Κορωνοϊός και διεθνής συνεργασία

Η επιδημία του κορωνοϊού εξακολουθεί να συγκλονίζει τον κόσμο. Υπάρχουν και αισιόδοξες αλλά και απαισιόδοξες προβλέψεις για το πότε και σε ποιο στάδιο θα τελειώσει η επιδημία. Το καλό σενάριο είναι ότι θα μπορούσε να τεθεί υπό έλεγχο στο τέλος Μαΐου. Το κακό σενάριο θα πρέπει όμως να εξεταστεί σε μια πολύ διαφορετική διάσταση. Το να τεθεί υπό έλεγχο η επιδημία μπορεί να κρατήσει ένα χρόνο και μέσα σε ένα χρόνο να συμβεί ένας δεύτερος κύκλος. Είναι όμως εξίσου ισχυρό το ενδεχόμενο να υπάρξουν πολυδιάστατες επιπτώσεις του κακού σεναρίου. Ο κορωνοϊός θα πλήξει την παγκόσμια δημόσια υγεία αλλά και ενδέχεται να φέρει την παγκόσμια οικονομία αντιμέτωπη με μια σκληρή ύφεση.

Η Αμερική που έχει μετατραπεί σε κέντρο της επιδημίας, αρκεί για να καταλάβει κανείς τη σοβαρότητα της κατάστασης. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Τραμπ, η Αμερική χάρη στα μέτρα που έλαβε, απέτρεψε τον θάνατο 2 εκατομμυρίων ανθρώπων. Αλλά οι τωρινοί αριθμοί που ανέφερε ο Τραμπ δεν είναι καθόλου ευχάριστοι. Οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι στην επιδημία θα χάσουν τη ζωή τους 100 με 200 χιλιάδες Αμερικανοί πολίτες. Αμφισβητείται δε το πόσο διάφανη ήταν η Κίνα σε αυτή τη διαδικασία, η οποία χώρα ανακοίνωσε πως εξήλθε από την θέση του επικέντρου της επιδημίας και πως είναι σε φάση ανάκαμψης. Πολλά άτομα και ειδικοί υποστηρίζουν ότι η Κίνα αποκρύπτει τους αριθμούς. Αν και η κάθε χώρα δίνει τον δικό της εθνικό αγώνα, η λύση οφείλει να είναι διεθνής. Αυτό το έχουν αντιληφθεί πλέον όλες οι χώρες. Πώς όμως θα επιτευχθεί αυτό; Αυτό ακριβώς θα πρέπει να μας απασχολεί.

Μια ανάλυση του διευθυντής Ερευνών Ασφαλείας στη SETA, αναπληρωτή καθηγητή Μουράτ Γεσίλτας

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι δεδομένης της πορείας της επιδημίας ειδικά τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, η διεθνής συνεργασία δεν ήταν διόλου ευχάριστη. Η κάθε χώρα προτίμησε πρώτα να κάνει βήματα για να αντιμετωπίσει το δικό της πρόβλημα. Ακόμα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας που έπρεπε να είναι ο πιο επαρκής και δραστικός φορέας για την επιδημία, δεν μπόρεσε να ενεργήσει γρήγορα όσον αφορά την λήψη των αναγκαίων μέτρων. Αυτή η κατάσταση οδήγησε σε κριτικές κατά του οργανισμού.

Η Κίνα αμέσως αφού υποστήριξε ότι έθεσε υπό έλεγχο την επιδημία, έστειλε βοήθεια στην Ιταλία και σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Η ΕΕ ως ένας οργανισμός, εμφανίστηκε αδύναμη να πάρει αποφάσεις και να τις εφαρμόσει. Σε δημόσιες υπηρεσίες σε ορισμένες πόλεις της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Γαλλίας, κατέβηκαν οι σημαίες της ΕΕ και υψώθηκαν οι εθνικές σημαίες.

Δεν ήταν μόνο η Κίνα η χώρα που έστειλε βοήθεια στην Ευρώπη. Βοήθεια έστειλε και η Ρωσία. Μολονότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα για την δική της κατάσταση, ρωσικά στρατιωτικά οχήματα θεάθηκαν στους δρόμους της Ρώμης για προσφορά ιατρικής βοήθειας. Μια μη αναμενόμενη κατάσταση για την ιστορία της Ευρώπης. Η Τουρκία επίσης, είναι μια χώρα που έστειλε βοήθεια σε αρκετές άλλες. Όπως θα θυμάστε η Τουρκία ήταν η πρώτη χώρα που έστειλε βοήθεια στην Κίνα τον καιρό που η επιδημία ήταν στο αποκορύφωμα. Έστειλε επίσης ιατρική βοήθεια σε ΗΠΑ, Ευρώπη και χώρες της Μέσης Ανατολής.

