د هک نه د ځان د ساتنې په خاطر ساده او اسانه لارې

ایا  تاسې  پوهیږئ  چې  د هکرانو  د شر نه  ځان  څرنګ وژغورئ؟ د هکرانو نه  د شر نه  د ژغورنئ‌ په خاطر  ډیرې  ساده  او اسانه  لارې  شتون لري. 

د تخنیکي پلوه  هر هغه  شی  چی  د انټرنټ سره  وصلیږي هغه د هک د خطر سره مخامخ  دی  خو ډیرې اسانه  او ساده لارې او چارې شتون لري چې  د هکرانو شر نه ځان  وژغور.

لاندینئ‌  ساده لارښونې  تعقیب  کړئ د هکرانو د شر او خطراتو نه  ځان په امان کې وساتئ. 

۱ - د برښنالیکونو  په برخه کې  تل  د ډیر تمکین او دقت نه کار اخلئ. په هر برښنالیک  باور مکوئ.برښنا لیک  د سایبر بریدونو او هکولو په خاطر  تر ټولو  ساده او اسانه  لاره ده . د برښنالیکونو له لارې  تاسې کولای شئ چې هر چا ته هر څه  چې وغواړئ واستوئ.د همدې کبله برښنالیکونه  ډیر خطرناک هم  کیدای شي. هکران  او یا انټرنټي غله  تاسې  د برښنالیکونو  له لارې  خپلو سایټونو ته بلنه ورکوي  او وروسته  ستاسې  ټول راضونه  ، پټ معلومات  خپلوي.برښنالیکونه  د پوره دقت  او ځیر نه وروسته  خلاصوئ.

۲ -  د برښنالیکونو او یا هم  د نورو سایټونو او یا د ټولنیزې  مډیا له لارئ تاسې ته راستول کیدونکي لیکونه په ډیر دقت او ځیر سره  پرانیزئ. په هر ډول  سوداګریزو اعلاناتو باور مکوئ. ډیری وخت هکران  د سوداګریزو اعلانانو په نامه  ستاسې خصوصي معلوماتو ته  لار پیدا کوي. ډیری وخت هکران د سوداګریزو اعلانانو په بهانه  ستاسې حسابونو ته  ویروس  درلیږي او ستاسې ټول معلومات غلا کوي.

۳ - هغه برښنالیکونه چې نه یی‌ پیژنئ  هیڅکله مه خلاصوئ. 

۴ - د پاسورډ په انتخاب کې ډیر دقت کوئ. ساده او اسانه پاسورډ لکه د زیږیدنئ نیټه، د ټیلیفون شمیره  او داسې نورو نه ډډه وکړئ. په پاسورډ کې د غټو او وړو حرفو، شمیرو  او سمبولونو نه کار اخلئ.

۵ -  د عامه مکانونو په وایفای  یا بیسیم  انټرنټ  باور مکوئ. ځکه چئ‌  تاسئ‌ نه پوهیږئ‌ چې  دا  انټرنټ  تر کومه اندازه ډاډ من  دی.

۶ - په انټرنټ کافو کې  د خپلو حسابونو له لارې  د نورو سره  څه مه شریکوئ. د بیلګئ‌ په توګه  د الوتکې ټینګټ مه رانیسئ  او یا خپل بانکي‌ حساب  مه خلاصوئ .