Balalarnıñ immunitetın nığıtu

“Sälamät bulıyq” tapşıru tezmäbezneñ bu bülemendä balalarnıñ immun sistemasın nığıtuçı tabiğıy çaralar turında süz baraçaq. Citärlek däräcädä häm balanslı tuqlanıp yäş’ buınnı awırulardan saqlarğa, xastalıqlarğa qarşı tağın da köçle itärgä mömkin.

1. Daimi tuqlanu

Balalarnıñ awırularğa qarşı köçle buluları öçen sawlıqlı, balanslı häm daimi tuqlanularına iğ’tibar itärgä kiräk.

 2.Kefirnı ciläk-cimeş belän tämländeregez

Kön sayın yartı stakan kefir êçü - immun sistemasına teräk. Balalar anıñ tämen yaratmasqa mömkin. Andıy oçraqta kefirğa ciläk-cimeş izmäse salıp tämländerergä bula.

3.Söläyman balığı

Omega 3 may kislotasına bay häm balalarnıñ baş miye üseşenä yärdäm itüçe älege balıq ber ük waqıtta organizmnı yoğışlı çirlärdän saqlıy. 

4.Päkmäz (ciläk-cimeşlärne qaynatıp yasalğan tabiğıy quyı sirop)

Päkmäz immunitetnı nığıtuçı häm azqanlılıqnı beterüçe rizıqlardan berse. Anı üzen genä tügel, C vitaminına bay kivi belän bergä birgändä tağın da faydalı. 

5.Kivi

Älege ciläk-cimeştäge C vitaminı däräcäse başqalarına qarağanda tağın da küp häm organizmnı saqlawçı antioksidantlarğa bay.

6.Öydä yasalğan yoğırt

Probiotikka bay rizıqlar awırularğa qarşı toruda bik ähämiyätle rol’ uynıy. Şuña kürä balalarığızğa, hiçşiksez, kön sayın ber kasä öy yoğırtı aşatığız. Anı başqa rizıqlar belän bergä yäisä ciläk-cimeş turap salıp ayırım da birä alasız. Balalarığıznıñ sıyır sötenä allergiyäse bulsa, käcä sötennän yasalğan yoğırtlarğa östenlek biregez.  

7.Banan häm yoğırt

Balağızğa här kön 1 kasä öy yoğırtı belän 1 keçkenä banannı quşıp yäisä izep biregez. Probiotik belän prebiotiknı quşıp birgändä tağın da köçle täêsir itä.

8.İmbirle häm kurkumalı yoğırt

Här könne 1 kasä öy yoğırtına yartışar bal qalağı imbir häm kurkuma salıp biregez. Bu yoğırt yaratmawçı balalarnı älege tiñsez protein çığanağın aşarğa öyrätergä mömkin. İmmun sistemasın nığıtuçı 2 tämlätkeç yärdämendä balağız qış fasılın tağın da räxät kiçerer.

9.Sarımsaq

Sarımsaq antibakterial’ üzençälege arqasında immunitetnı köçäytep organizmnıñ qarşı toruçanlığın arttıra. Ul balağızda kiläçäktä astma kilep çığu yanawın kimetä. Şul säbäple barlıq rizıqlarğa diyärlek bu sixerle yäşelçäne quyarğa tırışığız. Tik anı mayda qızdırıp tügel, rizıqnıñ suına salığız, ul çaqta andağı antioksidantlardan tağın da kübräk fayda alırsız. Monnan tış, sarımsaqnıñ rizıqlarğa, salatlarğa häm yoğırtqa çi bularaq salınuı ähämiyätle.

10.Solı izmäse

Solı izmäsen söt belän butap, östenä E vitaminına bay mindal’ häm 1 porśiyä banan östäp blender aşa ütkärergä mömkin. Anı balağızğa irtänge aşta birä alasız.

11.Brokkoli

C, A häm E vitaminnarına bay brokkoli - antioksidant saqlağıçı. Anı aşlarığızğa da salırğa bula.  

12.Yasmıq

Közge häm qışqı aylarda anı atnada 2 tapqır aşaw bik faydalı. Üsemlek proteinı bulğanı öçen balalarnıñ üseşe häm alğarışına da yärdäm itä. 

13.Yomırqa

Yomırqa - ana sötennän soñ kilüçe häm organizm iñ nıq ixtiyac toyuçı protein çığanağı. Ber ük waqıtta A, D, E, B12 vitaminnarına häm timergä dä bay. Peşerep, omlet yasap yäisä mänämän itep - niçek äzerläsägez dä bula, tik kön sayın balağızğa ber yomırqa aşatığız.

14.Çikläweklär

Alar immun sistemasın nığıtuğa yärdäm itüçe E vitaminı, śink häm Omega 3 may kislotasına bay. Balalarığıznıñ mäktäpkä alıp baruçı tuqlanu sawıtına çi urman çikläwege, Ästerxan çikläwege, mindal’ häm qabaq töşe quyıp, älege rizıqlarnı aşaw ğadäte kertä alasız. Monnan tış, irtänge aşta da ber uç çikläwek birergä bula.   

15.Tärtipkä salınğan yoqı

Waqıtında yoqlaw, sälamät tuqlanu, qullarnı yış-yış sabın belän yuu häm mäktäptä sıynıflarnıñ daimi räweştä cillätelüe - balalarnıñ immun sistemasın nığıtuda kiräkle çaralar.

16.Ana qort söte häm bal

Ana qort söten 3 yäşennän zur balalarğa här kön irtän aşawğa qadär yartı bal qalağın arttırmıyça bal belän quşıp birü immun sisteması öçen bik ähämiyätle. Tik 3 yäş’tän keçkenä, allergiyä probleması bulğan, astma diagnozı quyılğan balalarğa birgänçe, hiçşiksez, tabib belän kiñäşläşegez.

17.Tim’yan

Tim’yannı här könne tönätep êçü immun sistemasın da nığıta, bronxit şikelle awırulardan da qotılırğa yärdäm itä. Älege üsemlek yötkerülärdän tabiğıy däwa häm grip belän köräşä.

1 stakan suğa 2 bal qalağı tim’yan salıp qaynatığız. Uttan alğannan soñ beraz bal salıp balağızğa êçertegez.  

Avtor: tabib Mäxmät Uçar