Nogayça 92: Almas sise bolar ma? (2)

Kuday’dıñ bergeni   

Barı duygularımız,  

Aslı almasday bolup

Ahiretti qazansaq dep   

Biz qullarga berilgen...

So duygudı yalgızca  

Dünya üşün qullansaq,  

Almas ekende duygu,

Bîr sisege avısqan.

Ahiretke qullanılsa,   

Är bîrevi almastay    

Avır qıymatta bolgan...

Misal bolsa köp insan, 

Abıraylı bolmaga,

Em de dünya malına,

Berkitip hırs körsetken...

Arüv etip qarasa,  

Em abırayı, em malı,  

Dayim qolında qalmay

Sonı taslap ta qaşqan...

Ene sosı sebepten         

Fani maldıñ, abıraydıñ,

Tavlükeli kösterişke,       

Sebep bolgan tanıngandıñ,

Munşa hırsqa tiymegenin      

Sosı  adem añlaganda

Navı hırstıñ betini,  

Aqıyki abırayga, 

Manevi maqamlarga,

Quday yuvıqlıgıman     

Ahirettiñ azıgına;

Üşünley esas mal,      

Yahşı salih amellerge,

Betin burup yönetken...

Soñda yaman bilingen 

Mecazi sosı hırs,  

Ullı qasiyet bolup

Akiki üşün hırsqa,    

Ahiretke gayratqa,  

Siselikten qurtulup 

 Almaslıqqa qaytqan...   

Basqa bîr misal bolsa; 

Bazı adem inatını, 

Şiddetli bîr darecede     

Qıymatsız. ötip ketken  

Fani, paydasız iske,

Bos bosuna qullangan...

Eger oylap qarasa,   

Bîr taqıyqa inatqa    

Tiymegen bîr zatqa,

Bîr sane inat etken...

Zararlı em zehirli   

Bîr zatqa, inat üşün    

Äş turmay sebat etken...

Soñda qarap oylaganda,     

Haqtı körüp ayıqqanda,   

Nav quvatlı duygusı,

Sosınday zatlar üşün 

Berilmegenin añlagan...

Ol qasiyetli duygudı, 

Payda bolmas zatlarga 

Qullanganda so insan;

Hikmetke, aqıyqatqa,   

Uymay berip zıt tüskenin 

Tagı em bilgenge;  

Sonda şiddetli inattı, 

Ullı, biyik, dayimi     

İyman akiqatına, 

İslam esaslarına,    

Ahiretting qızmatına,   

Qullanmaga baslagan...   

Sosı vaqıt ol inat,   

Tagı yaman tabiyat; 

Arüv, ullı qasiyet 

Akiki bîr inatqa,  

Hakta dayim sebatqa, 

Avdarılıp avıskan...

Ene sosı misallerdey 

İnsanlarga berilgen   

Manevi cihazlardı,

Nepisipen dünyaga    

Qullansa bîr adem,

Tagı dünyada abedi    

Qalıyaqtay gapletpen 

Bilimsizce yaşasa,

Är bîrevi almastay   

Qıymatlı duyguları,   

Rezil tabiyatlarman,

İsraplarga, abes iske,    

Turgan yerde künalerge,

Yamanlıqqa sebep bolgan...

Nav manedi añlagan  

Esli bolgan bîr insan, 

Yengillerdi dünyadıñ

İslerine qullansa, 

Avırını ahirettiñ 

İslerine harcasa,

Ullı, yahşı qasiyetke    

Sebep em esas bolgan...

Em hikmetpen aqıyqatqa    

Tiyisli so qasiyetler,

Eki dünya şatlıgına 

Yahşı bîrer sebep bolgan...

So barede bîr mane, 

Navı kepte aytılgan:

Nasihatçıdıñ sözi, 

Bazı paydasız bolganı,  

Sosı nasihatçılar,

Tabiyatsız ademge:   

Haset etpe, hırs kösterme,

Yavlıq etpe, inat etpe!  

Tagı dünyadı süyme!

Yani “Yaratılgan alindi

Avıstır!” dep insanga, 

Kötermege küş bolmas  

Bazı sözlerdi aytqan...

Eger nasihat etken:

“Duygunuzdıñ betini 

Qayır zatqa buruñız!

Agıp ketken yolını,

Qayır betke alıñız!”      

Degen bolsa so insan;

Em nasihat tesir eter,

Em nasihattı tıñlagan  

Tap tilegen bîr kepte

Aytılgandı etpege,     

Öz özine küş tapqan...    

Savlıqpan qalıñız...

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

E-mail: altinisikyusuf@gmail.com