xitay kanada bash ministirining xitaygha qaratqan eyibleshlirige naraziliq bildürdi

türkiye awazi radiyosi xewiri: xitay tashqi ishlar ministirliqi bayanatchisi xua chünying kanada bash ministiri justin trudéuning xitayni «öz xahishi boyiche sot qilidu» dep eyibligenliki üstide toxtilip: «kanadani qanunning üstünlükige we xitay sotining musteqilliqigha hörmet qilishqa, shundaqla xatasini tüzütüshke we mesuliyetsiz bayanatlarni élan qilmasliqqa chaqiriq qilimiz» dédi.

xua chünying paytext béyjingda ötküzgen kündilik axbarat élan qilish yighinida, kanada bash ministiri jastin trudéuning bir kanada puqrasi xitayda ölüm jazasigha höküm qilinghandin kéyin, xitayni öz xahishi boyiche sot qilidu dep eyibligenlikige naraziliq bildürdi.

«qanunning aldida hemme kishi barawerdur» dégen xua, qanunning üstünlükining teqezzasining mushu ikenlikini, kanadadiki munasiwetlik kishilerning bayanatlirining qanunning üstünlükige dair eng eqelliy angdinmu xaliy ikenlikini éytti.

xua zeherlik chékimlikning jemiyetke éghir ziyan salidighan jinayet ikenlikini tekitlep, bu jinayetke qarita dunyada éghir jazalar bérilidighanliqini we xitayningmu shundaq qilghanliqini tekitlidi. arqidinla kanadaning xua wéyning maliye ishliri diréktori ming wenjuni derhal qoyup bérishi lazimliqini yene telep qildi.

tünügün xitayda, «zeherlik chékimlik etkeschisi» dep eyiblengen robért liloyid schéllénbérg ölüm jazasigha höküm qilinghandin kéyin, kanada bash ministiri trudéu intayin endishe qiliwatqanliqini bildürüp: «xitay hökümiti xuddiy eshu kanada puqrasi duch kelgendek öz xahishi boyiche ölüm jazasi bérish yolini tallidi. bu hökümet bolush süpitimiz bilen, bizni intayin endishige salidighan bir ehwal. barliq xelqaradiki dostlirimiz we ittipaqdashlirimizmu shundaq héssiyatta bolushi lazim» dégen idi.

xitayning lyawning ölkisige tewe daliyen shehiridiki yuqiri sot mehkimisi 222 kilogiram métafétaménning xitaydin awstiraliyege yötkilishige yardem qilish jinayiti bilen eyiblep, 2016 – yilida 15 yilliq qamaq jazasigha höküm qilip bolghan robért liloyid schéllénbérgni qaytidin ölüm jazagha höküm qilghan idi.

sotchilar: «yéngi pakitlarning schéllénbérgning xelqaraliq teshkillik bir zeherlik chékimlik jinayitige qatnashqanliqini körsitip bermekte» dégen qarashlirini ilgiri sürgen idi.

xua wéyning maliye ishliri diréktori ming wenju 1 – dékabirida amérikining telipige binaen kanadada nazaretke élinghan we sotta shertlik halda kapaletke qoyup bérishke höküm qilinghan idi.

xitay bilen kanada otturisidiki munasiwetlerning yiriklishishige seweb bolghan ming wenju weqesidin kéyin, xitay hökümiti kanada puqrasi sabiq diplomatiye xadimi mishél kowrig we soda sanaetchi mishél sparowni dölet bixeterlikige tehdit shekillendüridighan paaliyetlerni qildi dégenlerni ilgiri sürüp nazaretke alghan idi. 

kanada dairiliri xitayning türmiliride tutup turuluwatqan kanada puqraliri sanining 200 din éshp ketkenlikini bildürmekte.