Το σημείο στο οποίο η διεθνής συνεργασία είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο, αναμφισβήτητα είναι η αντιμετώπιση της επιδημίας. Παρόλο που υπάρχουν κάποια καλά νέα για την ανακάλυψη ενός εμβολίου, δεν έχει ακόμα βρεθεί κάποια ικανοποιητική λύση. Η ιατρική είναι ο τομέας στον οποίον παράγονται οι περισσότερες κοινές γνώσεις. Αλλά οι χώρες για την ώρα προσπαθούν να βρουν πρωτίστως οι ίδιες το εμβόλιο για την καταπολέμηση της πανδημίας. Συναγωνίζονται η μία την άλλη για να δείξουν το πιο γρήγορο και αξιόπιστο αποτέλεσμα τα τεστ διάγνωσης του κορωνοϊού. Εν τω μεταξύ αυτό το πεδίο είναι εξίσου σημαντικό και από την άποψη της παγκόσμιας αγορά φαρμάκων. Η μυστικότητα, το γεγονός ότι η διαδικασία είναι μακρά και το θέμα της αξιοπιστίας, εμποδίζουν τη συνεργασία σε αυτόν τον τομέα.

Η οικονομία είναι ο τομέας στον οποίον θα υπάρξει η μεγαλύτερη ανάγκη για διεθνή συνεργασία μετά τον κορωνοϊό. Η Αμερική σε μια προσπάθεια να ελαχιστοποιήσει τις οικονομικές επιπτώσεις της επιδημίας, διέθεσε πάνω από δύο τρισεκατομμύρια δολάρια για την αντιμετώπισή της. Το ποσό που έχει διατεθεί σε παγκόσμια κλίμακα για την αντιμετώπιση της επιδημίας, είναι πάνω κάτω 5 τρισεκατομμύρια δολάρια. Πάντως εξακολουθεί να είναι αβέβαιη η ζημιά που θα επιφέρει στην παγκόσμια οικονομία αυτή η επιδημία. Επομένως η επιστροφή του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος στο κανονικό, αφού έχουν μετρηθεί οι ζημιές και σε επίπεδο εθνικών οικονομιών και σε παγκόσμια οικονομική κλίμακα, θα χρειαστεί πάνω από έναν χρόνο. Σε αυτό το διάστημα έχουμε ανάγκη περισσότερο από κάθε άλλο την διεθνή συνεργασία. Γι’ αυτό πρέπει να τερματιστεί μια ώρα αρχύτερα ο εμπορικός πόλεμος Κίνας-ΗΠΑ και οι δύο υπερδυνάμεις να επιλέξουν τη συνεργασία αντί της σύγκρουσης σε ότι αφορά τη λειτουργία της τάξης. Από την άλλη μεριά το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα και οι υπόλοιποι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να προσδιορίσουν μια κοινή μέθοδο καταπολέμησης.

Ένας άλλος τομέας στον οποίον είναι απαραίτητη η διεθνής συνεργασία, θα πρέπει να στρέφεται στα υφιστάμενα πεδία σύρραξης. Για τον τερματισμό των συγκρούσεων από τη Λιβύη μέχρι την Υεμένη, τη Μέση Ανατολή και την περιοχή της Βόρειας Αφρικής, θα πρέπει να γίνουν πιο ικανοποιητικά βήματα στην μετακορωνοϊκή εποχή. Ο σημαντικότερος λόγος της παγκόσμιας προσφυγικής κρίσης είναι οι υπάρχουσες εσωτερικές συρράξεις. Η ένωση μιας πανδημίας όπως ο κορωνοϊός, με εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα εξάπλωσης, με μια κρίση όπως το προσφυγικό, ενδέχεται να οδηγήσει την διεθνή πολιτική σε μια μη αντιστρέψιμη περίοδο κρίσης.

Οι επιπτώσεις της επιδημίας του κορωνοϊού θα συνεχίσουν να αποτελούν θέμα συζητήσεων για πολύ καιρό ακόμα. Θα χρειαστεί να συλλογιστούμε ξανά τον κόσμο στον οποίο θα ζούμε μετά τον κορωνοϊό. Ο άνθρωπος έχει ακόμα την ευκαιρία να αντλήσει διδάγματα και να επανορθώσει για τα λάθη του.