Nogayşa 62/2023: İYMANDA MIÑLAGAN YAHŞILIQ BAR! (2)

Bîr ademdiñ iymanı,  -  Bir kişinin imanı,

Özinden ketip barsa, - Kendinden uzaklaşıverse,

Quday’ıman bavını,  -  Yaratıcısı ile bağını,

Bîrdenbîrge kesip atqan... -  Birdenbire kesip atar...

Mine sosı alminen  - İşte şu hal ile

Bäri Allah saniyatı,   -  Allah’ın bütün sanatları,

Üstündeki bezevler,  -  Üstündeki nakışlar,

So inkärıman yabılgan...  -  O inkarıyla örtülür...

Bîr Allah’tı körsetgen  - Bir Allah’ı gösteren

Neşe bavdıñ bärisi,  -  Nice bağların tamamı,

Közlerinden yasırgan.  -  Gözlerinden gizlenir.

Nav manedi taga arüv  -  Bu manayı daha iyi

Bildiriyek bir misal,  -  Bildirecek bir misal,

Oyda aytılganday bolgan: - Aşağıda anlatıldığı gibidir:

Qaba, ucuz şöyinden  -  Kaba, ucuz demirden

Yasalgan bîr antiqadıñ  -  Yapılan bir antikanın

Baası qayda bargan? - Kıymeti nerelere varıyor?

Atta bazı so şöyin,  -  Hatta bazan o demir,

Antiqa bolgan sebep,  -  Antika olması sebebiyle,

Baası milyondu ozgan... - Değeri milyonu geçer...

So şöyinden antiqadı, - O demirden antikayı,     

Eger antiqacılar körse,  -  Eğer antikacılar görse,

Eskide sonı yasagandıñ   -  Eski zamanda onu yapan sanatçısının

Abırayından sebep,  -  Meşhurluğu sebebiyle,

Yasavşıga örmetpen   -  Sanatçısına hürmeten

Milyonlar pul bererler... -  Milyonlar lira verirler...

So antikadı temirşige, -  O antikayı demirciye,           

Alıp barıp ketseler,  -  Alıp götürüp gitseler,

Temirşiler so antiqaga,  - Demirciler o antikaya,      

Bes quruştı bermegen...  -  Beş kuruşu vermezler...

Aynı sonday nav insan,    -   Aynen bunun gibi şu insan,

YaratuvşıHaq Rab’tıñ  -  Yaratıcı Hak Rabb’ın

Bek nazik, em köp nazlı,  -  Pek nazik, hem çok nazlı,

Antiqa saniyatı bolgan;  - Antika sanatıdır;

Em Quday’dıñ qudretini, -  Hem Allah’ın kudretini,

Körsetgen mucizesi bolgan...  -  Gösteren mucizesidir...

Küşli Qadir Allah’tıñ  -  Güçlü Kadir Allah’ın

Käinattı kişkeytip - Kainatı küçülterek

Qaytadan, bîr taga,  -  Yeniden, bir daha,

Barisini özine   -  Tamamını kendisine

Salganı sosı insan,  -  Yerleştirdiği şu insan,

Özi kişkey bolsa em,  -  Kendi küçük olsa da,

Käinatqa denk tutulgan! - Kainata denk tutulmuştur!

Bäri sosı maneler,  - Bütün şu manalar,

Yalgız iymannurıman -  Yalnız iman nuruyla

Qaraganda bilingen. - Bakıldığında bilinir.

İyman bolmay so insandıñ  -  İman olmadan bu insanın   

Barıp turuyagı orın,  -  Varıp duracağı yer,

Bazılardıñ aytqanınday,  -  Bazıların dediği gibi,

“Söyleytagan yanvar” bolgan! -  “Konuşan hayvan” olmaktır!

Eger iyman savlesi, -  Eğer iman nuru,

İnsan kökregine kirse,  -   İnsanın göğsüne girse,

Allah betinden kelgen  - Allah tarafından gelen

Üstündeki maneli, -  Üstündeki manalı,

Yarqıp turgan naqışlar,  -  Parlayıp duran nakışlar,

Nav iymanman oqıngan. -  Bu imanla okunur.

‘Oqıv’ degen aqıyqatpan:  -  ‘Okuma’ denilen hakikatla:

İyman etken so adem;  -  İman eden o kişi;

“Men CalallıAllah’tıñ  -  “Ben Celallı Allah’ın

Yaratqanı qulıman! -  Yarattığı kuluyum!

