آژانس آوراسیا (17)
سلام سایین اوخورلار!
بو هفتهکی پروقرامدا دوراقلاریمیز؛ ایسیک گؤل بؤلگهسینده "دونیا کؤچری اویونلاری"نی تشکیل ائدهجک اؤلکه قیرقیزیستان، روسیا طرفیندن ایلحاق ائدیلمهسی ایله دونیا گوندمینه اوتوران قیریم و یونوس امره انستیتوسونون، تورکجهنین دیجیتال اورتامدا اوزاقدان ائگیتیمی قونولو چالیشتایینا ائو صاحبلیگی ائدن تورکیه اولاجاق !
ایلک دوراغیمیز قیرقیزیستان ...
سایین اوخورلار، تورک دونیاسی، قیرقیزیستانین ایسیک گؤل بؤلگهسینده گئچیریلهجک "دونیا کؤچری اویونلاری"نا اوداقلاندی.
قاتیلیمچی اؤلکهلر تورکیهدهکی ایلک توپلانتینین آردیندان بیشکئکده بیر آرایا گلدی.
توپلانتیدا، اویونلاردا اویقولاناجاق قوراللار تعیین اولوندو.
قیرقیزیستانین اینجیسی ایسیک گؤلده المپیک بنزری بیر فستیوال تشکیل ائتمه فیکری ایلک دفعه گئچن ایل اورتایا آتیلدی.
تورک اؤلکهلرین پرزیدنتلرینین دستک وئرمهسی ایله قوللار سیواندی ....
قیرقیزیستان پرزیدنتی آلمازبئک آتامبایئوین تعلیماتییلا حاضرلیقلار باشلادیلدی.
اویونلار، تورک کنهشی، قیرقیزیستان حکومتی و ایسپونسورلارین دستگی ایله گرچکلشدیریلهجک.
سپتامبر آییندا دوزنلهنهجک اویونلاردا، بیر بیریندن فرقلی اوت اویونلاری، کؤک بؤرو، قیرقیز گولشی، اوردا ، ناردا و باشقا میللی اویون کاتگوریلرینده یاریشمالار تشکیل ائدیلهجک.
فستیوالا ت.ر.ت ده مئدیا قورولوشو اولاراق دستک وئریر.
تورک کنهشینین باش کاتیب یاردیمچیسی و قیرقیزیستان نمایندهسی آداخان مادوماروو، ائدیلن حاضرلیقلاری دگرلندیردی.
آداخان مادوماروو، فستیوالین آدینین "ائتنیک اویونلار" اولاراق دییشدیریلهبیلهجگینی ایفاده ائتدی.
آداخان مادوماروو: "فئستیوال حاضرلیقلاری باشلادی. ایندی دانیشیقلار آپاریلیر. قاتیلیمچی اؤلکهلرین ده ایستک و تکلیفلرینی آلیریق. قیرقیزیستانین اینجیسی ایسیک گؤل قوناقلارینی قارشیلاماغا حاضیرلاشیر. ت.ر.ت آوازین یؤنهدیچیلری ایله ده گؤروشهرک اونلارین دستگینی آلدیق. ت.ر.ت آواز فستیوالی جانلی اولاراق یایینلایاجاق. بئلهجه بوتون تورک دونیاسینا چاتدیریلاجاق. 14 اؤلکه بو فستیوالا قاتیلاجاقلارینی و ائتنیک اویونلار دالیندا مباریزه ائتمهیه حاضر اولدوقلارینی بیلدیردیلر. "
بیشکئکدکی توپلانتیدا، بعضی اؤلکهلر کؤچهبه خالق اولمادیقلارینی دیله گتیرهرک، فستیوالین آدینین دییشدیریلمهسینی طلب ائتدی.
آنجاق بو قونودا سون بیر قرار وئریلمهدی.
بو آرادا اویونلارین قوراللاری تعیین اولوندو.
بونا گؤره، اویونلارا قاتیلاجاق شخصلر یا دا قروپلار اؤز میللی پالتارلاری ایله یاریشاجاقلار .
