاندىن قۇرۇقلۇقتىكى سەددۇلبەھىر، ئارىبۇرنۇ ۋە ئانافارتاللار فىرونتلىرىدا داۋاملاشتى.

325 كۈن داۋاملاشقان چاناققەلئە ئۇرۇشى 1916-يىلى 1-ئاينىڭ 9-كۈنى تۈركىيە ئارمىيەسىنىڭ غەلىبىسى بىلەن ئاخىرلاشتى.

1915-يىلى 18-مارت چاناققەلئەدە  قولغا كەلتۈرۈلگەن دېڭىز ئۇرۇشى غەلىبىسى تۈركىيەنىڭ كەلگۈسى ئۈچۈن بىر بۇرۇلۇش نۇقتىسى بولۇپ، چاناققەلئەنى يېڭىپ ئۆتكىلى بولمايدىغانلىقىنى ئىسپاتلىدى.