Rahmeti em iqramı,  - Rahmeti ve ikramı,

Bari üstümde bolgan...” -  Hep üstümdedir...”

Manelerini aytqan.  -  Manalarını dile getirir.

Basqa inanganlar tagı, -  Başka mü’minler dahi,

Är bîrevi, iymanlı - Her biri, imanlı

Nav qaravışı betimen -  Bu bakış açısıyla

Üstlerindeki mucizedi,  -  Üstlerindeki mucizeleri,

Bılay okur em oqutarlar...  -  Böylece okur ve okuturlar...

Nav baasıman so insan, -  Bu değeriyle o insan,

Bari maqluq üstünde, -  Bütün varlıklar üstünde,

Allah’qa yuvıq bolgan... - Allah’a yakın olur...

Em Quday’dın özine  -  Hem Allah’ın kendisini

Söylegeni maqamga -  Muhatap aldığı makama

Köterilip şıqqan! -  Yükselip çıkar!

Ayriyeten so insan, -  Ayrıca o insan,

Allah’qa qonaq bolgan! -  Allah’ın misafiri konumuna yükselir!

Eger inkär insandıñ  -  Eğer inkar insanın

İşinde orın tutsa, -  İçinde yer tutsa,

Ol vaqıt köp maneli  -  O vakit çok manalı

Bari Quday naqışları, - Bütün Hak nakışları,

Qarangıga tüskenge -  Karanlığa düştüğü için

Körilmegen, oqınmagan... - Görülmez, okunmaz...

Ol maneli saniyattıñ, -  O manalı sanatın,

Manevi naqışlardıñ, -  Manevi nakışların

Köbi yasırıp qalgan... -  Çoğı gizlenip kalır...

Allah’qa qaraytagan  -  Allah’a bakan

Manevi betlerdiñ köbi - Manevi yüzlerin çoğu

Körülmey qalınganga, -   Görülemediği için,

Tömenlerge tüsülgen... -  Manen aşağı mertebelere inilir...

İnanmagan ol insan,  -  İnanmayan o insan,

Qalgan basqa ne bolsa,  -  Kalan başka ne varsa,

Haq Quday’ga baylamay  -  Hak Allah’a bağlamadan

Sebeplerge, tesadüpke, - Sebeplere, tesadüfe,

Tabiyatqa bergenge:  - Tabiata verdiği için:

Yaratuvşı Allah’pan  - Yaratıcı Allah’la

Bäri bavını üzgen!  -  Bütün bağlarını koparır!

Allah’pan bav bolmasa, -  Allah ile bağ olmasa,

Bîr mucize nav insandıñ, - Bir mucize şu insanın,

Äş qıymatı qalmagan! -  Hiç kıymeti kalmaz!

Är bîr insan, bîr almas -  Her bir insan, bir elmas

Qıymatında ekende,  -  Değerinde iken,

Bîrer sönük sise bolar.  -  Birer sönük cam parçası olur.

Baası yalgız sonıñ  -  Kıymeti yalnız onun

Yanvar maddesinde qalgan... -  Hayvani maddesiyle sınırlı kalır...

Maddediñ gayası em, -  Maddenin gayesi ise,

Soñındaqı meyva em:  -  Hem sonundaki meyvesi:

Qısqaşa bîr ömirde, -  Kısacık bir ömürde,

Yan yanvardıñ eñ acizi, -  Hayvanların en acizi,

Eñ muqtajı, em eñ mungını  -  En muhtacı ve en kederlisi

Bolup qalgan al bolgan! -  Olup kalınan durumdur!

Sosı inkär insandıñ,   -    Şu inkar insanın,

Ullı, biyik maqamını, -  Yüce, büyük makamını,

Köşürüp yerge yıqqan! -  Göçürüp yerle bir eder!    

Almasqa oqşagan insan, - Elmasa benzeyen insan,

Kömürge avısqan... -  Kömüre dönüşür...

Demek insandıñ qıymatı,  -  Demek insanın kıymeti,

Anca iymanıman bolgan... -  Ancak imanıyla olur.

İymanını yoytqan insan,  -  İmanını kaybeden insan,

İnsanlıqtan em erek qalgan! -  İnsanlıktan da uzaklaşır!

Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız!

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

Nogayşa 61/2023: İYMANDA MIÑLAGAN YAHŞILIQ BAR! (1) | TRT Tatarça

 

Nogayşa 60/2023: ALLAH MUNŞA İSTİ BȊR BASINA QAYTİP ETKEN? (2) | TRT Tatarça

Podkastlar (тавыш язмаларыбыз)