اویونلاردا میللی قوراللار تطبیق اولوناجاق.
مثلا، "کؤک بؤرو" اویونوندا یاریشمایا قاتیلان قروپ قیرقیز قوراللارینی اساس آلاراق یاریشاجاق.
دونیا کؤچری اویونلاری فستیوالینا قیرقیزیستان، تورکیه، قازاقیستان، آذربایجان، اؤزبکیستان، تورکمنیستان، مغولوستان، تاجیکیستان، روسیا و باشقا اؤلکهلردن یاریشماچیلارین قاتیلیماسی گؤزلنیلیر.
تورکیه نمایندهسی احمد توزون ایسه فستیوالا دایر ایشلرین سپتامبر آیینا یئتیشهجگینی ایفاده ائتدی.
احمد توزون: "بوراداکی مقصدیمیز، مین ایللردن بری تاریخدن گلن ایسپورلاریمیزی تکرار جانلاندیراراق تورک دونیاسینا تورک جمهوریتلرینده یایاراق، گؤسترمک و داها سونرا بونو دونیا صحنهسینه چیخاراراق، بوتون دونیا مدنیتینه و دونیا باریشینا آرماغان ائتمک . "
آذربایجان نمایندهسی آیدین ممدوو، فستیوالداکی اویونلارین هامیسینین تاریخدن گلدیگینی و هر بیرینین خالقی تمثیل ائتدیگینی سؤیلهدی.
بو اویونلارین تورک اؤلکهلرین بولوشماسینا دا آراچی اولاجاغینی ایفاده ائدن ممدوو، بو بولوشما ایله ده بیر اؤلکهده یاییقین اولان اویونون، بیر باشقا تورک اؤلکهسینده ده اوینانمایا باشلاناجاغینی ایفاده ائتدی.
اویونلار، 8 سپتامبر 2014 تاریخینده ایسیک گؤلده رسمی آچیلیش مراسیمیله باشلایاجاق.
قیرقیزلارین میلی قیز کوومای، سالبوورون، تییین ائنمئی، اوپای اویونلاری ایسه گؤستریاولاراق سونولاجاق.
قاتیلیمچی اؤلکهلرین تعیین ائتدیگی 9 کاتگوریده یاریشمالار تشکیل ائدیلهجک.
اویونلار بیر هفته داوام ائدهجک.
سونراکی دوراغیمیز قیریم !
سایین اوخورلار! روسیانین قیریمی ایلحاقینین آردیندان، بو اؤلکهنین روسیا ایله اینتگراسیونو هر ساحهده سرعت قازانیر.
قیریمدا 80 مین نفر، روسیا وطنداشلیغینا گئچدی.
روسیا فدرال کؤچمن سرویسی طرفیندن وئریلن آچیقلامادا، قیریمدا روسیا وطنداشلیغینا گئچنلرین ساییسینین 80 مینه چاتدیغی بیلدیریلدی.
ایشلرین سون دؤنمده سرعت قازاندیغی ایفاده ائدیلن آچیقلامادا، گوندهلیک اورتالاما 15 مین پاسپورت دیلهکچهسینین ایشلمه قویولدوغو قید ائدیلدی.
روسیا وطنداشلیغینا گئچمهیی رسمی اولاراق رد ائدنلرین ساییسی ایسه 300 نفره یاخینلاشدی.
اوکراینا وطنداشی اولاراق قالماق ایستهین قیریملیلار، آغ مسجید و سیواستوپولدا باشوورابیلر.
قاراسوبازار و باغچاسارای شهرلرینده ده باشوورو نقطهلرینین آچیلماسی پلانلاشدیریلیر.
"من بورا روسیا وطنداشلیغینی رد ائتمک و اوکراینا وطنداشلیغیمی قوروماق اوچون گلدیم. من روسام، روسیادا دوغولموشام، اما 28 ایل قاباق بیز بورا کؤچدوک. من اوکراینادا یاشادیم، تحصیل آلدیم، ایشلهدیم، اوشاغیم آرتیق اوکراینالی. روسیادا یاشاماق کیمی خیالیم یوخ ایدی. اولسایدی، اونسوز دا چوخدان بونو گرچکلشدیرمک اوچون لاسال یوللار تاپاردیم" .
