Nogayşa 58/2023: DUVADA SIRLAR BAR (3)

Duvadıñ sırlarından -  Duanın sırlarından   

Bîr kesegi em nav boladı: - Bir kısmı da şudur:

Sebeblerdiñ jıyılganı,  -  Sebeplerin bir araya gelmesi,

Sosı em duva boladı... -  O da dua olur...

Misal bolsa su, ava, - Misal olsa su, hava,

Topraq, şuvaq barabar -  Toprak, sıcaklık beraber

Urlıq tögereginde  -  Tohumun etrafında

Jıyılganları vaqıt,  -  Toplandıkları vakit,

Nav alleri bir til boladı:  -  Bu halleri bir dil oluyor:

“Biz bärimiz jıyıldıq,  -  “Biz hepimiz toplandık,

Endi sen ya Quday, - Şimdi sen ey Allah,

So urlıqtı sünbülle!” - Şu tohumu sümbülle!”

Dep Allah’qa yalbaradı... - Diye Allah’a yalvarıyorlar...

Yerde kökte ne bolsa,  -  Yerde gökte ne varsa,

Ya tilimen ya alimen  - Ya diliyle ya haliyle

Söylegendiñ barisi, - Söylediklerinin hepsi,

Quday’ga duva boladı...  -  Allah’a dua oluyor...

Bîr köñül, imandaqı -  Bir gönül, imandaki

Yahşılıqpan nurlansa,  -   Güzellikle nurlansa,

So köñülden şıqqan zattıñ  -  O gönülden çıkanların

Barisi em duva boladı!  -  Hepsi de duadır!

Qaysı kökrekke iyman  -  Hangi göğüse iman 

Kirgen bolsa ol insan,  -  Girmiş olsa o insan,

Duva etpey turamaydı... -  Dua etmeden duramaz...

Allah em Kitab’ında,  - Allah hem kitabında,

Duvaga emir qıladı... - Duayı emrediyor...

Sosı yerde eske kelse:  - Burada akla gelse:

“Bîr köp zaman duvalar  -  “Bir çok zaman dualar

Etemiz, qabul bolmaydı;  - Ediyoruz, kabul olmuyor;

Quran’daqı ayette, -  Kur’an’daki ayette,

‘Är duvaga yavap bar!’ – ‘Her duaya cevap var!’

Dep biz qullarga aytıladı!” -  Diye biz kullara söyleniyor!”

Nav soravga bîr yavap -  Bu soruya bir cevap

Sosı kepte beriledi: -  Şu şekilde veriliyor:

Är duvaga yavap bar, - Her duaya cevap var,

Tek qabul ayrı boladı... - Ancak kabul ayrı oluyor...

Allah bäri duvaga, -  Allah bütün dualara,

Yavapların beredi, -  Cevaplarını veriyor,

Tek, qabul etkeni,  -  Ancak kabul etmesi,

Tilegendi bergeni,  -  İstenileni vermesi,

Hikmetimen boladı... -  Hikmetiyle oluyor...

Misal bolsa bîr bala  - Misal olsa bir çocuk

Avırganda doqturga:  -  Hastalandığında doktora:

“Doqtur aqay maga qara!”  -  “Doktor amca bana bak!”

Dep aytsa sosı bala,  -  Diye seslense o çocuk,

Doqtur yavap berer soga: - Doktor cevap verir ona:

“Ne tileysin ayt maga!” -  “Ne istiyorsun bana söyle!”

Bala aytar: “Men avurdım, - Çocuk söyler: “Ben hasta oldum,

Nav daridi ber taga!” -  Şu ilacı versene!”

Doqtur so balaga qaraganda,  -  Doktor o çocuğu muayene edince,

Ya tilegenin beredi; -  Ya dilediğini verir;

Ya so dariden taga arüv -  Ya o ilaçtan daha iyi

Basqasını beredi; - Başka ilacı verir;

Ya marazına zarar dep -  Ya hastalığına zararlı diye

Äş bîrevini bermeydi... -  Hiç birini vermez...

Sosı misal aqıyqatqa - Şu misal hakikata

Terezeler aşadı:  -  Pencereler açıyor:

Quday özi, är yerde,  -  Allah, kendisi her yerde,

Tilevi em küşimen, -  Dilemesi ve gücüyle,

Bîr yaqtan bilimimen  -  Bir taraftan ilmiyle

Azir bolgan qasında,  -   Hazır olması yanında,

Em är zattı köredi!   -   Hem her şeyi görüyor!

