Апталық Анализ 44

29 маусымда Мадридте өткен көшбасшылар саммитінде НАТО өзінің жаңа стратегиялық тұжырымдамасын қабылдады. Алдыңғы стратегиялық тұжырымдамамен салыстырғанда қауіпсіздік жағдайындағы елеулі өзгерістер НАТО-ның жаңа стратегиялық тұжырымдамасын түбегейлі өзгертті. Осы тұрғыдан алғанда 2010 жылғы құжатта бейбітшілік жағдайында екені айтылған Еуро-Атлантикалық аймақтың осы таңда Ресейдің басқыншылығына байланысты бейбітшілік ортасынан айырылғаны және Одақтастыққа мүше бір елдің нысанасы болуы мүмкін екені атап көрсетілді. Әрине болашақтағы шабуылды елемеуге болмайды.

Алдыңғы құжатта ядролық қаруды қысқарту, қару-жарақты бақылау туралы келісімдер және жалпы қарусыздану сияқты мәселелер Ресей серіктестігінде маңызды орын алады. Жаңа құжатта жоғарыда аталған күш-жігердің негізінен Ресейдің мінез-құлқына байланысты нашарлағаны және стратегиялық тұрақтылыққа теріс әсер еткені баса айтылған. Екінші жағынан, бұрынғы құжатта қамтылмағанымен, Иран мен Солтүстік Корея ядролық және баллистикалық бағдарламаларын дамытуды жалғастыруда. Сирия, Солтүстік Корея және Ресейдің мемлекеттік емес қарулы күштермен бірге химиялық қару қолданғаны айтылған.

Жаңа стратегиялық тұжырымдамада НАТО-ның негізгі миссиялары сақталды. Сәйкесінше, Одақтың негізгі үш миссиясы жалғасады. Бұл – тежеу ​​және қорғаныс, дағдарыстың алдын алу, басқару және бірлескен қауіпсіздік. Соған қарамастан әлеуметтік икемділіктің маңыздылығына баса назар аудару айтарлықтай артқаны белгілі. Өйткені тұжырымдамалық құжатта икемділіктің үш негізгі міндетті жүзеге асыру үшін «ерекше» маңызы бар деп көрсетілген. Ресейдің Украинаға шабуылына байланысты жаңа құжатта Одақтың бесінші бабы болып табылатын ұжымдық қорғаныс аясында қорғаныс пен тежеу ​​қабілетін байыпты түрде күшейту қажеттілігі атап өтілді.

Енді бір жағынан, ядролық қару болған кезде НАТО ядролық бір одақтас болып қала береді деген түсінік сақталады. Сонымен қатар НАТО-ның ядролық қаруының мақсаты бейбітшілікті сақтау және агрессия мен қорқыту әрекеттеріне жол бермеу екені, сондай-ақ  НАТО-ның кез келген қарсылас субъектіге қарсы сенімді тежеуді қамтамасыз ету мүмкіндігі және еркінің бар екендігі атап өтілді.

Дамып келе жатқан және деструктивті технологиялардың мүмкіндіктері де, қауіп-қатерлері де бар. Бұл технологиялардың қақтығыс сипатын өзгертетіні, стратегиялық маңызы бар екені және жаһандық бәсекелестіктің негізгі бағыттарына айналатыны атап көрсетіледі. Осы тұрғыдан алғанда, технологиялық артықшылығының майдан соғысында тіпті табысты болатыны айқын. Қауіпті орта барған сайын гибридті болып келе жатқандықтан, икемділіктің маңыздылығына баса назар аударылады. Осы тұрғыдан алғанда НАТО-ның ел және ұжымдық ауқымда икемділігі мен технологиялық артықшылығын күшейтетіні атап өтілді. Үшінші жағынан, технологиялық өлшемдегі ғарыш пен киберкеңістік аймақтарына үзіліссіз қол жеткізу тиімді қорғаныс пен тосқауыл үшін өте маңызды екені айтылады. Киберкеңістік пен ғарыштық аймақтардағы шабуылдардың «қарулы шабуыл деңгейіне жетуі» және Одақтың  бесінші бабының орындалуына әкелуі мүмкін екендігі өте таңқаларлық жағдай.

Дамып келе жатқан және деструктивті технологиялардың мүмкіндіктері де, қауіп-қатерлері де бар. Аталмыш технологиялардың НАТО-ның жаңа стратегиялық тұжырымдамасындағы Ресейге берілген рөл түбегейлі өзгеріске ұшырады. Ресейдің дұшпандық саясаты мен әрекеттеріне байланысты бұрынғы құжаттағыдай енді серіктес ретінде көріне алмайтыны баршаға аян. Жаңа тұжырымдамада Ресей одақтастардың қауіпсіздігіне және Еуро-Атлантикалық аймақтың тыныштығы мен тұрақтылығына үлкен қауіп болуда. Жаңа құжатта күткендей, Қытай маңызды орынға ие болған сияқты. Бұл тұрғыда Қытайдың теңіз, ғарыш және киберкеңістікті қамтитын ережелерге негізделген халықаралық жүйені «жойып жіберуге» тырысқаны айтылғандықтан, Қытайға қарсы анық және қатал тіл қолданылды деуге болады.