د ترکیې د ورځپاڼو سرټکي

د وطن ورځپاڼې  «  مننه ترکیې »  د سرلیک لاندې لیکلي دي ، په اسراییلو کې  د نوامبر په ۲۲ مه نیټه پيل شوی  او په لنډه موده کې  ټول هیواد يي د ګواښ سره مخامخ کړي  اور لګیدنې  د مړولو په برخه کې  د ترکیې په ګډون څو هیوادونو مرسته وکړه . په خبر کې  په اسراییلو کې  اورلګیدنه چې ټول هیواد ته ګواښ مخامخ کړی وو د ترکیې په ګډون د څو هیوادونو په مرسته تر کنټرول لاندې ونیول شوه. د اسراییلو لومړي وزیر نتنیاهو  د نوموړي هیواد د هاتزور په هوايي ډګر کې  بهرنیو پیلوټانو سره چې د مرستې په موخه راغلي وو  لیدنه وکړه. په خبر کې راغلي دي چې  نتنیاهو  د اور وژنو په اړه د چارواکیو نه  د معلوماتو د اخیستو نه وروسته  د ترکیې د اور وژونکې ډلې نه لیدنه وکړه. نتنیاهو وروسته  د ترکیې نه راغلو اور وژونکو الوتکو په مخکې  خبریالانو پوښتنې ځواب کړې. هغه  د ټولو هیوادونو نه چې د اسراییلو سره يي د اور وژنې په برخه کې مرسته کړې ده مننه وکړه. د بله پلوه  د اسراییلو ولسمشر بیا  د ترکیې د مرستو له امله  د مننې په خاطر  ولسمشر اردوغان سره د ټيلیفون په کرښه خبرې وکړې او د هغه نه يي مرسته وکړه.

هغه  پدې ټیلیفوني خبرو کې د ترکیې د مرستو نه قدرداني وکړه او وویل چې  دا لومړی ځل ندی چې ترکیه ددوی سره مرسته کوي. ددینه مخکې هم  څو ځله  مرستو لاس اوږد کړی دی. د ویلو ده چې ترکیې په ۲۰۱۰ کال کې اسراییلو ته  دوه اور وژونکې الوتکې استولې وې.

د خبرترک ورځپاڼې  « د دیوار تر شا هم هر څه لیدلی شي  »  ترکي انجینیرانو داسې  رادار ماشین  چې د دیوار تر شا هم  هر ډول حرکت  تثبیتولی  او لیدلی  شي  جوړ کړ. په خبر کې راغلي دي چې  د نوموړي سیستم نه د هیواد نه بهر  د ځانګړو عملیاتو په خاطر کار اخیستل کیږي. د ویلو ده چې  دا سیستم  د دیوار  تر شا  چې  په هیڅډول د کوم شي  د لیدو امکان  شتون ونلري  د هر ډول  ژوندي  شي  حرکت  ، مسیر  او تعداد  تثبیتولی شي.

د صباح ورځپاڼې  « د ترومپ نه دوه غوښتنې  »  د سرلیک لاندې لیکلي دي ، د ترکیې مرستیال لومړي وزیر نعمان کورتولموش  د امریکا  د نوي  ټاکل شوي ولسمشر او ادارې سره د ښو اړیکو  هیله څرګنده کړه. هغه وویل چې  د امریکا  نوي ولسمشر او نوې ادارې ته هیله من  دی. هغه وویل چې  د امریکا د نوي ولسمشر نه د ترکیې غوښتنه  د ۷۸ میلیونو تنو غوښتنې ته  ځواب ورکول  او د فتح الله ګولن ترهګریز سازمان مشر فتح الله ګولن هر څه ژر ترکیې ته سپارل دي.

هغه وویل چې  د امریکا د نوې ادارې او نوي ولسمشر نه  زمونږ  دویمه  غوښتنه  د سوریې په شمال کې د پې کاکا ترهګرې ډلې د عسکري څانګې  پي وای ډي سره  په اړیکو بیا کتنه ده. مرستیال لومړي وزیر وویل چې  شخصآ هغه  د امریکا نوې ادارې ته هیله من دی.

د ینې شفق ورځپاڼې  لیکلي دي چې د ترکیې د بهرنیو چارو وزیر مولود چاوش اوغلو ایران ته د خپل سفر پر مهال د نوموړي هیواد ولسمشر حسن روحاني سره هم لیدنه وکړه.

روحاني  پدې لیدنه کې ددې خبرې په ټینګار وویل چې « په سوریه او عراق کې د سولې او استقرار د ټینګولو په خاطر  د ترکیې سره  باید لا زیاته همکاري وشي . »

هغه وویل « نن ورځ  زمونږ په سیمه کې  حالات  ډیر حساس  دي. د سیمې د ستونزو د حل په خاطر  د تهران او انقرې  همکاري او سلا مشوره  کیدای شي چې د نورو په پرتله ډیر ګټور  وي. »

همداشان  د ترکیې د بهرنیو چارو وزیر هم  وویل چې  د دواړو هیوادونو ترمنځه همکاري  د سیمې د سولې ، ثبات او ګټو له پلوه ځانګړې اهمیت لري.