Nav sebepten duvalarga, -  Bu sebepten dualara,

Hamen yavap beredi! -  Hemen cevap veriyor!

Sosı quldı yalgızlıqtan  -  O kulu yalnızlıktan

Huzuruman qutarıp, -  Huzuruyla kurtarıp,

Umutını yoytturmay -   Ümidini kaybettirmeden

Bar bolganın körsetedi... - Var olduğunu gösteriyor...

Sosı qul yüreginde, -  O kul yüreğinde,

Tınışlıq, huzur tabadı! - Rahatlık ve huzur buluyor!

Mine sosı iygi aller,  - İşte şu güzel haller,

Duva etken qullarga -  Dua eden kullara

Haq’tan yavap boladı...  – Hak’tan cevap oluyor...

Mungayıp turgan insan,   -  Daralıp duran insan,

Etken duvalarına -  Ettiği dualarına

Quday’dıñ yavabıman - Allah’ın cevabıyla

Tınışlıqqa baradı... -  Sükünete erişiyor...

Yoksa adem zor etse, - Yoksa insan zorlasa,

İnat etip tilese,  - İnatla istese,

Paydasız bîr havaspan -  Faydasız bir hevesle

Eger tilegen bolsa, - Eğer dileyecek olsa,

Allah sosı qulınıñ  -  Allah o kulunun

Tilevini berüvge,  - İstediğini vermeye,

Mejburlugı bolmaydı! – Mecburiyeti olmuyor!

Allah berüv tilese, -  Allah vermeyi dilese,

Hikmeti em kerekse, -  Hikmeti de gerekse,

Quldıñ tilegeniniñ, -  Kulun dilediğinin,

Ya aynısını beredi, -  Ya aynısını verir,

Ya taga arüvini; - Ya daha iyisini;

Ya de qulga zarar bolsa,  -  Ya da kula zararı olsa,

Äş bîrevini bermeydi. -  Hiç birini vermez.

Bîr ademdiñ bîrevi,  -  Bir adamın birisi,

Ul balam bolsun, dep  - Erkek evladım olsun, diye

Quday’ga duva etse, - Allah’a dua etse,

Tek, Maramatlı Haq soga, - Lakin Merhametli Allah ona,

Hazreti Maryem’dey -  Hazret-i Meryem gibi

Mübarek bîr qız berse, - Mübarek bir kız çocuğu verse,

Sosı vaqıt aytılır ma,  -  O vakit denilir mi,

“Duvam qabul bolmadı!..”  “Duam kabul olmadı!..”

Bazı insan yaşavında  - Bazı insanlar hayatında

Dünya üşün duva etedi; - Dünya için dua eder;

Tilegeni berilmese, -  Dilediği verilmese,

Duva bosqa ketpeydi. -  Dua boşa gitmiyor.

Allah sosı ademdiñ - Allah o kişinin

Duvasını hikmetimen  -  Duasını hikmetiyle

Aqret üşün qabul etedi... -  Ahiret için kabul ediyor...

Allah,Hakim bolganga, -  Allah hakim olduğu için,

Savlay, neşe is etse, - Bütünüyle, nice iş etse,

Hikmetpinen etedi... -  Hikmetiyle yapıyor...

Bezek tutup avırganda, - Sıtma tutup hastalandığında,

Eger maraz bal tilese, -  Eğer hasta bal dilese,

Doqtur baldı bermeydi. - Doktor balı vermez.

Avrıgan süymese de   -  Hasta sevmese de

Aşşı dari beredi!  -  Acı ilaç veriyor!

Biz Quday’dan tileymiz;  -  Biz Allah’tan istiyoruz;

Ol bizge yavap beredi... - O bize cevap veriyor...

Bizge bergeni savlay,   -  Bize verdiği tamamen,

Bäri arüv boladı...  -  Hepsi güzeldir...

Aldı yahşı bolmasa,  - Önü güzel olmasa,

Artı iygi boladı!..  -  Ardı iyi oluyor!..

Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız!

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

Nogayşa 57/2023: DUVADA SIRLAR BAR (2) | TRT Tatarça

 

Nogayşa 56/2023: DUVADA SIRLAR BAR (1) | TRT Tatarça

 

Nogayşa 55/2023: TAĞAT | TRT Tatarça

 

Nogayşa 54/2023: RAHMET | TRT Tatarça

Podkastlar (тавыш язмаларыбыз)