"من اوکراینادا دوغولدوم و اوکراینالی اولاراق قالماق ایستهییرم. اوکراینادا سؤز آزادلیغی وار، روسیادا یوخدور. حیات یولداشیم اوکراینالی، اوشاقلاریم دا اوکراینالی اولاجاق. دیلیمیز گؤزل، تحصیلی و مکتبلری بگهنیرم. روسیا، اوشاقلاریمیزی هر یئره ساواشمایا گؤندره بیلر. وطنده، یعنی اوکراینادا قالماق ایستییرم. "
و تورکیه ...
یونوس امره اینستیتوسو، تورکیهده تورکجهنین دیجیتال اورتامدا اوزاقدان ائگیتیمی قونولو چالیشتای تشکیل ائتدی.
چالیشتایا چوخ ساییدا آکادمیسین قاتیلدی.
یورددیشیندا 30دان چوخ مدنیت مرکزی اولان یونوس امره اینستیتوسو بو مرکزلرده خاریجیلره تورکجه اؤیرهدیر.
اینستیتو، خاریجیلره تورکجه ائگیتیمی قونوسوندا قایناق اثر یاراتماق اوچون دیجیتال اورتامدا ماتئریال حاضرلاما چاباسینا گیردی.
ماتئریاللارین حاضرلیق سورهجینده آکادمیسینلرین گؤروشلرینی ده آلماق ایستهین اینستیتو، آنکارادا تورکجهنین دیجیتال اورتامدا اوزاقدان ائگیتیمی قونولو چالیشتای تشکیل ائتدی.
یونوس امره اینستیتوسو باشقان کؤمکچیسی دکتر شعبان چوباناوغلو:" دیلیمیزی زامان و مکان آنلاییشلارینین اؤتهسینه داشیماق اوچون بیر شئیلر ائتمک مجبوریتینده ایدیک. بو بیر شئیلر ایچریسینده ان اؤنملیسی ده دیجیتال اورتامدا اینترنت اورتامیندا تورکجهمیزی دونیانین ان اوجقار یئرینه قدر داشینماسی پروژهسی ایدی. بونو چالیشان باشقا اونیورسیتهلریمیز ده وار، اما بو مسئولیت اونیورسیتهلریمیز قدر ان چوخ یونوس امره اینستیتونا دوشن بیر مسئولیتدیر دئیهرک ایشه باشلامیش اولدوق. "
چالیشتایا قاتیلان تورک دیل قورومو باشقانی مصطفی کاچالین ایسه زنگین بیر دیل اولان تورکجهنین گئدهرک فقیرلشدیریلدیگینه دقت چئکدی.
مصطفی کاچالین: "بوتون، جمله، هامیسی، جمعی، جمله؛ هامیسی اؤلدو، توم، توم، توم... بو فلاکتدیر، بیتیشدیر. اؤیردیب قارشیمیزا آلدیغیمیز اوشاقلار بئله دانیشاجاق یانلیش بیر شئی سؤیلهییرسن دئدیگیمیزده خوجا دا می یانلیش بیلیر، هر کس می یانلیش بیلیر، بیر تک دوغرونو سن می بیلیورسونا دؤنهجهییک. تورکجهنی اؤیرهدنلر تورکجه متنلری اوخوسونلار...علیشیر نوایینی، ی بیلمهمیز لازیم، هم تورک اولاجاقسان هم ده فضولیدن اوخویاممایاجاقسان، گولرلر. "
ایستانبول اونیورسیتهسی اوزاقدان ائییتیم فاکولتهسی ایش بیرلیگی ایله یئریدیلن پروژهنین گلهجک آیلاردا حیاتا گئچیریلمهسی گؤزلنیلیر.