Törkiyädän yärdämnär 06

Dönyada “Öräk ile” bularaq ta belenüçe Yaña Kaledoniyanı Diyanät eşläre räislege onıtmadı. Tın okeandağı bu keçkenä idä yäşäwçe möselmannarnıñ Qor'än-i Kärim ixtıyaclarınıñ niçek qanäğatländerelüen “Qızılay” yärdäm oyışmasınıñ matbuğat kiñäşçese Sälahattin Bostannıñ añlatmasınnan tıñlap kitik.

Yaña Kaledoniya qayda urnaşqan soñ? Dönyanıñ qaysı poçmağına yäşerengän ul? Bu sorawğa bar keşe dä cawap birä almıy. Yaña Kaledoniya Tın Okeanda Frantsiyaneñ cirlärennän berse bulıp tora. Awstraliyağa yaqın urnaşqan urtaw ileder. Yaña Kaledoniyada yaqınça 250 meñ keşe yäşi. Xalıq sanınıñ zur öleşen Melaneziya xalqı kanaklar täşqil itä. Awrupalı aq tänlelär, qıtaylar, yaponnar häm könyaq könçığış aziyalılar da yäşi monda. Xalıqnıñ 60%ı Katolik, 30%ı protestant, 10%ı isä başqa din keşeläre. Bez dä süzne bu 10% arasında urın aluçı möselmannar turında alıp barırbız. Dönyanın onıtılğan urınında xätta “Öräk ile” dip ataluçı urında yäşäwçe möselmannarnı Törkiyä Cömhüriyäte xäterläde. Dönyanıñ qaysı poçmağında bulmasın mazlum yäisä moxtac keşelär Törkiyägä yünälep qarıy.

Yaña Kaledoniyada yäşäwçe möselmannarnıñ bik möhim probleması bar ide. Alar ğibadätlären cirenä citkerä, läkin izge kitap Qor'än-i Kärimnäre bulmıy. Barlıq ixtıyacı bulğannar kebek alar da Törkiyägä yünälde häm Törkiyäneñ Diyanät eşläre başlığı Prof. Dr. Mäxmät Görmäzgä ireşte.

Törkiyäneñ Diyanät Waqıfı mötäwälli wäkileneñ ikençe başlığı Mazhar Bilgin tübändägeçä anlattı:

“Bez Yaña Kaledoniyada yäşäwçe ber törkem möselman, qulıbızda Qor'än-i Kärim yuq. Bezgä frantsız telendä täfsire bulğan berniçä Qor'än-i Kärim cibärä almassızmı?” dip yazılğan xat cibärep, Qor'än-i Kärim soradılar. Yaña Kaledoniya Awstraliya qitğasınıñ könçığışında urnaşqan. Törkiyägä meñnärçä çaqrım yıraqlıqta yaña möselman cämğiyätenä ireşüdän dulqınlandıq. Andağı möselman cämğiyätennän ber räsmi zat belän yazıştıq. Törkiyädän turı oçqıç säfäre yuq ide. Frantsiya aşa 20 säğattä baruçı oçqıç belän 100 Qor'änne töbakkä ireşterdek. Cir yözendä yaxşılıqnıñ urnaşuı maqsatı belän başlanğan säfärebezdä Yaña Kaledoniyada yaña möselman cämğiyätenä xalqıbıznıñ amänäten ireşterüdän bäxetle idek.”

Diyanät eşläre räislege Diyanät waqıfı aradaşçılığı belän bar dönyanı üz eçenä aluçı bik möhim häm zur proyekt başlattı. Proyektnıñ iseme – “Bülägem Qor'än bulsın”. Waqıf räsmi zatları proyekt qısalarında bügengä qadär ildä 16 meñ 452, çit ildä 196 meñ 559 barlığı 213 meñ 11 Qor'än-i Kärimneñ büläk itelüen assızıqlıy. Proyektnıñ alıp barıluı öçen Qor'än büläk itüçelär ildä 131 meñ 613 lira, çit ildä isä 2 million 358 meñ 709 lira belän barlığı 2 million 490 meñ 322 lira külämendä yärdäm kürsätte.

Proyekt maqsatın ildä häm çit ildä Qor'än ixtıyacı bulğan keşe häm oyışmalar bularaq bilgelägän räsmi zatlar yärdäm öçen internet säxifäsenä kerep buluğa basım yasıy.

Diyanät eşläre başlığı Prof. Dr. Mäxmät Görmäz: “Qor'än-i Kärim keşelek tarixı buyı härkemneñ naçarlıqtan häm nadanlıqtan çitläşüe öçen yul kürsätte. Dönyabız könnän-kön näfrät, qırıslıq, zolım häm qayğı-xäsrät urınına äylängändä keşelekneñ qotıluın Qor'ännän başqa urında taba almıybız,” – dide.

Törkiyä qayda mazlum häm moxtac bulsa, şunda aşığa. Tarixi mirasına tuğrı qalırğa teli ikän monı başqarırğa tiyeşç bu tarixi cawaplılıqqa azağına qadär tuğrı qaluında şik yuq. Diyanät eşläre räislege başlatqan bu proyekt ixtıyacnıñ matdi bulmaw zarurlığın da kürsätep tora. Ber keşegä çatır, yurğan, azıq-tölek, xastaxanä tä'min itä alabız.

İxtıyac barı tik matdi äyberlär tügelder. Törkiyä Cömhüriyäte dönyanıñ tağın da yaxşı buluı öçen ruxi ixtıyaclarnı da qanäğatländerä.