Αναζήτηση ισορροπίας στην τουρκική εξωτερική πολιτική

Βρισκόμαστε σε μια υβριδική περίοδο στην οποία κανένα άλλο σύστημα δεν μπορεί να ενσωματωθεί ενώ η «φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη» καταρρέει με τη σχετική παρακμή των ΗΠΑ και του δυτικού κόσμου.  Έχουν ενεργοποιηθεί πολλές γεωπολιτικές γραμμές ρηγμάτων. Βρισκόμαστε σε μια ενδιάμεση περίοδο όπου επικρατούν συγκρούσεις και χάος. Σε μια τέτοια περίοδο ειδικότερα οι συγκρούσεις στο Ιράκ, στη Συρία, στη Λιβύη και σε διάφορες περιοχές όπως στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζουν άμεσα τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας. Ενώ η Τουρκία σε μια τέτοια περίοδο με την αναθεώρηση των δεσμεύσεων στην εξωτερική πολιτική όχι μόνο με δυτικούς ηθοποιούς αλλά με τις μεγάλες δυνάμεις όπως τη Ρωσία και την Κίνα προσπαθώντας να μεγιστοποιήσει τα εθνικά της συμφέροντα προχώρησε σε νέες συνεργασίες με τις σχετικές μεγάλες δυνάμεις.

Μια ανάλυση του ερευνητή θεμάτων εξωτερικής πολιτικής στη SETA, Τζαν Ατζούν.

Τα τελευταία χρόνια υπήρξαν κάποια σημεία θραύσης που διαμόρφωσαν την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας όπως η απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου, το συριακό και η Ανατολική Μεσόγειος. Η Τουρκία το 2016 κλονίστηκε από απόπειρα πραξικοπήματος και επικράτησε απαγοήτευση στη χώρα επειδή η τρομοκρατική οργάνωση  FETÖ υιοθετήθηκε από δυτικές χώρες. Η Τουρκία εξέφρασε ότι αυτή η κατάσταση δεν ταιριάζει με τη σχέση συμμαχίας αλλά αισθάνθηκε σοβαρή διάβρωση της εμπιστοσύνης ειδικότερα με χώρες όπως τις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Στη συνέχεια στη Συρία έμεινε μόνη της από πλευράς των δυτικών χωρών ενώ παρατήρησε ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν για το παρακλάδι της τρομοκρατικής οργάνωσης PKK στη Συρία να ιδρύσει ένα τρομοκρατικό κράτος και η Τουρκία αποφάσισε για την επιχείρηση Πηγή Ειρήνης και παρενέβη απευθείας στην υπάρχουσα κατάσταση. Ενώ συνεχιζόταν όλες αυτές οι διαδικασίες για να δημιουργήσει μια πολιτική ισορροπίας άρχισε να αναλαμβάνει πολιτικές και στρατιωτικές σχέσεις με τη Ρωσία. Σημαντικά σημάδια σε όλα αυτά ήταν η αγορά των αεροπορικών αμυντικών συστημάτων S400, η διαδικασία της Αστανά στην οποία έγινε εταίρος η Τουρκία με σκοπό να αφήσει εκτός της διαδικασίας τις ΗΠΑ στη Συρία, οι προσπάθειες για την ανάπτυξη των οικολογικών και πολιτικών σχέσεων με την Κίνα.  Βεβαίως η Τουρκία δεν έχει συμφωνήσει με τη Ρωσία σε όλα τα θέματα επίσης είναι αντιμέτωπη σχετικά με πολλά γεωπολιτικά θέματα. Η στήριξη της Ρωσίας προς το καθεστώς Άσαντ, η στρατιωτική εταιρική σχέση της Ρωσίας με τον στρατηγό Χαφτάρ στη Λιβύη και το ζήτημα της Κριμαίας είναι μεταξύ των θεμάτων που διαφωνούν οι δύο χώρες. Οι αγενείς συμπεριφορές των ΗΠΑ και των δυτικών χωρών κατά της Τουρκίας οι οποίες θεωρούν τη χώρα παθητική και η στάση που τήρησαν σχετικά με την τρομοκρατική οργάνωση FETÖ, σχετικά με τη Συρία και την Ανατολική Μεσόγειο επίσης λόγω της έντασης που αύξησαν στις σχέσεις με τη Ρωσία, έστω και συγκυριακά οδήγησαν την Τουρκία και τη Ρωσία σε συνεργασία σε ορισμένους τομείς. Σε αυτήν την υβριδική εποχή που το φιλελεύθερο παγκόσμιο σύστημα κατέρρευσε, αλλά δεν χτίστηκε κανένα νέο, η Τουρκία αναζητά ισορροπημένη πολιτική που θα είναι στο κέντρο τα συμφέροντα της. Σε αυτό το πλαίσιο, φαίνεται ότι θα συνεχίσει να αυξάνει τις σχέσεις της με τη Ρωσία και την Κίνα, αν και δεν βρίσκονται ακόμη σε στρατηγικό επίπεδο.